7 tháng năm 2024, kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam và Liên bang Nga đạt 2,74 tỷ USD, tăng 45,5% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xuất khẩu đạt 1,36 tỷ USD, tăng 46,4%; nhập khẩu đạt 1,38 tỷ USD, tăng 44,6%. Thâm hụt thương mại với Liên bang Nga đạt khoảng 13 triệu USD.

Trong quan hệ hai nước Việt Nam - Liên bang Nga hợp tác an ninh - quốc phòng là điểm sáng, tiếp tục đóng vai trò là trụ cột trong quan hệ song phương, được tăng cường trên tinh thần tin cậy, thực chất, hiệu quả, toàn diện.

Dầu khí và năng lượng là lĩnh vực hợp tác chiến lược truyền thống, một trụ cột quan trọng của hợp tác kinh tế Việt - Nga. Hiện nay, Liên bang Nga chủ trương thúc đẩy mở rộng hợp tác trong lĩnh vực năng lượng xanh, năng lượng mới... Hai bên tiếp tục duy trì hợp tác trong khuôn khổ Ủy ban hợp tác về giáo dục, khoa học và công nghệ; duy trì việc cấp học bổng. Hợp tác văn hóa, thể thao, du lịch được triển khai tích cực với việc tổ chức thường niên và luân phiên Ngày Văn hóa tại mỗi nước.

Ngoài ra, hợp tác địa phương giữa Việt Nam - Liên bang Nga là kênh quan trọng thúc đẩy quan hệ hai nước ngày càng thực chất hơn. Như, tháng 6/2023 đã khánh thành Tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Saint Petersburg nhân kỷ niệm 100 năm ngày Bác Hồ lần đầu tiên đến thành phố Petrograd (nay là Saint Petersburg). Tháng 4/2024, tỉnh Nghệ An và tỉnh Ulianov đã khánh thành Tượng Lenin tại thành phố Vinh.

Ông Dương Hoàng Minh - Tham tán Thương mại Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga cho biết, thời gian qua, hợp tác thương mại hai nước tăng trưởng tích cực và có được nhiều động lực. Động lực lớn nhất là cả hai bên đã từng bước tháo gỡ được những khó khăn trong việc vận chuyển hàng hóa; các tuyến vận tải biển (tuyến Vladivostok - Hải Phòng - TP. Hồ Chí Minh), vận tải đường sắt (tuyến đường sắt liên vận quốc tế Việt Nam - Trung Quốc - Nga)... đã từng bước được giải quyết.

Thêm vào đó, từ ngày 4/6/2023, Hãng hàng không IAERO của Liên bang Nga thực hiện chuyến bay trực tiếp giữa Nga (thành phố Irkusk) và Việt Nam (Hà Nội) bằng máy bay của Nga 2 chuyến/tuần. Đường bay trực tiếp giữa Matxcơva và TP. Hồ Chí Minh hai nước đã được nối lại từ cuối tháng 1/2024. Cùng với đó, hiện nay, Liên bang Nga và Việt Nam đã nới lỏng các quy định về visa cho công dân của nhau (từ ngày 1/8/2023 công dân Việt Nam đã có thể xin visa điện tử vào Nga, từ ngày 15/8 người Nga có thể lưu trú tại Việt Nam đến 45 ngày miễn visa)... những thuận lợi này đã và đang tạo ra những cơ hội để Việt Nam - Liên bang Nga thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư, du lịch.

Đáng chú ý, quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga sẽ ngày càng có thêm động lực để phát triển khi từ ngày 8-10/9, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã đến Sân bay quốc tế Vnukovo, thủ đô Moscow thăm chính thức Liên bang Nga và đồng chủ trì Phiên họp lần thứ ba Ủy ban Hợp tác liên nghị viện Việt Nam - Liên bang Nga.

Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đến Liên bang Nga, trên cương vị Chủ tịch Quốc hội và cũng là chuyến thăm Liên bang Nga đầu tiên do lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước Việt Nam tiến hành trong năm 2024.

Do vậy, chuyến thăm có ý nghĩa hết sức quan trọng, nhằm tiếp tục thực hiện đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng; cụ thể hóa các nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị về phát triển quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga.

Chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn góp phần tăng cường hợp tác toàn diện giữa hai nước trong tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế thương mại và giao lưu nhân dân. Ảnh: Thống Nhất

Theo Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường, chuyến thăm là một trong những hoạt động thực chất và hiệu quả nhằm cụ thể hóa Tuyên bố chung về làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện trên cơ sở thành tựu 30 năm thực hiện Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị Việt - Nga, được lãnh đạo hai nước thống nhất nhân chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Putin cũng như nội dung về định hướng thúc đẩy hợp tác được trao đổi, thống nhất giữa Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm với Tổng thống Putin trong cuộc điện đàm ngày 8/8/2024.

Cùng nhận định về tầm quan trọng cũng như ý nghĩa của chuyến thăm tới Liên bang Nga của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam, Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Đặng Minh Khôi cho biết, chuyến thăm sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy và củng cố quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga nói chung, quan hệ hợp tác chặt chẽ, tốt đẹp giữa Quốc hội Việt Nam với Duma Quốc gia (Hạ viện) và Hội đồng Liên bang Nga (tức Thượng viện) nói riêng.

“Việc duy trì các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao giữa lãnh đạo hai nước có ý nghĩa vô cùng quan trọng, mang tính quyết định trong việc thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển toàn diện, nhất là trong bối cảnh thế giới và khu vực đang có nhiều diễn biến phức tạp như hiện nay. Đồng thời, góp phần tăng cường hợp tác toàn diện giữa hai nước trong tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế thương mại và giao lưu nhân dân” - Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga nhận định và cho rằng, chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam tới Liên bang Nga còn cho thấy quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai bên được tiếp tục kế thừa, không ngừng củng cố và phát triển trong tình hình mới, đáp ứng nguyện vọng và lòng mong mỏi của lãnh đạo và nhân dân, phù hợp với nhu cầu khách quan của hai nước trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước của mỗi nước trong giai đoạn hiện nay.

Dù vậy, hợp tác kinh tế - thương mại giữa hai nước Việt Nam - Liên bang Nga đang đứng trước các thử thách rất lớn trong bối cảnh kinh tế thế giới gặp nhiều khó khăn. Do vậy, chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ góp phần quan trọng, tạo động lực thúc đẩy hợp tác kinh tế thương mại và củng cố quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga nói chung, quan hệ hợp tác chặt chẽ, tốt đẹp giữa Quốc hội Việt Nam với Duma Quốc gia và Hội đồng Liên bang của Quốc hội Liên bang Nga nói riêng.

Dự kiến, trong chuyến thăm tới Liên bang Nga từ 8-10/9, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ hội đàm và cùng Chủ tịch Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga chủ trì Phiên họp lần thứ ba của Ủy ban Hợp tác liên nghị viện; hội đàm với Chủ tịch Hội đồng Liên bang Quốc hội Liên bang Nga và ký mới Thỏa thuận hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Hội đồng Liên bang.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng sẽ hội kiến và tiếp xúc với Lãnh đạo cấp cao của Nhà nước Liên bang Nga cũng như các lãnh đạo một số chính đảng lớn của Liên bang Nga; tiếp một số lãnh đạo địa phương của Liên bang Nga có hợp tác với Việt Nam; gặp mặt đại diện Hội Hữu nghị Nga-Việt và Hội Cựu chiến binh Nga đã từng chiến đấu tại Việt Nam.