Để những giá trị cốt lõi nhân văn của bảo hiểm nhân thọ không bị ảnh hưởng

Tuấn Kiệt

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Kạn cho rằng, bảo hiểm nhân thọ là sản phẩm mang tính nhân văn cao, giúp hỗ trợ con người, giảm thiểu những mất mát, thiệt hại trước những rủi ro liên quan đến tính mạng, sức khỏe, ốm đau, bệnh tật. Do vậy, cần có giải pháp để những giá trị cốt lõi nhân văn của bảo hiểm nhân thọ không bị ảnh hưởng.

Hợp đồng bảo hiểm hiện nay thường dài, phức tạp và khó hiểu.
Hợp đồng bảo hiểm hiện nay thường dài, phức tạp và khó hiểu.

Phát biểu tại buổi thảo luận ở hội trường ngày 31/5 về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023, đại biểu Nguyễn Thị Thủy cho biết, về bản chất, bảo hiểm nhân thọ là sản phẩm mang tính nhân văn cao, giúp hỗ trợ con người, giảm thiểu những mất mát, thiệt hại trước những rủi ro liên quan đến tính mạng, sức khỏe, ốm đau, bệnh tật. Tuy nhiên, sau nhiều kiện cáo, bức xúc của khách hàng được đăng tải công khai khiến cho dư luận không khỏi nghi ngại.

“Vừa qua, nhiều tờ báo đã đăng tải các bài để chỉ cách cho người dân tránh rủi ro khi mua bảo hiểm nhân thọ. Cho thấy đã đến lúc cần nghiêm túc xem xét vấn đề này để những giá trị cốt lõi nhân văn của bảo hiểm nhân thọ không bị ảnh hưởng bởi những đối tượng cố tình vi phạm để trục lợi”, đại biểu Nguyễn Thị Thủy nhấn mạnh.

Về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, đại biểu Nguyễn Thị Thủy cho biết hợp đồng bảo hiểm thường dài khoảng từ 70 đến 100 trang là sản phẩm tài chính phức tạp với nhiều thuật ngữ chuyên ngành mà sự thua thiệt sẽ chủ yếu nằm về phía người mua. Hơn nữa, các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ trong thời gian gần đây thường dưới dạng liên kết đầu tư nên càng phức tạp.

Về đội ngũ tư vấn viên, đại biểu Nguyễn Thị Thủy nhấn mạnh, đây là khâu mấu chốt dẫn đến nhiều kiện cáo tranh chấp vừa qua. Chính vì tính chất rất phức tạp của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, cho nên mới cần đến đội ngũ tư vấn viên. Tuy nhiên, không ít tư vấn viên cố tình tư vấn mập mờ, thậm chí là sai lệch về sản phẩm mạo hiểm. Không ít tư vấn viên chỉ nói cho khách hàng về những quyền lợi mà họ được hưởng nhưng lại không giải thích rõ cho khách hàng về những điều khoản ràng buộc, những điều khoản bất lợi…

Bên cạnh đó, về doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) và các đại lý bảo hiểm, theo đại biểu Nguyễn Thị Thủy, bên cạnh những DN làm ăn uy tín thì thời gian vừa qua có phát sinh nhiều vấn đề. Thậm chí, dư luận cũng đặt câu hỏi là có hay không việc DNBH nhưng mà cố tình bỏ qua lỗi của tư vấn viên, của các đại lý bảo hiểm gây bất lợi cho khách hàng.

Do vậy, đại biểu Nguyễn Thị Thủy cho rằng, có rất nhiều việc cần phải làm để lành mạnh hóa thị trường bảo hiểm nhân thọ để người dân hiểu đúng tin tưởng. Trong thời gian tới, đại biểu Nguyễn Thị Thủy cũng kiến nghị Bộ Tài chính tiến hành thanh tra toàn diện hoạt động mạo hiểm, nhân thọ, trong đó tập trung vào loại hình bảo hiểm liên kết đầu tư. Đồng thời, kiến nghị các DNBH đã đến lúc cần rà soát lại toàn bộ các khâu của quá trình bảo hiểm từ khâu thiết kế hợp đồng đến tư vấn, ký kết hợp đồng và giải quyết khiếu nại của khách hàng.

Liên quan đến vấn đề này, mới đây, khi chia sẻ với báo giới, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, phải thẳng thắn thừa nhận, trong quá trình tăng trưởng nhanh về “lượng”, thì “chất” chưa có sự phát triển của thị trường bảo hiểm tương xứng. Điển hình là thời gian vừa qua, thị trường bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm nhân thọ đã phát sinh một số vấn đề về chất lượng hoạt động tư vấn, cũng như dịch vụ chăm sóc và giải quyết quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng. 

“Thực tế cho thấy, nhiều DNBH chỉ chú trọng vào đào tạo đại lý theo hướng làm sao để bán được sản phẩm, có nghĩa là đào tạo thiên lệch về kỹ năng bán hàng, hơn là chú trọng nền kiến thức kinh tế nền, kiến thức chuyên môn bảo hiểm, cũng như đạo đức nghề nghiệp. Mặt khác, một số DNBH chú trọng nhiều hơn tới doanh thu, lợi nhuận đại lý thu về, mà lơ là việc kiểm soát, giám sát hoạt động, chất lượng tư vấn, chăm sóc khách hàng của đại lý. Trong khi đó, không ít khách hàng chưa quan tâm tìm hiểu kỹ, còn có tâm lý cả tin, cả nể khi ký hợp đồng bảo hiểm nên đã ảnh hưởng tới chất lượng phát triển chung của thị trường bảo hiểm. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến những bức xúc mà dư luận phản ánh trong thời gian qua, làm giảm vai trò, bản chất thực và tính nhân văn của bảo hiểm”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc phân tích thêm. 

Để thị trường bảo hiểm Việt Nam phát triển ổn định, bền vững, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định, về phía cơ quan quản lý, sẽ tiếp tục hoàn thiện các cơ chế chính sách liên quan đến sản phẩm bảo hiểm, công khai, minh bạch thông tin về sản phẩm và DNBH để người dân có thể dễ dàng tiếp cận thông tin khi tìm hiểu, lựa chọn cho mình sản phẩm bảo hiểm phù hợp. Bên cạnh đó, tiếp tục yêu cầu rà soát, tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động của các DNBH và tiến hành xử lý nghiêm minh nếu phát hiện các trường hợp đại lý bảo hiểm sai phạm quy định pháp luật.

Về phía các DNBH, cần rà soát lại các sản phẩm bảo hiểm, đơn giản hoá quy tắc, điều khoản, tăng cường việc công khai, minh bạch thông tin về sản phẩm bảo hiểm và hoạt động của mình. DNBH phải rà soát, nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng, hoàn thiện quy trình nghiệp vụ, quy định nội bộ, chính sách về quản trị rủi ro, đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật. Đồng thời, cần thường xuyên đào tạo, đào tạo lại, nâng cao chất lượng đào tạo các đại lý để tăng chất lượng tư vấn và dịch vụ khách hàng. Về phía khách hàng cần tìm hiểu thật kỹ quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia hợp đồng bảo hiểm để bảo vệ cho chính mình, đồng thời giảm thiểu tranh chấp phát sinh về sau.