Thời gian qua, tại các địa phương ở Việt Nam đã trải qua hiện tượng thời tiết cực đoan, từ nắng nóng kỷ lục ở miền Bắc đến bão lũ ở miền Trung, Tây Bắc, xâm nhập mặn nghiêm trọng ở miền Trung và miền Tây.

Đầu tháng 8/2025, TP. Hà Nội ghi nhận mức nhiệt cao kỷ lục 40,3°C tại trạm Láng, mức cao nhất từng đo được trong tháng 8.

Hay như lũ quét xảy ra tại tỉnh Điên Biên, Nghệ An vừa qua đã khiến hàng trăm người dân bị mất hết nhà cửa, thiệt hại nghiêm trọng về hoa màu. Đời sống của người dân gặp rất nhiều khó khăn.

Trong khi đó, Đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục chịu tác động từ xâm nhập mặn và thiếu nước, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống sinh hoạt của người dân...

Trước những hiện tượng thời tiết cực đoan xảy ra trên, các chuyên gia cho rằng, cần triển khai giải pháp tổng thể nhằm ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu.

Theo đó, trước hết, cấp có thẩm quyền rà soát, điều chỉnh, hoàn thiện các quy định pháp luật, cơ chế, chính sách liên quan đến phòng, chống sạt lở, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn; cơ sở pháp lý cung cấp dịch vụ thuê, khai thác dữ liệu khí tượng, thủy văn trong các hệ thống công trình thủy lợi.

Cùng với đó, nâng cấp hệ thống cảnh báo thiên tai, đưa công nghệ trí tuệ nhân tạo và dữ liệu vệ tinh vào dự báo thời tiết để cảnh báo sớm và kịp thời. Các địa phương có nguy cơ cao cần có kịch bản sơ tán dân cư, quy hoạch lại vùng dân cư an toàn, đồng thời, đầu tư bài bản cho hạ tầng chống lũ, hệ thống đê điều, trạm bơm nước, hỗ trợ nông dân chuyển đổi giống cây trồng thích ứng hạn - mặn.

Ngoài ra, Việt Nam cần cam kết mạnh mẽ hơn nữa trong phát triển năng lượng tái tạo, giảm phụ thuộc vào than đá và khuyến khích giao thông công cộng xanh.

Ở góc nhìn tổng thể, bà Phạm Thị Thanh Ngà - Viện trưởng Viện Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu cho biết, Việt Nam đang cập nhật Kịch bản biến đổi khí hậu quốc gia năm 2025, sử dụng các mô hình khí hậu tiên tiến nhất (CMIP6 và CPM) với độ phân giải cao, cho phép mô phỏng chi tiết các hiện tượng thời tiết cực đoan theo từng vùng.

Theo Lãnh đạo Viện Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu, kịch bản đưa ra lần này có tính ứng dụng thực tiễn cao. Việt Nam dù là nước phát thải thấp, nhưng nằm trong nhóm quốc gia dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu.

Chính vì vậy, việc hành động sớm, mạnh mẽ và có hệ thống là yếu tố quyết định để giảm thiểu tác động từ biến đổi khí hậu đến đời sống và bảo vệ tương lai phát triển bền vững.