Thống kê của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cho thấy, về giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số VN30, trong tháng 10/2020, thanh khoản trên thị trường giảm so với tháng trước, khối lượng giao dịch bình quân đạt 126.728 hợp đồng, giảm 6,4% so với tháng trước.

Trong đó, phiên có khối lượng giao dịch cao nhất đạt 217.249 hợp đồng vào ngày 29/10/2020, giảm 3,5% so với mức cao nhất trong tháng 9/2020.   

   Bảng 1: Tổng hợp giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số VN30

Nguồn: hnx.vn

Khối lượng hợp đồng mở (OI) tăng 13,06% so với tháng trước và tại ngày giao dịch cuối cùng của tháng 10, OI đạt 39.191 hợp đồng. Mức OI cao nhất trong tháng 10 đạt 39.838 hợp đồng tại phiên giao dịch ngày 28/10/2020.   

Về giao dịch hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ, trong tháng 10/2020 không có hợp đồng tương lai TPCP được giao dịch. Khối lượng mở OI tại thời điểm 30/10/2020 là 0 hợp đồng.

Tỉ trọng giao dịch của nhà đầu tư cá nhân trong nước tăng nhẹ so với tháng trước, chiếm 85,56% khối lượng giao dịch toàn thị trường. Tỉ trọng giao dịch của nhà đầu tư tổ chức trong nước giảm nhẹ, chiếm 13,45% khối lượng giao dịch toàn thị trường, tỷ trọng giao dịch tự doanh của công ty chứng khoán tăng nhẹ so với tháng trước, chiếm 1,93%, phần còn lại là của các tổ chức khác.

Đặc biệt, theo thống kê của HNX, khối lượng giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài trong tháng 10/2020 tiếp tục tăng so với tháng trước, chiếm tỉ trọng 0,99% tổng khối lượng giao dịch toàn thị trường. Đây là điều khá thú vị khi mà trong tháng 10 vừa qua, hầu hết trên các thị trường nhà đầu tư ngoại đều có xu hướng bán ròng.

Một điểm sáng khác là số lượng tài khoản giao dịch phái sinh vẫn tiếp tục tăng lên. Theo thống kê mới nhất của HNX, tại thời điểm cuối tháng 10/2020, số lượng tài khoản giao dịch phái sinh đạt 154.116 tài khoản, tăng 5,71% so với tháng trước.

Theo các chuyên gia, tới đây, thị trường chứng khoán phái sinh có thể sẽ có được sự bứt phá mạnh mẽ hơn. Trong đó, việc quy định mới về ký quỹ của nhà đầu tư và thành viên bù trừ được đưa ra tại dự thảo sửa đổi Nghị định 42/2015/NĐ-CP về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh được kỳ vọng sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển của thị trường này.

Theo đó, dự thảo đã điều chỉnh từ cơ chế ký quỹ trước và giám sát tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ, tỷ lệ giới hạn vị thế theo thời gian thực như hiện nay sang ký quỹ sau và giám sát việc nộp ký quỹ (theo quy định hiện nay tỷ lệ ký quỹ tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam là 13%), tỷ lệ giới hạn vị thế định kỳ trong ngày.

Theo quy định này, nhà đầu tư vẫn nộp ký quỹ cho thành viên bù trừ khi giao dịch theo yêu cầu của thành viên nhưng việc nộp ký quỹ của thành viên cho Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán (hiện nay là VSD) được thực hiện sau khi giao dịch căn cứ vào mức ký quỹ yêu cầu do Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán tính toán cho danh mục vị thế ròng trên từng tài khoản của nhà đầu tư.

Theo các công ty chứng khoán, việc thay đổi từ kiểm soát tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ, giới hạn vị thế theo thời gian thực sang định kỳ kiểm soát việc nộp ký quỹ và tỷ lệ giới hạn vị thế sẽ giúp cho thành viên, nhà đầu tư chủ động và linh hoạt, góp phần gia tăng tính thanh khoản cho thị trường. Đồng thời, quy định mới này cũng đòi hỏi các thành viên bù trừ phải làm tốt hơn công tác quản lý rủi ro.