Vừa qua, Bộ Tài chính có Công văn số 2137/BTC-CST về việc xin ý kiến điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh trong tính thuế TNCN dựa trên chỉ số giá tiêu dùng tính từ tháng 7/2013 đến tháng 12/2019 là 123,2%.

Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho cá nhân và người phụ thuộc tương ứng 11 triệu đồng/tháng và 4,4 triệu đồng/người phụ thuộc/tháng dựa trên mức tăng chỉ số giá nêu trên.

Đối với các sắc thuế, việc thay đổi chính sách đều tạo ra hai tác động đó là tác động về mặt pháp lý và tác động về mặt kinh tế. Căn cứ tại Khoản 4, Điều 1, Luật số 26/2012/QH13 thì khi chỉ số giá biến động trên 20% thì cần xem xét đề xuất điều chỉnh lại mức giảm trừ gia cảnh khi tính thuế.

Như vậy, trước hết về mặt pháp lý, Bộ Tài chính đã có trách nhiệm và thực thi đúng và kịp thời tinh thần theo điều 1 của Luật thuế TNCN, khi mà chi phí cuộc sống tăng cao qua các năm, mức giảm trừ cũ đã quá lạc hậu và thiếu công bằng thì việc điều chỉnh là hết sức cần thiết tạo sự đồng thuận cho người nộp thuế.

Tuy nhiên, cũng cần phải thấy rằng, xét trên tổng thể các quy định của Luật thuế TNCN hiện nay vẫn còn nhiều bất cập như: mức giảm trừ đồng đều ở tất cả các vùng, miền, biểu thuế lũy tiến tính thuế cần xem xét phân chia theo hướng thấp và giãn xa giữa bậc thuế sau và trước (đảm bảo tính công bằng), ngay cả mức giảm trừ điều chỉnh như trên vẫn còn tranh cải vì chưa có các khảo sát, nghiên cứu xâu khi phân ngưỡng để tính mức giảm trừ tối ưu.

Vì vậy, tôi cho rằng, ngoài đề xuất điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh, Bộ Tài chính cũng cần xem xét đề xuất chỉnh sửa tổng thể theo hướng hiệu quả và công bằng, nhất là trong dài hạn có thể có thêm những khoản thu nhập mà luật thuế hiện hành chưa bao phủ như đầu tư kinh doanh qua tiền kỹ thuật số, gọi vốn/gây quỹ cộng đồng, các dạng kinh doanh trên nền tảng công nghệ số…