Hy Lạp từng có kế hoạch khôi phục đồng drachma
Cựu Bộ trưởng Tài chính Hy Lạp Yanis Varoufakis đã nhận được sự chấp thuận của Thủ tướng Alexis Tsipras để thiết lập hệ thống thanh toán song song bằng đồng drachma, tờ Kathimerini (Hy Lạp) cho hay.
Theo tờ báo này, kế hoạch trên đã được ông Tsipras chấp thuận từ tháng 12 năm ngoái, tức một tháng trước khi Syriza chiến thắng cuộc tuyển cử và thành lập Chính phủ. Theo kế hoạch, trong trường hợp cần thiết, chẳng hạn như hệ thống ngân hàng bị đóng cửa, ngân khố quốc gia bằng đồng euro có thể dễ dàng chuyển đổi thành đồng drachma. Điều đó cho phép Hy Lạp trả các khoản nợ cần kíp nhất.
Do ngân khố bị kiểm soát bởi Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), nhóm của ông Varoufakis đã tìm cách xâm nhập vào hệ thống điều hành của trang web Ngân sách quốc gia. Một tuần sau khi ông Varoufakis nhận chức Bộ trưởng Tài chính, nhóm của ông đã kiểm soát được phần cứng của hệ thống, còn phần mềm vẫn nằm trong tay bộ ba chủ nợ. Hệ thống mã số thuế của người dân cũng được bí mật sao chép, để khi cần thiết chính quyền sẽ giao dịch với người dân bằng đồng drachma với hệ thống mã này.
Còn trong bài phỏng vấn với tờ RealNews, cựu Bộ trưởng Năng lượng Panagiotis Lafazanis, đồng tác giả của kế hoạch trên với ông Varoufakis, cho biết từng hối thúc Chính phủ sử dụng ngân khố, bất chấp việc ECB không cho phép. Kế hoạch nhằm cứu nền kinh tế và người dân Hy Lạp trong trường hợp nước này không thể sử dụng đồng euro.
Tờ Kathimerini có được những thông tin trên từ băng ghi âm điện đàm giữa ông Varoufakis và thành viên của các quỹ diều hâu quốc tế. Cuộc điện đàm diễn ra vào ngày 16.7, hơn một tuần sau khi ông Varoufakis rời vị trí Bộ trưởng Tài chính.
Cả ông Varoufakis và ông Lafazanis đều bị cách chức để mở đường cho việc Athens hoàn thành các điều kiện khắc khổ để nhận được cứu trợ từ Liên minh châu Âu. Khi bỏ phiếu thông qua gói chính sách thắt lưng buộc bụng thứ 2 đổi lấy gói vay mới trị giá 86 tỷ euro, đã có đến 1/4 số nghị sĩ Syriza, trên tổng số 149 nghị sĩ đảng này bỏ phiếu chống. Gói chính sách thứ 2 này bao gồm các cải cách pháp lý và ngân hàng, được thông qua với sự ủng hộ của hơn 200 nghị sĩ trong Nghị viện 300 ghế.
Hiện chưa rõ thái độ của Chính phủ Hy Lạp có thực sự định triển khai kế hoạch trên hay không. Phe đối lập đang gây áp lực yêu cầu Chính phủ giải thích rõ về thông tin trên. Trả lời phỏng vấn tờ Daily Telegraph (Anh), ông Varoufakis cho biết những đoạn trích dẫn trên các tờ báo đều chính xác, nhưng các thông tin đã được trình bày theo cách hướng người đọc cho rằng đảng Syriza đã chuẩn bị để sử dụng đồng drachma ngay từ đầu. Trong khi đó, Thứ trưởng Tài chính Dimitris Mardas thì khẳng định đảng của ông chưa bao giờ thảo luận việc sử dụng đồng drachma ở mức độ chính sách của Chính phủ.