Lạm phát giảm nhanh

Cục Phân tích Kinh tế của Bộ Thương mại Mỹ cho biết hôm thứ Sáu tuần trước, lạm phát được đo bằng chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE), đã giảm 0,1% trong tháng 11 so với tháng trước đó. Đây là mức giảm hàng tháng đầu tiên của chỉ số giá PCE kể từ tháng 4/2020.

Còn so với cùng kỳ năm trước, chỉ số giá PCE tăng 2,6% trong tháng 11, thấp hơn so với mức tăng 2,9% của tháng 10. Tháng 10 cũng ghi nhận lần đầu tiên kể từ tháng 3/2021 chỉ số giá PCE hàng năm ở mức dưới 3%.

Nếu loại trừ các thành phần năng lượng và thực phẩm dễ biến động, chỉ số giá PCE lõi tăng với tốc độ hàng tháng là 0,1% trong tháng 11, ngang bằng với mức tăng của tháng 10; tăng với tốc độ hàng năm là 3,2% trong tháng 11 sau khi tăng 3,4% trong tháng 10 và là mức tăng thấp nhất kể từ tháng 4/2021, sau khi tăng 3,4% trong tháng 10.

Trước đó một ngày, Chính phủ đã báo cáo, PCE lõi đã tăng với tốc độ hàng năm là 2,0% trong quý 3. Với mức tăng nhẹ trong tháng 11, PCE lõi trong 6 tháng chỉ tăng ở mức 1,9%, thấp hơn mục tiêu 2% của Fed. Trong khi theo các nhà kinh tế, lạm phát hàng tháng tăng ở mức 0,2% là cần thiết để đưa lạm phát trở lại mục tiêu của Fed.

Diễn biến lạm phát đang cũng có kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào năm tới. “Chủ tịch Fed (Jerome) Powell không thể yêu cầu một món quà tốt hơn trong năm nay”, “Sal Guatieri, nhà kinh tế cấp cao tại BMO Capital Markets ở Toronto cho biết. “Ít nhất cho đến nay, kết cục của cuộc chơi đang diễn ra tốt hơn Fed hoặc gần như bất kỳ ai có thể tưởng tượng vào đầu năm. Mặc dù Fed sẽ không vội cắt giảm lãi suất nhưng điều đó có thể chỉ là vấn đề thời gian”.

Lạm phát giảm đang làm tâm trạng của nhiều người Mỹ trở nên lạc quan hơn, với một báo cáo riêng từ Đại học Michigan được công bố cuối tuần trước cũng cho thấy, tâm lý người tiêu dùng tăng vọt trong tháng 12, đảo ngược mọi sự sụt giảm so với 4 tháng trước đó.

Có thể sớm cắt giảm lãi suất

Fed đã tăng lãi suất tổng cộng 525 điểm cơ bản trong chu kỳ này, đưa lãi suất lên mức cao nhất trong hơn hai thập kỷ là 5,25% - 5,5% để kiềm chế lạm phát. Tại cuộc họp chính sách cuối cùng của năm 2023, Fed tiếp tục giữ nguyên lãi suất ở mức này, song các nhà hoạch định chính sách của Fed đã phát đi tín hiệu rằng, đợt thắt chặt chính sách tiền tệ lịch sử kéo dài trong hai năm qua đã kết thúc và lãi suất sẽ giảm vào năm 2024.

Đồ thị điểm (dot plot) cũng cho thấy, các nhà hoạch định chính sách của Fed dự báo sẽ có 3 đợt cắt giảm lãi suất vào năm tới, mỗi đợt 25 điểm cơ bản. Phát biểu tại buổi họp báo sau cuộc họp chính sách cuối năm, Chủ tịch Fed Jerome Powell cũng cho biết, thời điểm cắt giảm lãi suất sẽ là “câu hỏi tiếp theo” của Fed.

Mặc dù theo quy định luân chuyển của Fed, năm tới sẽ có 4 thành viên mới tham gia bỏ phiếu quyết định lãi suất và theo các nhà kinh tế tại Deutsche Bank, BMO 4 thành viên mới này dường như có xu hướng ủng hộ việc cắt giảm lãi suất ít hơn so với các thành viên mà họ thay thế.

Tuy nhiên, theo nhà kinh tế Nancy Vanden Houten của Oxford Economics, việc luân phiên cử tri của Fed có thể sẽ ít quan trọng hơn dữ liệu và các dữ liệu hiện nay đang ủng hộ việc giảm lãi suất 75 điểm cơ bản mà hầu hết các nhà hoạch định chính sách của Fed mong đợi.

Thậm chí với việc lạm phát hạ nhiệt nhanh hơn dự kiến, nhiều nhà kinh tế còn cho rằng, Fed có thể sẽ cắt giảm lãi suất sớm hơn và mạnh hơn. “Mọi người đều là những người diều hâu khi bạn đang chống lạm phát”, Brett Ryan của Deutsche Bank cho biết. “Khi rủi ro lạm phát giảm đi, họ đã thay đổi quan điểm”.

Tim Duy của SGH Macro Advisors cũng cho rằng, “nếu Chủ tịch Fed Jerome Powell đã đặt kỳ vọng vào việc cắt giảm lãi suất hơn 75 điểm cơ bản, thì ông ấy làm vậy là có lý do”. Ông giải thích, khi lạm phát giảm, việc giữ lãi suất chuẩn ổn định sẽ khiến chi phí đi vay thực tế tăng lên, vì vậy Fed phải điều chỉnh lại lãi suất chính sách để ngăn chặn việc thắt chặt quá mức.

Trong khi theo Công cụ FedWatch của CME Group, thị trường tài chính nhận thấy khoảng 75% khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất tại cuộc họp chính sách ngày 19-20/3.