Hợp tác quốc tế về phòng, chống rửa tiền

PV.

Rửa tiền có thể tàn phá thành quả kinh tế của một quốc gia. Việc phát hiện, phòng ngừa và ngăn chặn các hành vi rửa tiền là rất khó. Nó đòi hỏi phải có sự phối hợp không chỉ trong phạm vi quốc gia mà phải trên phạm vi quốc tế.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Các quốc gia trên thế giới đã có những hành động hợp tác song phương và đa phương trong cuộc chiến chống nạn rửa tiền. Một trong những tổ chức quốc tế đầu tiên được thành lập nhằm hạn chế, ngăn ngừa loại tội phạm này là Lực lượng đặc nhiệm tài chính chống rửa tiền, hay còn gọi là FATF vào năm 1989.

Tổ chức này do các ngân hàng, các tổ chức tài chính quốc tế và các nhà lãnh đạo của nhóm G7 thành lập. Tổ chức hoạch định chính sách liên chính phủ này có trách nhiệm kiểm soát những mánh khoé và xu hướng rửa tiền, giám sát hoạt động quốc nội và quốc tế, xác định các nguyên nhân phát sinh và đưa ra các biện pháp ngăn ngừa tệ nạn này.

Việc các quốc gia tham gia vào FATF là mang tính tự nguyện. 40 khuyến nghị của FATF về chống rửa tiền và chống tài trợ cho khủng bố được tiếp nhận trong pháp luật nhiều nước, thậm chí nhiều trong số khuyến nghị đó đã được quy định bắt buộc trong một số điều ước quốc tế. FATF đang mở rộng các chi nhánh khu vực nhằm thu hút nhiều hơn các quốc gia tiếp nhận các khuyến nghị của mình.

Hiện nay, với nỗ lực tạo sức mạnh đồng bộ của cả cộng đồng quốc tế, Liên hợp quốc đã có Chương trình chống rửa tiền toàn cầu (The Global Programme against Money Laundering - GPML) đặt trụ sở tại Bỉ. Tuy nhiên, số quốc gia là thành viên của Chương trình này không nhiều.

Rửa tiền không chỉ là vấn đề của một quốc gia. Đặc biệt, đối với các thị trường mới nổi, việc mở cửa nền kinh tế và lĩnh vực tài chính sẽ khiến họ trở thành mục tiêu của các hoạt động rửa tiền. Khi các cơ quan chức năng tại các thị trường, trung tâm tiền tệ hàng đầu thế giới càng nỗ lực chống lại các hoạt động rửa tiền thì những kẻ rửa tiền lại càng có thêm động cơ để chuyển những hoạt động rửa tiền sang các quốc gia mới nổi.

Hiện nay, chống rửa tiền đang trở thành một vấn đề đang được các quốc gia trên thế giới quan tâm và bắt đầu quá trình hợp tác trong việc phòng chống các hành vi rửa tiền nhất là thông qua hệ thống tài chính – ngân hàng nhằm ngăn chặn việc các tổ chức tội phạm biến các quốc gia thành nơi tẩy rửa các tài sản, tiền có nguồn gốc tội phạm do quy mô và tác hại của chúng đến nền kinh tế quốc gia.

Mỗi quốc gia có những quy định khác nhau về vấn đề hợp tác quốc tế trong phòng, chống rửa tiền, tuy nhiên, trong luật phòng, chống rửa tiền của các nước, các vấn đề được đề cập nhiều nhất về hợp tác quốc tế tập trung vào một số điểm chính là hỗ trợ tư pháp song phương hoặc đa phương; công nhận bản án của nước ngoài...

Bọn tội phạm thường hay rửa tiền qua các công ty xuyên quốc gia. Chính vì thế, sự hợp tác quốc tế và giữa các quốc gia ở nhiều cấp độ khác nhau trong phòng, chống rửa tiền càng có tầm quan trọng đặc biệt. Các hình thức hợp tác khác có thể là hỗ trợ tập huấn, nâng cao năng lực; điều tra chung; trao đổi thông tin, chứng cứ; cùng xây dựng và cam kết thực thi các chuẩn mực chung về phòng, chống rửa tiền...