Theo Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 16/CT-TTg về việc tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, nhưng tới nay hầu như chưa có định hướng ở tầm vĩ mô dẫn dắt nghiên cứu, đào tạo và ứng dụng công nghệ Blockchain trong các lĩnh vực kinh tế.

Ngày 8/6, lần đầu tiên Vietnam Blockchain Summit 2018 đề cập đến xây dựng chính sách và pháp luật liên quan tới ứng dụng công nghệ Blockchain trong kinh tế.

Ông Nguyễn Duy Minh - Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) tin rằng chi phí logistics chắc chắn được cắt giảm nếu ứng dụng công nghệ Blockchain, nhưng kết quả cao hay thấp là tùy lĩnh vực.

Phóng viên: Chi phí logistics ở Việt Nam được đánh giá là cao nhất thế giới. Theo ông thì vì sao?

Ông Nguyễn Duy Minh - Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam.

Trong nghiên cứu mới nhất mà VLA công bố hồi tháng 3/2018, ước tính chi phí logistics của Việt Nam tương đương 16,8% GDP, tương đương chi phí logistics của Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia.

Trong các yếu tố cấu thành giá dịch vụ logistics, theo ông đâu là điểm yếu và khó minh bạch nhất?

Theo tôi, đó là công nghệ. Trong chuỗi logistics, dịch vụ kho vận đóng vai trò quan trọng trong việc bảo quản, lưu trữ, phân loại hàng hóa. Tuy nhiên, đến nay, hầu hết các thủ tục liên quan đến minh bạch vẫn được làm thủ công, chẳng hạn như lệnh giao hàng (DO).

Hiện nay, tại Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn, mỗi năm có khoảng 500 nghìn giao dịch. Nếu tính cả nước, có khoảng 2 triệu giao dịch cần DO, cho thấy sự "hỗn loạn" trong hoạt động này.

DO là một loại giấy tờ có khả năng tác động đến sự thay đổi về chi phí logistics. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để ứng dụng công nghệ Blockchain cho việc lấy DO. Bởi vì, khi phát lệnh giao hàng điện tử (IDO), nó sẽ lan tỏa đến toàn bộ hệ thống, từ hải quan, chủ hàng, kho hàng... và chủ hàng có thể đến kho lấy hàng. Chi phí chắc chắn sẽ giảm khi chủ hàng không phải cử người đi lấy DO hay đến tận nơi đóng tiền như hiện nay.

Bản chất của logistics là quản trị dòng hàng hóa di chuyển và quản trị dòng thông tin về hàng hóa. Hiện nay, việc quản trị dòng thông tin hàng hóa ngày càng quan trọng, VLA đang tìm đối tác công nghệ để hợp tác, ứng dụng công nghệ Blockchain vào lĩnh vực này.

Chẳng hạn, làm thể nào để việc nhìn vào hồ sơ cuối cùng là thấy được quy trình vận hành của một lô hàng. Hay ứng dụng công nghệ Blockchain để kiểm soát những rủi ro trong quá trình vận tải. Tôi cho đây là ứng dụng lớn nhất để góp phần cắt giảm chi phí logistics.

Cũng liên quan đến giảm chi phí, ngành logistics có thể ứng dụng công nghệ Blockchain tại những lĩnh vực nào?

Tôi nghĩ ứng dụng Blockchain trong dịch vụ logistics là khó nhưng không khó đến mức không thể làm được. Việc ứng dụng có thể làm ngay với truy suất nguồn gốc, kiểm soát nhiệt độ những mặt hàng nông sản nhạy cảm về nhiệt độ, như sữa, thịt.

Trên thực tế, những thay đổi nhiệt độ có thể làm thay đổi hàng hóa. Nếu ứng dụng Blockchain, khi những lô hàng thay đổi nhiệt độ, ví dụ từ 18 tăng lên 200C, sẽ bị giữ lại để kiểm tra. Chi phí logistics chia thành hai loại:

Thứ nhất, chi phí xuất nhập khẩu, bao gồm chi phí vận tải ra cảng, chi phí cầu cảng và bến bãi, chi phí vận tải ra nước ngoài. Thứ hai, chi phí nội địa, gồm chi phí vận tải, phân phối. Công nghệ Blockchain có thể giải quyết được chi phí dịch vụ logistics hợp lý nhất. Mỗi dữ liệu sẽ được rút gọn và liên kết thành chuỗi, rất minh bạch, không thể sửa chữa.

Ứng dụng công nghệ Blockchain trong dịch vụ logistics là rất tiềm năng, bởi bản chất của ngành dịch vụ này là quản trị dòng hàng hóa vật lý và quản trị dòng thông tin hàng hóa. Việc quản trị dòng thông tin cũng chính là đối tượng mà Blockchain nhắm đến.

Cảm ơn ông!