Sửa đổi Nghị định số 40/2020/NĐ-CP để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, qua hơn 3 năm triển khai, các quy định tại Nghị định số 40/2020/NĐ-CP là căn cứ pháp lý quan trọng và cần thiết trong việc thực hiện công tác lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh chủ truong đầu tư, quyết định đầu tư chương trình, dự án; triển khai thực hiện, điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm.

Bên cạnh đó, Nghị định số 40/2020/NĐ-CP là căn cứ pháp lý quan trọng để quản lý hoạt động đầu tư công thông qua việc áp dụng Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về đầu tư công...

Tuy nhiên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, quá trình thực hiện Nghị định này cũng bộc lộc một số vướng mắc, chủ yếu do: Chưa có cách hiểu thống nhất với cùng một vấn đề; Một số nội dung được quy định tại Nghị định nhằm thúc đẩy thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công, qua phản ánh thì khó triển khai trên thực tế.

Do đó, việc xây dựng và ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 40/2020/NĐ-CP của Chính phủ là cần thiết nhằm hoàn thiện, tạo cơ sở pháp lý chắc chắn cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương trong triển khai kế hoạch đầu tư công; giảm thiểu thủ tục hành chính và sự chần chừ, e ngại; qua đó thúc đẩy việc thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư công, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Nghị định sửa đổi những quy định đã có, không làm phát sinh thêm quy định, thủ tục hành chính. Nguồn lực thực hiện các quy định tại Nghị định là nguồn lực hiện có tại tổ chức, cá nhân tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động đầu tư công, quản lý và sử dụng vốn đầu tư công, không phát sinh thêm bộ máy, tổ chức, nhân sự, cơ sở vật chất và chi phí tài chính chung cho việc thực hiện Nghị định.

Đề xuất kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công

Nhằm hoàn thiện, tạo cơ sở pháp lý toàn diện trong triển khai kế hoạch đầu tư công, giảm thiểu thủ tục hành chính và sự lúng túng, e ngại của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định về "Kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư công hằng năm" tại Điều 48 Nghị định số 40/2020/NĐ-CP.

Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ quyết định đối với vốn ngân sách trung ương, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định đối với vốn ngân sách địa phương cho phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn kế hoạch đầu tư công hằng năm nhưng không quá ngày 31/12 năm sau trong các trường hợp sau:

- Dự án quan trọng quốc gia, nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư dự án quan trọng quốc gia;

- Dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng; 

- Dự án được bố trí kế hoạch vốn để hoàn thành, đưa vào sử dụng trong năm kế hoạch nhưng không được bố trí kế hoạch vốn năm sau. Nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư được bố trí đủ vốn trong năm kế hoạch để hoàn thành nhưng không được bố trí kế hoạch vốn năm sau;

- Dự án được bổ sung kế hoạch đầu tư từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi, kết dư ngân sách nhà nước, dự phòng ngân sách nhà nước hằng năm nhưng chưa được cấp có thẩm quyền cho phép giải ngân vào năm sau; 

- Dự án bị ảnh hưởng tiến độ do thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, nguyên nhân khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép; 

- Dự án cơ quan đại diện và cơ quan khác của Việt Nam ở nước ngoài; 

- Dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài kết thúc điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế vào năm sau năm kế hoạch nhưng chưa bố trí đủ kế hoạch vốn để hoàn thành dự án;

- Bộ, cơ quan trung ương và địa phương chỉ có duy nhất 01 dự án hoặc nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư trong năm kế hoạch hoặc không thể thực hiện điều chỉnh kế hoạch; 

- Nhiệm vụ quy hoạch; 

- Các khoản dự toán chi đầu tư phát triển được cấp có thẩm quyền bổ sung sau ngày 30 tháng 9 năm thực hiện dự toán.   

Căn cứ đề xuất kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn ngân sách trung ương của bộ, cơ quan trung ương và địa phương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. 

Người đứng đầu Bộ, cơ quan trung ương, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp quyết định kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân kế hoạch hằng năm vốn từ nguồn thu hợp pháp của cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập không quá ngày 31/12 năm sau.