Đơn giản hóa thủ tục thanh, quyết toán dự án BT tại Nghệ An

Trần Huyền

Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định về lãi vay sau thời gian xây dựng, lợi nhuận hợp lý, phương thức thanh toán, quyết toán thực hiện dự án đầu tư áp dụng loại hợp đồng BT trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Nghị định này đã đơn giản hóa thủ tục thanh, quyết toán dự án BT tại Nghệ An.

Ảnh minh họa. Nguồn: internet
Ảnh minh họa. Nguồn: internet

Bổ sung nguồn vốn thanh toán cho dự án BT

Liên quan đến nguồn vốn thanh toán cho dự án BT, ngoài việc cho phép tỉnh Nghệ An sử dụng nguồn vốn đầu tư công để thanh toán cho nhà đầu tư (tương tự TP. Hồ Chí Minh), Quốc hội đã cho phép tỉnh Nghệ An bổ sung nguồn thu từ tiền đấu giá tài sản công, đấu giá quyền sử dụng đất để thanh toán cho nhà đầu tư BT.

Để đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước, Nghị quyết số 137/2024/QH15 của Quốc hội và thực tiễn triển khai của tỉnh Nghệ An, Nghị định số 64/2025/NĐ-CP đã bổ sung về trình tự, thủ tục sử dụng nguồn thu từ tiền đấu giá tài sản công, đấu giá quyền sử dụng đất để thanh toán cho nhà đầu tư BT.

Cụ thể, UBND tỉnh Nghệ An báo cáo Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An quyết định việc sử dụng nguồn vốn đầu tư công trong kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm của Tỉnh, nguồn thu từ tiền đấu giá tài sản công, đấu giá quyền sử dụng đất.

Về thanh toán vốn đầu tư, Nghị định quy định, sau khi nhận được văn bản phân bổ chi tiết vốn kế hoạch đầu tư công (bao gồm cả điều chỉnh, bổ sung nếu có) của Ủy ban nhân dân các cấp của tỉnh Nghệ An, đối với các nhiệm vụ, dự án đủ thủ tục đầu tư theo quy định của Nghị quyết số 137/2024/QH15 và đã được phân bổ, điều chỉnh phân bổ vốn kế hoạch, Kho bạc Nhà nước căn cứ hồ sơ đề nghị thanh toán của cơ quan ký kết hợp đồng BT, các điều khoản thanh toán được quy định trong hợp đồng BT và phụ lục hợp đồng BT (nếu có), số lần thanh toán, giai đoạn thanh toán, thời điểm thanh toán, các điều kiện thanh toán và giá trị từng lần thanh toán để thanh toán vốn cho dự án.

Trường hợp hồ sơ đề nghị thanh toán của cơ quan ký kết hợp đồng BT chưa đảm bảo đúng chế độ hoặc thiếu hồ sơ theo quy định, Kho bạc Nhà nước từ chối thanh toán. Chậm nhất trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị thanh toán của cơ quan ký kết hợp đồng BT, Kho bạc Nhà nước phải có văn bản thông báo cụ thể lý do từ chối thanh toán gửi một lần cho cơ quan ký kết hợp đồng BT để hoàn thiện, bổ sung theo quy định của Nghị định này.

Theo Nghị định này, thời hạn kiểm soát, thanh toán vốn của Kho bạc Nhà nước tối đa 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ thanh toán của cơ quan ký kết hợp đồng BT. Tổng số vốn thanh toán cho dự án BT không được vượt tổng mức đầu tư đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, số vốn ngân sách nhà nước giải ngân trong năm của dự án BT không vượt vốn kế hoạch công trong năm đã bố trí cho dự án, số tiền thu từ đấu giá tài sản công, đấu giá quyền sử dụng đã được nộp vào ngân sách nhà nước để thanh toán cho dự án.

Thủ tục đơn giản, minh bạch, thuận tiện

Nguyên tắc quyết toán vốn đầu tư dự án BT hoàn thành cũng được quy định rõ tại Nghị định số 64/2025/NĐ-CP. Theo đó, dự án BT hoàn thành phải thực hiện kiểm toán báo cáo quyết toán. Quyết toán vốn đầu tư dự án BT hoàn thành căn cứ quyết định phê duyệt dự án, quy định tại hợp đồng dự án BT, báo cáo quyết toán vốn đầu tư dự án BT hoàn thành và văn bản của người có thẩm quyền phê duyệt dự án BT xác định chi phí lãi vay đối với phần lãi vay của nhà đầu tư phát sinh sau thời điểm tổ chức kiểm toán kiểm toán.

Doanh nghiệp dự án BT hoặc nhà đầu tư (trường hợp không thành lập doanh nghiệp dự án BT) là cơ quan lập báo cáo quyết toán vốn đầu tư dự án BT hoàn thành gửi hồ sơ đến người có thẩm quyền quyết định phê duyệt quyết toán, cơ quan chủ trì thẩm tra quyết toán vốn đầu tư dự án BT hoàn thành.

Hồ sơ trình thẩm tra phê duyệt quyết toán vốn đầu tư dự án BT hoàn thành theo quy định về hồ sơ trình thẩm tra phê duyệt quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành; trong đó hợp đồng là hợp đồng dự án BT và phụ lục hợp đồng dự án BT (nếu có).

Để tránh vướng mắc trong quá trình thực hiện, đảm bảo sự vận hành thông suốt sau khi thực hiện tinh gọn bộ máy, Bộ Tài chính đã bổ sung quy định chuyển tiếp về trách nhiệm của các cơ quan sau khi hợp nhất, sáp nhập tại Nghị định. Theo đó, trường hợp Nghị quyết số 137/2024/QH15 hết hiệu lực thi hành nhưng hợp đồng BT đã được ký kết trong thời gian Nghị quyết số 137/2024/QH15 có hiệu lực và đang trong quá trình thực hiện thì được tiếp tục áp dụng quy định tại Nghị định này.

Có thể thấy, các thủ tục giải quyết công việc giữa các cơ quan Nhà nước quy định tại Nghị định đã được Bộ Tài chính đề xuất theo hướng đơn giản, minh bạch, thuận tiện và tương tự như việc thanh toán vốn đầu tư công tham gia dự án PPP. Đối với thủ tục thanh toán vốn đầu tư, Nghị định đã quy định 03 cách thức giao dịch (gửi hồ sơ trực tiếp, trang thông tin dịch vụ công của Kho bạc nhà nước, cổng dịch vụ quốc gia).

Việc xây dựng và ban hành Nghị định nêu trên đã thể chế hóa chính sách thí điểm đối với các dự án BT thanh toán bằng tiền, góp phần huy động bổ sung các nguồn lực từ tài sản công, đất đai phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nói chung và các lĩnh vực giao thông, hạ tầng kỹ thuật đô thị, hệ thống chiếu sáng, điện trang trí; bãi đỗ xe; thoát nước và xử lý nước thải; xử lý ô nhiễm môi trường nói riêng trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Qua đó, góp phần đảm bảo thực hiện thành công mục tiêu xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 được Bộ Chính trị thông qua tại Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 18/7/2023.