Ủy ban thường vụ Quốc hội vừa gửi các đại biểu Quốc hội báo cáo giải trình, tiếp thu chỉnh lý dự án Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt (đặc khu) Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc.

Trước đó, một số ý kiến đề nghị cần đánh giá, tính toán những chi phí và lợi ích của chính sách ưu đãi thuế tại các đặc khu, tác động đối với doanh nghiệp nội địa ngoài đặc khu và nguy cơ các ưu đãi về thuế bị lợi dụng. Các đại biểu cũng đề nghị việc miễn, giảm thuế chỉ nên áp dụng trong giai đoạn đầu, không nên kéo dài, tránh ưu đãi tràn lan.

Về đề nghị này, Ủy ban thường vụ Quốc hội cho rằng, để thu hút đầu tư thì các chính sách ưu đãi về thuế tại đặc khu cần bảo đảm tính vượt trội so với trong nước và cạnh tranh quốc tế. Phần lớn các ưu đãi thuế trong dự thảo Luật đều có thời hạn, áp dụng cho các dự án đầu tư thuộc các ngành, nghề ưu tiên phát triển hoặc để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, khách du lịch... và cần thiết để thu hút đầu tư trong giai đoạn đầu xây dựng các đặc khu.

Tuy nhiên, để chính sách ưu đãi có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm vượt trội nhưng không ảnh hưởng lớn đến nguồn thu của ngân sách, Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị của các cơ quan có liên quan như Ủy ban Tài chính Ngân sách, Bộ Tài chính; so sánh, đối chiếu với quy định hiện hành về ưu đãi đầu tư tại các khu kinh tế, tham khảo kinh nghiệm các nước. Trên cơ sở đó, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng giảm bớt mức ưu đãi, thời hạn ưu đãi thuế đối với một số đối tượng.

Cụ thể, giảm thời hạn được miễn thuế thu nhập cá nhân đối với nhà quản lý, nhà khoa học, chuyên gia có trình độ chuyên môn cao (từ 10 năm xuống còn 5 năm). Bỏ quy định về miễn thuế mà chỉ áp dụng giảm 50% thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân khác làm việc tại đặc khu. Giảm ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dịch vụ kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng, dịch vụ kinh doanh đặt cược...

Không ít đại biểu cũng cho rằng mức ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp trong dự thảo Luật là quá cao, cần xem xét, điều chỉnh cho hợp lý. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng chỉ tập trung ưu đãi đối với các dự án đáp ứng điều kiện của nhà đầu tư chiến lược và dự án thuộc một số ngành, nghề ưu tiên phát triển mang tính mũi nhọn ở từng đặc khu.

Cùng với đó, giảm thời hạn ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp đối với 3 trường hợp. Thứ nhất là thu nhập từ thực hiện dự án đầu tư khác thuộc ngành, nghề ưu tiên phát triển tại đặc khu. Thứ hai là thu nhập của dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh khu dịch vụ, du lịch và vui chơi giải trí tổng hợp có casino. Thứ ba là thu nhập từ đầu tư kinh doanh bất động sản.

Liên quan đến những ưu đãi đối với dịch vụ kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng, dịch vụ kinh doanh đặt cược, các đại biểu đưa ra rất nhiều ý kiến trái chiều. Có ý kiến đề nghị áp dụng mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt 20% trong thời hạn 5 năm, 25% trong 5 năm tiếp theo và 30% trong thời gian còn lại của dự án đầu tư. Ý kiến khác đề nghị giữ như dự thảo Luật Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 (áp dụng mức thuế suất 10% trong thời hạn 10 năm kể từ khi có doanh thu từ dịch vụ) hoặc quy định mức thuế suất 15% trong thời hạn 10 năm.

Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, dịch vụ kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng, dịch vụ kinh doanh đặt cược được hưởng ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt theo dự thảo Luật đều gắn với các dự án khu dịch vụ, du lịch và vui chơi giải trí tổng hợp có quy mô vốn đầu tư tối thiểu lớn (45.000 tỷ đồng) và được xác định thuộc ngành, nghề ưu tiên phát triển ở cả 3 đặc khu.

Cơ quan này cho rằng, theo kinh nghiệm quốc tế, đây là các hoạt động kinh doanh có lợi nhuận cao, trong dài hạn có khả năng đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước; Nhiều đặc khu kinh tế của các nước cũng phát triển loại hình dịch vụ này.

"Do đó, việc quy định ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt trong dự thảo Luật là cần thiết. Tuy nhiên, đây cũng là ngành, nghề kinh doanh có sức hấp dẫn lớn đối với các nhà đầu tư, do đó, chính sách ưu đãi cũng cần được tính toán hợp lý, bảo đảm không gây thất thu cho ngân sách nhà nước trong dài hạn”, cơ quan này đánh giá.

Ủy ban cũng cho biết, dự thảo Luật đã được tiếp thu, chỉnh lý theo hướng quy định dịch vụ kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng, dịch vụ kinh doanh đặt cược được áp thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt 15% trong thời hạn 10 năm kể từ khi có doanh thu từ dịch vụ. Theo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt hiện hành, thuế suất với dịch vụ kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng là 35%; Kinh doanh đặt cược là 30%.

Đồng thời, dự thảo Luật cũng quy định rõ chỉ áp dụng ưu đãi này đối với hoạt động kinh doanh dịch vụ nêu trên trong dự án của nhà đầu tư chiến lược.