Theo Cục Hải quan Cần Thơ, cuối năm 2016, Công ty TNHH chế biến phụ phẩm thủy sản Honoroad Việt Nam (gọi tắt là doanh nghiệp) có đăng ký tại Chi cục Hải quan Tây Đô nhập khẩu một phần thiết bị dây chuyền sản xuất bột cá 200 tấn/ngày, hàng mới 100%, xuất xứ Trung Quốc, thuộc mã 8436.10.10. Theo khai báo của doanh nghiệp đây là hàng hóa không chịu thuế GTGT theo công văn số 128848/BTC-CST ngày 15/9/2015 của Bộ Tài chính.

Chi cục Hải quan Tây Đô tiến hành kiểm tra thực tế hàng hóa và xác định hàng nhập khẩu là một một dây chuyền thiết bị đồng bộ sản xuất bột cá, hoạt động bằng điện, công suất chế biến 200 tấn/ngày, mới 100%, xuất xứ Trung Quốc, thuộc mã 8438.8091 (thuộc máy chế biến công nghiệp).

Cục Hải quan Cần Thơ cho biết, căn cứ quy định tại Khoản 1, Điều 3 Nghị định 12/2015/NĐ-CP ngày 12/12/2015 của Chính phủ; Khoản 2, Điều 1 Thông tư 26/2015/TT-BTC ngày 27/2/2015 của Bộ Tài chính và Công văn số 12848/BTC-CST ngày 15/9/2015 của Bộ Tài chính có quy định: “Máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp” thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT.

Trong khi đó, hàng hóa doanh nghiệp nhập khẩu thuộc loại máy chế biến công nghiệp và không thuộc loại máy móc, thiết bị được kê chi tiết trong các văn bản nêu trên, nên phải nộp thuế GTGT theo quy định. Theo đó, công chức kiểm hóa đã xác định đây là hành vi “khai sai đối tượng miễn thuế”.

Theo giải trình của doanh nghiệp, do cách hiểu văn bản pháp luật Việt Nam chưa đúng nên doanh nghiệp đã nhầm lẫn khi khai sai đối tượng miễn thuế chứ không cố ý khai sai nhằm mục đích trốn thuế GTGT. Ngay sau đó, doanh nghiệp đã thực hiện khai bổ sung theo mã số do kiểm hóa viên xác định và nộp đầy đủ thuế GTGT theo đúng quy định.

Cục Hải quan Cần Thơ lúng túng, trường hợp nêu trên khai sai tên hàng và mã số hàng hóa lần đầu có được xem xét không xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan quy định về khai thuế hay không? Bởi, Cục Hải quan Cần Thơ cho rằng, căn cứ tại Khoản 6, Điều 5 Nghị định 127/2013/NĐ-CP, được sửa đổi bổ sung tại Khoản 2, Điều 1 Nghị định 45/2016/NĐ-CP quy định: khai đúng tên hàng hóa thực xuất khẩu, nhập khẩu nhưng khai sai mã số, thuế suất lần đầu thì không xử phạt vi phạm hành chính.

Trả lời và hướng dẫn vấn đề này, Tổng cục Hải quan đề nghị Cục Hải quan Cần Thơ trên cơ sở hồ sơ vụ việc cụ thể, đối chiếu với các quy định tại Luật Thuế GTGT và các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật thuế GTGT, các thông tư hướng dẫn nghị định, công văn số 1677/BTC-TCT; công văn số 16659/BTC-CST và công văn 12848/BTC-CST của Bộ Tài chính hướng dẫn các loại máy móc, thiết bị chuyên dùng phục cụ cho sản xuất nông nghiệp thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT để xác định đối tượng chịu thuế/không chịu thuế GTGT đối với hàng hóa thực tế nhập khẩu.

Tổng cục Hải quan nhấn mạnh, trường hợp xác định doanh nghiệp có hành vi khai sai đối tượng không chịu thuế thì căn cứ quy định tại Điểm c, Khoản 2 Điều 8 Nghị định 127/2013/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 5, Điều 1 Nghị định 45/2016/NĐ-CP để xem xét xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.