Năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm tiến hành Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, bước sang kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của Dân tộc. Tình hình thế giới, khu vực dự báo tiếp tục phức tạp, khó lường; khó khăn, thách thức và thời cơ, thuận lợi đan xen, song khó khăn, thách thức sẽ nhiều hơn. Nhiệm vụ thường xuyên ngày càng nhiều, yêu cầu ngày càng cao khi quy mô kinh tế ngày càng lớn. Những khó khăn, thách thức, yếu tố bất lợi kép từ bên ngoài và bên trong cùng những vấn đề mới phát sinh khó lường chưa dự báo được tiếp tục tác động, ảnh hưởng lớn đến tình hình kinh tế - xã hội, đời sống nhân dân, an ninh, quốc phòng của Đất nước ta.

Trong bối cảnh đó, quan điểm chỉ đạo điều hành của Chính phủ quán triệt và thực hiện nghiêm các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, nhất là Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, trong đó, chú trọng 3 đột phá chiến lược, 6 nhiệm vụ trọng tâm và 12 nhóm giải pháp chủ yếu. Đồng thời, phân tích kỹ lưỡng, đánh giá sát tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2021 – 2025), từ đó, có các giải pháp đột phá, phấn đấu cao nhất hoàn thành các mục tiêu đề ra.

Chính phủ đặt mục tiêu cho năm 2025 là tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; hoàn thiện thể chế, pháp luật; phát triển hạ tầng; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đồng thời, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn; phát triển văn hóa, đảm bảo an sinh xã hội, cải thiện đời sống Nhân dân; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền; giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập quốc tế; nâng cao uy tín, vị thế nước ta trên trường quốc tế.

Bên cạnh đó, tại Chiến lược tài chính đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, mục tiêu tổng quát của giai đoạn này là xây dựng nền tài chính quốc gia phát triển bền vững, hiện đại và hội nhập, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, tăng cường khả năng chống chịu của nền kinh tế, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô và an ninh tài chính quốc gia; Thực hiện chính sách động viên hợp lý, cải thiện dư địa tài khóa, tạo điều kiện thuận lợi để huy động, phân bổ và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài chính, giải quyết hài hòa các vấn đề phát triển kinh tế - xã hội và môi trường, đảm bảo an ninh quốc phòng và an sinh xã hội gắn với các mục tiêu, nhiệm vụ của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 – 2030; tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới và nhiệm vụ được giao tại Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15 ngày 05/11/2021 và Kế hoạch số 734/KH-UBTVQH15 ngày 22/01/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai thực hiện Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị và Đề án Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Đặc biệt, tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo hoàn thiện công tác thể chế trong thời gian tới như sau: “Đổi mới mạnh mẽ công tác lập pháp, trong đó, chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa đảm bảo yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển, tư duy quản lý không cứng nhắc, dứt khoát từ bỏ tư duy không quản được thì cấm. Các quy định của pháp luật phải mang tính ổn định, có giá trị lâu dài. Luật chỉ quy định những vấn đề khung, những vấn đề có tính nguyên tắc, không cần quá dài. Những vấn đề thực tiễn biến động thường xuyên thì giao cho Chính phủ, địa phương quy định để đảm bảo linh hoạt trong điều hành. Tuyệt đối không hành chính hóa hoạt động của Quốc hội, luật hóa các quy định của nghị định và thông tư. Đổi mới quy trình xây dựng tổ chức thực hiện pháp luật, bám sát thực tiễn, đứng trên mảnh đất thực tiễn Việt Nam để xây dựng các quy định pháp luật phù hợp, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không nóng vội nhưng không cầu toàn để mất thời cơ; lấy người dân, DN làm trung tâm, chủ thể.”

Như vậy, nhiệm vụ xây dựng, hoàn thiện thể chế tài chính trong giai đoạn tới là hết sức nặng nề, với yêu cầu ngày càng cao, đòi hỏi ngành Tài chính phải tiếp tục nỗ lực hơn nữa hoàn thiện thể chế tài chính với một số trọng tâm như sau:

Thứ nhất, đối với pháp luật về thuế. Tiếp tục nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền sửa đổi Luật Quản lý thuế; Hoàn thiện hệ thống chính sách thu gắn với cơ cấu lại thu ngân sách nhà nước theo hướng bao quát các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu, nhất là các nguồn thu mới, phù hợp với thực tiễn, các cam kết hội nhập và thông lệ quốc tế tốt. Nghiên cứu xây dựng mức thuế suất hợp lý, bảo đảm tính công bằng, trung lập của hệ thống chính sách thuế. Tăng tỷ trọng thu nội địa trong tổng thu NSNN, bảo đảm tỷ trọng hợp lý giữa thuế gián thu và thuế trực thu. Rà soát, điều chỉnh chính sách ưu đãi thuế, loại bỏ các ưu đãi thuế không còn phù hợp với yêu cầu phát triển; hạn chế tối đa việc lồng ghép chính sách xã hội trong các sắc thuế, khoản thu. Thực hiện các giải pháp về thuế nhằm hỗ trợ DN, người dân vượt qua khó khăn, phục hồi và phát triển kinh tế, đảm bảo cân đối tài chính - ngân sách nhà nước. Bộ Tài chính dự kiến sẽ trình Chính phủ trình Quốc hội khóa XV thông qua dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), dự án Luật Thuế thu nhập DN (sửa đổi).

Thứ hai, đối với pháp luật về tài chính, ngân sách. Trình cấp có thẩm quyền sửa đổi Luật Ngân sách nhà nước; đẩy mạnh phân cấp, khuyến khích các địa phương sáng tạo, tăng thu, huy động các nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, tạo sự chủ động và tự chịu trách nhiệm cho chính quyền địa phương trong việc quyết định, sử dụng ngân sách; tăng quyền hạn và trách nhiệm trong công tác quản lý ngân sách ở các cấp, các đơn vị sử dụng ngân sách cùng với việc tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình, tăng cường kiểm tra, giám sát.

Thứ ba, đối với pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công. Tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý có liên quan đến công tác quản lý, sử dụng tài sản công; đặc biệt là pháp luật về tài chính đất đai, tài nguyên; xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công chuyên ngành, bảo đảm đồng bộ, thống nhất với Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.

Thứ tư, đối với pháp luật về tài chính DN. Trình cấp có thẩm quyền thông qua dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại DN. Qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của DN nhà nước.

Thứ năm, đối với pháp luật về thị trường tài chính và dịch vụ tài chính. Xây dựng, hoàn thiện các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các nội dung sửa đổi Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập để đưa các quy định của luật đi vào cuộc sống, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư, giám sát và hạn chế rủi ro trên thị trường, tăng cường tính răn đe, đảm bảo trật tự, an toàn và minh bạch của thị trường chứng khoán.

Trong năm 2025, Bộ Tài chính dự kiến sẽ trình Chính phủ trình Quốc hội khóa XV thông qua dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) và dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, đồng thời, hoàn thành có chất lượng chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ và của Bộ Tài chính (dự kiến trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ khoảng 24 đề án (09 nghị định, 03 quyết định và 12 đề án khác); ban hành theo thẩm quyền khoảng 75 thông tư (trong đó có 56 thông tư thuộc Chương trình chính thức và 19 thông tư thuộc Chương trình chuẩn bị).

Đồng thời, thực hiện Nghị quyết số 56-NQ/TW ngày 25/11/2024 của Hội nghị bất thường Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Kế hoạch số 141/KH-BCĐTKNQ18 ngày 06/12/2024 của Ban Chỉ đạo của Chính phủ về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tập trung nguồn lực tiến hành rà soát, đề xuất phương án xử lý, tiến hành sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, nhất là các văn bản luật để tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo đúng như ý kiến chỉ đạo của Tổng bí thư Tô Lâm tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW.

Trong thời gian tới, công tác hoàn thiện thể chế sẽ hết sức nặng nề với yêu cầu ngày càng cao, nhưng từ những kết quả và kinh nghiệm đã được tích lũy trong công tác xây dựng pháp luật, cùng với sự nỗ lực của toàn ngành tài chính thì thể chế tài chính sẽ không ngừng được hoàn thiện để góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Đất nước và thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.