Tăng thu NSNN, triệt để tiết kiệm chi thường xuyên, dành nguồn phòng chống dịch

Theo Bộ Tài chính, trong 3 năm 2022-2024, dự báo môi trường khu vực, thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều yếu tố bất định: nợ công và nợ của khu vực tư nhân toàn cầu tăng, rủi ro trên thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế gia tăng; nhất là tác động nghiêm trọng của dịch bệnh COVID-19 tới tăng trưởng kinh tế thế giới, tạo ra những rủi ro về chính trị - xã hội, cân đối tài chính - tiền tệ,...

Đối với nước ta, điểm thuận lợi vẫn là tình hình chính trị ổn định, các cân đối vĩ mô được đảm bảo, môi trường đầu tư được cải thiện, tạo niềm tin cho cộng đồng doanh nghiệp và người dân, trở thành điểm đến hấp dẫn của nhà đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã và đang tạo thêm nhiều khó khăn, thách thức đối với mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội, tiếp tục tạo áp lực lớn đối với thu, chi và cân đối NSNN của Việt Nam trong giai đoạn 2022-2024.

Bên cạnh đó, những yếu kém nội tại của nền kinh tế chưa được xử lý hiệu quả; năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh còn thấp, độ mở nền kinh tế cao; mức độ tham gia vào các chuỗi cung ứng toàn cầu, khu vực và năng lực tiếp cận nền kinh tế số, xã hội số còn hạn chế;...

Trong bối cảnh đó, mục tiêu của kế hoạch tài chính - NSNN 3 năm 2022-2024 được đặt ra là huy động, phân bổ, sử dụng hiệu quả các nguồn lực phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội theo định hướng của Đại hội Đảng lần thứ XIII; tiếp tục cơ cấu lại NSNN, nợ công, đảm bảo vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương, phát huy sự chủ động của các bộ, ngành, địa phương, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng và hội nhập quốc tế.

Cùng với đó, tăng thu NSNN, triệt để tiết kiệm chi thường xuyên để dành nguồn phòng chống dịch COVID-19, giải quyết các vấn đề an sinh xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, thực hiện cải cách tiền lương và tăng chi đầu tư phát triển; chỉ chi NSNN trong khả năng của nền kinh tế và chỉ vay trong khả năng trả nợ, giữ vững an toàn, bền vững nguồn lực tài chính quốc gia; siết chặt kỷ cương, kỷ luật tài chính - ngân sách.

Nợ công đến năm 2024 dự kiến khoảng 43 đến 44% GDP

Dự kiến khung cân đối thu, chi NSNN 3 năm 2022-2024, về thu NSNN phấn đấu đạt khoảng 4,65 triệu tỷ đồng; tỷ lệ huy động vào NSNN bình quân khoảng 15,1% GDP (từ thuế, phí gần 13%). Tiếp tục cơ cấu lại thu, tỷ trọng thu nội địa đến năm 2024 đạt gần 85% tổng thu NSNN.

Bộ Tài chính dự kiến chi NSNN trong giai đoạn này khoảng 5,8 triệu tỷ đồng. Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng xác định, dịch Covid-19 đã và đang tạo ra những thách thức đối với đối với Kế hoạch NSNN trung hạn 3 năm 2022-2024.

Về bội chi NSNN, nợ công, tỷ lệ bội chi NSNN bình quân giai đoạn 2022-2024 khoảng 3,8% GDP. Nợ công đến năm 2024 khoảng 43-44% GDP.

Để đạt được mục tiêu dự kiến, một số đề xuất, giải pháp đã được Bộ Tài chính đặt ra. Theo đó, giải pháp hàng đầu là tập trung hoàn thiện hệ thống pháp luật tài chính, chế độ kế toán, kiểm toán đối với các chủ thể trong nền kinh tế, khắc phục những tồn tại, bất cập hiện hành, huy động tối đa các nguồn lực; đẩy mạnh việc phân cấp, phân quyền đi đôi với yêu cầu nâng cao tinh thần trách nhiệm, công khai, minh bạch.

Bên cạnh đó, tiếp tục hoàn thiện hệ thống thu ngân sách bảo đảm minh bạch, công bằng, khả thi, phù hợp với xu thế phát triển và thông lệ quốc tế.

Cùng với đó, triển khai các giải pháp hỗ trợ nền kinh tế đối phó với dịch COVID-19, thiên tai, bão lũ, đảm bảo an sinh xã hội, phục hồi phát triển kinh tế: miễn, giảm, gia hạn các khoản thuế, phí, lệ phí cho các ngành, lĩnh vực, đối tượng bị ảnh hưởng nghiêm trọng của dịch bệnh; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất – kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; chủ động có các giải pháp về nguồn cho công tác phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân, người lao động gặp khó khăn; kịp thời hỗ trợ phòng chống, khắc phục thiên tai,...

Bộ Tài chính cũng xác định phải tăng cường quản lý, điều hành tài chính, ngân sách gắn với các ưu tiên của nền kinh tế; phối hợp đồng bộ, hiệu quả chính sách tài khóa với chính sách tiền tệ, đầu tư, các chính sách khác để kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế.

Đồng thời, tăng cường hiệu quả quản lý, phân bổ, sử dụng nguồn lực tài chính – NSNN gắn với hoàn thiện cơ chế phân cấp, phân quyền: tiếp tục cơ cấu lại chi ngân sách theo hướng bền vững, tăng cường quản lý đầu tư công, đổi mới cơ chế phân bổ chi thường xuyên đối với các cơ quan, đơn vị gắn với kết quả thực hiện nhiệm vụ, rà soát việc duy trì, quản lý và sử dụng các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách,…

Đặc biệt, kiểm soát chặt chẽ bội chi, nợ công; quán triệt nguyên tắc vay bù đắp bội chi NSNN chỉ được sử dụng cho đầu tư phát triển; chỉ chi trong khả năng của nền kinh tế và chỉ vay trong khả năng trả nợ của nền kinh tế....