Tính đến 31/5/2018, toàn Thành phố có hàng nghìn doanh nghiệp, tổ chức nợ số tiền bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp với số tiền lên tới trên 2.363,2 tỷ đồng, ảnh hưởng đến giải quyết chế độ cho hàng nghìn lao động trên địa bàn. 

Một nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ đọng được Bảo hiểm xã hội TP. Hà Nội chỉ ra là do công tác khởi kiện doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội ra tòa án hiện gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.

Tính từ tháng 1/2016 đến nay, cơ quan bảo hiểm xã hội đã bàn giao hồ sơ của 492 đơn vị nợ bảo hiểm xã hội đề nghị tổ chức Công đoàn khởi kiện song hiện chưa có vụ án nào về nợ bảo hiểm xã hội được tòa án thụ lý giải quyết. 

Một nguyên nhân rất quan trọng khác là thực tế có nhiều doanh nghiệp khó khăn, làm ăn thua lỗ, mất khả năng thanh toán. Mặt khác, còn nhiều doanh nghiệp chây ỳ, cố tình trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế hoặc đóng không đủ số người lao động đang làm việc theo quy định. Kèm với đó, nhận thức của một bộ phận người lao động về chính sách bảo hiểm xã hội còn hạn chế, không dám đấu tranh bảo vệ quyền lợi của mình… 

Trước thực trạng trên, để khắc phục tình trạng nợ đọng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, Bảo hiểm xã hội TP. Hà Nội đã phối hợp với các cơ quan liên quan (ngành Công an; Thanh tra; Thuế; Liên đoàn Lao động; Lao động, Thương binh và Xã hội) thực hiện các biện pháp thu nợ.

Cụ thể, Bảo hiểm xã hội TP. Hà Nội đã gửi công văn đôn đốc tới 16.648 đơn vị nợ trên toàn địa bàn thông báo số nợ để các doanh nghiệp nắm được và có kế hoạch trả nợ. Bảo hiểm xã hội Hà Nội còn phối hợp với Thanh tra thành phố tiến hành thanh tra, kiểm tra gần 300 đơn vị nợ đọng tiền bảo hiểm trên địa bàn. Nhờ đó, trong 5 tháng đầu năm 2018, Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội đã thu nợ được 85,6 tỷ đồng. 

Theo ông Vũ Đức Thuật - Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội TP. Hà Nội, việc thu hồi nợ đọng bảo hiểm xã hội là hết sức khó khăn. Cơ quan Bảo hiểm xã hội này đã thống nhất với liên ngành tổ chức làm việc với những doanh nghiệp nợ trên 12 tháng để tuyên truyền, vận động, đồng thời yêu cầu doanh nghiệp cam kết thời hạn trả nợ.

Trường hợp doanh nghiệp cố tình chây ỳ, liên ngành thống nhất hoàn thiện hồ sơ gửi cơ quan Công an xử lý hình sự việc trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động.