Tham dự Họp báo có ông Âu Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan); Ông Vy Công Tường - Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn; ông Trần Quang Trung - Phó Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Ninh; Ông Đàm Mạnh Hiếu - Phó Chánh Văn phòng Tổng cục Hải quan, cùng đại diện các vụ, cục thuộc Tổng cục Hải quan.

Tại buổi Họp báo, ông Âu Anh Tuấn cho biết, tính đến ngày 21/12/2021, tại Lạng Sơn, tổng lượng xe tồn tại 3 khu vực cửa khẩu Hữu Nghị, Tân Thanh, Chi Ma là 4.461 xe (giảm 137 xe so với ngày 20/12).

Cửa khẩu Chi Ma, Tân Thanh đã tạm dừng thông quan, trong khi năng lực giải phóng hàng hóa tại cửa khẩu Hữu Nghị chỉ khoảng 100 xe/ngày. Điều này đã dẫn tới tình trạng có tài xế phải “nằm chờ” trong suốt 20 ngày qua.

Còn tại cửa khẩu Hữu Nghị hiện tồn khoảng 1.389 xe (chủ yếu chở các mặt hàng như mít, thanh long, ván bóc, linh kiện điện tử). Tại cửa khẩu Tân Thanh tồn khoảng 2.456 xe (chủ yếu chở các mặt hàng hoa quả). Tại cửa khẩu Chi Ma tồn khoảng 616 xe (chủ yếu chở mặt hàng tinh bột sắn).

Theo ông Âu Anh Tuấn, việc ùn tắc hàng hóa xuất khẩu tại cửa khẩu biên giới phía Bắc có cả nguyên nhân từ phía Trung Quốc và Việt Nam. Hiện nay, Trung Quốc tiếp tục áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19.

Theo đó, một số cửa khẩu yêu cầu thay đổi phương thức giao nhận hàng hóa, yêu cầu lái xe phải đi về trong ngày, niêm phong cabin xe... dẫn đến tình trạng lái xe hàng hóa qua lại khu vực biên giới hạn chế, có những cửa khẩu chỉ đáp ứng từ 20%-25% so với lưu lượng thông quan hàng hóa so với bình thường. 

Về phía Việt Nam, nông sản của các tỉnh phía Nam đang vào vụ thu hoạch, sản lượng hàng hóa tăng và nhu cầu tiêu dùng dịp lễ, Tết của thị trường Trung Quốc vào những tháng cuối năm tăng cao. Trong khi đó, thông tin về tình trạng ùn tắc hàng hóa tại các khu vực biên giới cập nhật chưa đầy đủ so với diễn biến thực tế.

Để giải quyết tình trạng ùn tắc hàng hóa tại các cửa khẩu trong dịp cuối năm, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh biên giới tạo điều kiện và thực hiện thông quan hàng hóa ngay trong ngày đối với hàng hóa xuất khẩu; giải quyết ngay các vướng mắc phát sinh, phối hợp trao đổi thông tin với cơ quan kiểm dịch để thực hiện nhanh chóng thủ tục cho doanh nghiệp.

Thời gian tới, cơ quan hải quan sẽ tiếp tục tạo điều kiện hỗ trợ doanh nghiệp thông quan nhanh chóng trong ngày đối với hàng hóa xuất khẩu tại địa bàn (kể cả ngoài giờ hành chính).

Cùng với đó, cơ quan hải quan sẽ phối hợp với các doanh nghiệp kinh doanh kho, bãi tại khu vực cửa khẩu bố trí địa điểm và tạo điều kiện cho việc bảo quản, phân loại chất lượng hàng hóa của doanh nghiệp trong thời gian chờ xuất khẩu; cho phép doanh nghiệp gửi hàng hóa xuất khẩu đã hoàn thành thủ tục hải quan cần bảo quản vào các kho lạnh.

Trường hợp có thay đổi thông tin hàng hóa so với nội dung khai trên tờ khai hải quan thì hướng dẫn DN thực hiện khai sửa đổi, bổ sung theo quy định.

Đồng thời, Tổng cục Hải quan báo cáo và đề xuất Bộ Tài chính có ý kiến kiến nghị với Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Ngoại giao và các bộ, ngành liên quan đàm phán, kiến nghị với các bộ, ngành và chính quyền địa phương phía Trung Quốc tăng thời gian thông quan tại các cửa khẩu; nâng cao hiệu suất làm việc của các lực lượng chức năng, đơn vị tại cửa khẩu phía Trung Quốc; chỉ đạo Thương vụ Việt Nam và các Tham tán thương mại tại Trung Quốc kịp thời nắm thông tin và phối hợp với các địa phương có cửa khẩu biên giới với Trung Quốc để cung cấp, cập nhật thường xuyên về các quy định, yêu cầu của phía Trung Quốc đối với hàng nông sản xuất khẩu.

Tiếp tục đàm phán, thống nhất với cơ quan chức năng phía Trung Quốc để thống nhất thủ tục kiểm dịch đối với hàng hóa nông lâm, thủy sản, hoa quả tươi trong giai đoạn 2 nước đẩy mạnh phòng, chống dịch COVID-19, không để tình trạng đóng cửa khẩu hoặc tạm dừng nhập khẩu nông sản, hoa quả như thời gian vừa qua.

Lưu ý đối với các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc, ông Âu Anh Tuấn nhấn mạnh, các doanh nghiệp kiểm soát chặt chẽ từ khâu thu hoạch, phân loại, đóng gói, bốc xếp hàng hoá, đúng quy chuẩn cao về phòng, dịch COVID-19; chỉ vận chuyển hàng hóa lên cửa khẩu khi đã ký hợp đồng mua bán với đối tác Trung Quốc; chủ động đánh giá, dự báo và báo cáo kịp thời tình hình hoạt động thương mại biên giới trên địa bàn về các cơ quan chức năng biết tình hình.

“Về lâu dài, các tỉnh biên giới cần quy hoạch các khu vực xây dựng kho chuyên dụng bảo quản hàng nông sản, hoa quả gần các cửa khẩu, tránh ách tắc tại cửa khẩu”, ông Âu Anh Tuấn nhận định.