Chia sẻ tại Diễn đàn cấp cao Chuyển đổi số Việt Nam - châu Á 2025 (Vietnam - Asia DX Summit 2025) do Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) tổ chức trong hai ngày 27-28/5, ông Nguyễn Văn Khoa - Chủ tịch VINASA, Tổng giám đốc Tập đoàn FPT cho rằng, chưa bao giờ trong lịch sử phát triển, khoa học công nghệ và chuyển đổi số lại được đặt vào vị trí trung tâm trong chiến lược phát triển quốc gia như hiện nay.

Trong bối cảnh chuyển đổi số toàn cầu diễn ra mạnh mẽ, các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế bằng tinh thần làm chủ công nghệ, sáng tạo các sản phẩm, giải pháp trí tuệ Việt Nam và không ngừng đổi mới để vươn ra thị trường khu vực và quốc tế.

Với nền tảng là nguồn nhân lực trẻ, linh hoạt cùng khát vọng hội nhập toàn cầu, doanh nghiệp Việt đang trở thành lực lượng tiên phong trong kiến tạo tương lai số, đóng góp quan trọng vào mục tiêu phát triển kinh tế số chiếm 50% GDP vào năm 2045 theo tinh thần Nghị quyết số 57/NQ-TW.

Đây là thời điểm vàng để doanh nghiệp công nghệ Việt bứt phá, làm chủ các công nghệ chiến lược, tận dụng chính sách hỗ trợ của Chính phủ và khai thác thị trường chuyển đổi số đầy tiềm năng và vươn mình ra thế giới. Việt Nam đã lựa chọn phát triển các sản phẩm công nghệ chiến lược để từ đó đẩy mạnh nghiên cứu, làm chủ các công nghệ.

Một số nhóm các công nghệ chiến lược đang được chú trọng nghiên cứu và phát triển hiện nay bao gồm: Trí tuệ nhân tạo (AI), khoa học dữ liệu (Data Science); Internet vạn vật (IoT); mạng di động 5G, 6G; công nghệ chuỗi khối (Blockchain); an ninh mạng (Cybersecurity), chip, bán dẫn, robot...

Trong hơn 20 năm qua, sự phát triển của doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam là một câu chuyện đầy ấn tượng. Từ chỗ chủ yếu gia công, các doanh nghiệp Việt đã và đang tự tin bước lên nấc thang cao hơn, làm chủ công nghệ, sáng tạo sản phẩm và giải quyết những bài toán lớn của đất nước. Khát vọng làm chủ công nghệ của doanh nghiệp Việt Nam gặp đúng thời điểm vàng thị trường chuyển đổi số, chuyển đổi công nghệ trong nước bùng nổ mạnh mẽ, mở ra không gian phát triển rất lớn.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng nền tảng số tăng từ 30% (2021) lên gần 70% (2024), Chính phủ số đang phát triển mạnh với hơn 95% dịch vụ công cấp độ 4. Kinh tế số chiếm khoảng 16,5% GDP năm 2024, hướng tới mục tiêu 20% GDP vào năm 2025. Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia và Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử đã tạo ra một cuộc cách mạng trong hoạt động của cơ quan Nhà nước.

Trong khi đó, thị trường chuyển đổi số doanh nghiệp dự kiến sẽ bùng nổ trong thời gian tới với những chính sách ưu đãi đột phá về thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi công nghệ từ Chính phủ. Tốc độ tăng trưởng kinh tế số của Việt Nam dự kiến đạt trên 20%/năm - chủ yếu được thúc đẩy bởi sự chuyển mình của khối doanh nghiệp.

Theo ông Nguyễn Văn Khoa, Việt Nam đang được xem là một trong những trung tâm dịch vụ số toàn cầu. Tính đến đầu năm 2025, Việt Nam đã có trên 54.500 doanh nghiệp công nghệ số và hơn 1,2 triệu lao động công nghệ thông tin, xếp thứ 3 toàn cầu về kỹ năng lập trình AI, chỉ sau Trung Quốc và Nga.

Bên cạnh đó, Việt Nam còn xếp hạng 44/138 về Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII 2024), đứng thứ 2/33 quốc gia thu nhập trung bình thấp. Các tập đoàn toàn cầu như Samsung, Intel, NVIDIA, Qualcomm và Synopsys đã thiết lập các trung tâm R&D, AI tại Việt Nam, đặc biệt tại các thành phố lớn là Hà Nội, Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Một số tập đoàn lớn như Viettel, FPT, VNPT, MISA, One Mount... cũng đã nhận nhiệm vụ đầu tư, phát triển các sản phẩm công nghệ lõi, nhằm giải quyết một số bài toán quan trọng của quốc gia.

Còn theo ông Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Nghị quyết số 68/NQ-TW được xem là một bước ngoặt trong tư duy phát triển, không chỉ khẳng định vị thế, vai trò then chốt của kinh tế tư nhân mà còn cam kết cải thiện thể chế, gỡ bỏ rào cản, tạo điều kiện để khu vực này bứt phá. Một trong những mục tiêu của Nghị quyết số 68/NQ-TW là khuyến khích nâng cấp hộ kinh doanh lên doanh nghiệp thông qua hỗ trợ miễn thuế, hỗ trợ phần mềm kế toán tài chính, hỗ trợ phần mềm quản trị kinh doanh.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, ông Cấn Văn Lực cho rằng, cần phân loại doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh thành các nhóm với những cơ chế hỗ trợ phù hợp. Có những doanh nghiệp chỉ cần cung cấp phần mềm kế toán đơn giản, phù hợp với những người không chuyên về kế toán hay công nghệ để họ có thể dễ dàng nhập dữ liệu liên quan đến doanh thu, chi phí, hàng hóa. Với các doanh nghiệp nhỏ và vừa có nhu cầu chuyển đổi số, cần có các chương trình đào tạo nâng cao nhận thức và hỗ trợ xây dựng kế hoạch chuyển đổi số. Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp mong muốn được tháo gỡ những rào cản về cơ chế, chính sách…