Bộ Tài chính vừa có Tờ trình gửi Chính phủ về dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2025 với nhiều nội dung đáng chú ý.

Tác động tích cực của giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn

Từ năm 2022 đến nay, sự biến động giá xăng dầu thế giới và trong nước đã tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của nhiều doanh nghiệp (DN), ảnh hưởng đến đời sống của người dân, cũng như ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của Đất nước.

Thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về việc triển khai các giải pháp để ổn định kinh tế vĩ mô, căn cứ Biểu khung thuế và nguyên tắc điều chỉnh mức thuế BVMT tại Luật Thuế BVMT, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành các nghị quyết điều chỉnh mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn để phù hợp với tình hình bối cảnh kinh tế - xã hội từng giai đoạn.

Theo đó, từ ngày 01/01/2024, thực hiện theo Nghị quyết số 42/2023/UBTVQH15 ngày 18/12/2023 tiếp tục áp dụng chính sách giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2024 như năm 2023. Cụ thể, mức thuế BVMT đối với xăng (trừ etanol) là 2.000 đồng/lít; nhiên liệu bay, dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn là 1.000 đồng/lít; mỡ nhờn là 1.000 đồng/kg và dầu hỏa là 600 đồng/lít.

Theo đánh giá của Bộ Tài chính, quá trình thực hiện chính sách giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong thời gian qua đã có những tác động tích cực đến nền kinh tế, đó là: (i) Góp phần thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô; (ii) Góp phần bình ổn giá bán xăng dầu trong nước; (iii) Giải pháp hiệu quả để hỗ trợ nền kinh tế trong những thời điểm đất nước gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh hay tăng trưởng chậm.

Cụ thể, việc áp dụng giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong thời gian qua góp phần thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Thực tế, việc thực hiện giảm mức thuế BVMT đối với xăng dầu, mỡ nhờn thời gian qua đã phát huy hiệu quả trong việc góp phần kiểm soát lạm phát.

Năm 2023, mặc dù còn nhiều khó khăn song kinh tế trong nước vẫn đạt được nhiều kết quả tích cực, trong đó, Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và lạm phát được kiểm soát. Theo Tổng cục Thống kê, tính chung cả năm 2023, CPI tăng 3,25% so với năm trước, đạt mục tiêu Quốc hội đề ra. Khác với năm trước, khi chỉ số giá nhóm xăng dầu trong nước là yếu tố chủ chốt làm tăng CPI trong năm 2022, thì nhóm hàng này đã giảm khá mạnh trong năm 2023. Chỉ số giá nhóm xăng dầu trong nước năm 2023 giảm 11,02% so với năm 2022 làm CPI chung giảm 0,4 điểm phần trăm; dầu hỏa giảm 10,02%.

Trong 9 tháng năm 2024, cùng với thực hiện các giải pháp hỗ trợ khác, việc tiếp tục áp dụng chính sách giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2024 như năm 2023 cũng đã góp phần làm giảm chỉ số CPI, lạm phát được kiểm soát ở mức phù hợp, từ đó góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô.

Theo đánh giá của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá xăng dầu trong nước bình quân quý III/2024 giảm 7,72%, góp phần làm CPI chung giảm 0,28 điểm phần trăm.

Bên cạnh yếu tố trên, việc duy trì thực hiện chính sách giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2024 như năm 2023 đã góp phần ổn định giá xăng dầu trong nước.

Trong hơn 9 tháng năm 2024, giá bán lẻ của mặt hàng xăng dầu trong nước nhìn chung không biến động lớn. Cụ thể, tính đến kỳ điều hành giá xăng dầu ngày 24/10, mức giá bình quân xăng E5 RON92 là 21.709 đồng/lít, xăng RON95 là 22.711 đồng/lít, dầu diesel là 19.819 đồng/lít, dầu hỏa là 20.001 đồng/lít. Các mức giá bình quân các mặt hàng xăng, dầu tính đến kỳ điều hành ngày 24/10/2024 đều thấp hơn mức giá bình quân trong năm 2023.

Ngoài các yếu tố tác động tích cực trên, việc thực hiện chính sách giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn là giải pháp hiệu quả để hỗ trợ nền kinh tế trong những thời điểm đất nước gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh hay tăng trưởng chậm. Do đó, việc ban hành chính sách điều chỉnh mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn thời gian qua luôn được Nhân dân và cộng đồng DN ủng hộ và đánh giá cao.

Nhìn chung, quá trình thực hiện chính sách điều chỉnh mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong thời gian qua, chính sách đã thực sự phát huy hiệu quả trong kiềm chế sự biến động tăng giá xăng dầu trong bối cảnh giá xăng dầu biến động khó lường, từ đó góp phần thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô; đồng thời, hỗ trợ trực tiếp người dân và DN để phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh.

Củng cố thêm động lực phát triển kinh tế

Theo Bộ Tài chính, 2025 là năm cuối thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, do vậy sẽ đặt ra nhiều thách thức trong việc kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng để hoàn thành được mục tiêu phát triển kinh tế theo Kế hoạch 5 năm đã đề ra.

Việc áp dụng mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn tăng về bằng mức trần của Biểu khung thuế (trừ dầu hỏa) từ ngày 01/01/2025 sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống người dân, cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN, từ đó ảnh hưởng đến lạm phát và tác động trực tiếp đến ổn định kinh tế vĩ mô.

Do vậy, để hạn chế những yếu tố bất lợi có thể ảnh hưởng tiêu cực đến việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, thì cần tiếp tục duy trì thực hiện các chính sách hỗ trợ hiệu quả để củng cố thêm động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, trong đó việc thực hiện giải pháp giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đã thực hiện trong các năm 2023, 2024 để áp dụng sang năm 2025 là cần thiết.

Với tinh thần, quan điểm trên, Bộ Tài chính đề xuất trình Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn để áp dụng trong năm 2025 như mức thuế quy định tại Nghị quyết số 42/2023/UBTVQH15 của UBTVQH.

Cụ thể, xăng, trừ etanol: 2.000 đồng/lít; Nhiên liệu bay, dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn: 1.000 đồng/lít; Mỡ nhờn: 1.000 đồng/kg; Dầu hỏa: 600 đồng/lít.

Từ ngày 01/01/2026, mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 của UBTVQH (xăng, trừ etanol là 4.000 đồng/lít; nhiên liệu bay là 3.000 đồng/lít; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn là 2.000 đồng/lít; dầu hỏa là 1.000 đồng/lít; mỡ nhờn là 2.000 đồng/kg).

Trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá xăng dầu thế giới và trong trường hợp giá xăng dầu biến động ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế; đồng thời, phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất, trình Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội phương án điều chỉnh mức thuế BVMT cho phù hợp với tình hình thực tế.