Không có thỏa thuận thương mại nào trước cuộc “ly hôn” Anh – EU
Liên minh châu Âu (EU) cho biết họ sẵn sàng thảo luận một thỏa thuận về một hiệp định thương mại tự do với Anh nhưng sẽ chỉ hoàn thành nó một khi Anh chính thức rời khỏi khối.
Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp ở Anh sẽ chính thức mất quyền tiếp cận thị trường chung của EU vào ngày 29/3/2019 – trừ khi họ thống nhất về một thỏa thuận chuyển tiếp.
Trong một tài liệu vạch ra các dự thảo hướng dẫn của EU về các cuộc đàm phán Brexit, EU cho biết: “Căn cứ vào lợi ích của Liên minh, Hội đồng châu Âu sẵn sàng tiến hành các công việc hướng tới một thỏa thuận như vậy, được hoàn thành và kết thúc một khi Anh không còn là một nước thành viên.”
Chính phủ Anh đã hy vọng sẽ đàm phán và hoàn thành một thỏa thuận thương mại mới trong thời gian 2 năm trước khi rời khỏi EU. Nhưng EU không sẵn lòng đưa ra các đàm phán thương mại. 27 quốc gia còn lại muốn cuộc đàm phán tập trung trước hết vào cách mà Anh sẽ ra đi và chỉ sau khi điều đó xảy ra mới đàm phán về cách họ sẽ hợp tác trong tương lai.
“Chỉ một khi chúng ta đạt được đủ những bước tiến trong quá trình Anh rút khỏi khối, chúng ta mới có thể thảo luận về khuôn khổ cho tương lai,” Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk cho biết hôm thứ 6 trong một cuộc họp báo ở Malta.
“Anh hiện đang ở phía bên kia của phía bên kia của bàn đàm phán,” Tusk cho biết, nói thêm rằng nhiệm vụ của EU là “giảm thiểu sự bất ổn” mà Brexit tạo ra cho các doanh nghiệp và các công dân.
Trong bản dự thảo hướng dẫn, EU nhắc lại rằng cần phải có sự đảm bảo sớm về quyền công dân và tránh tạo ra một biên giới cứng giữa Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland.
“Về tình hình đặc biệt trên đảo Ireland, sẽ cần có những giải pháp linh hoạt và sáng tạo, với mục đích tránh tạo ra biên giới cứng đồng thời tôn trọng tính toàn vẹn của trật tự pháp lý của EU,” bản dự thảo cho biết.
EU đã mở đường cho các thỏa thuận chuyển tiếp nhưng Anh sẽ phải tiếp tục đóng góp vào ngân sách của EU.
“Các cuộc đàm phán có thể tìm cách đạt được những thỏa thuận chuyển tiếp mà nằm trong lợi ích của Liên minh và nếu phù hợp, sẽ cung cấp cầu nối để hướng tới khuôn khổ có thể hình dung được cho mối quan hệ tương lai. Bất kỳ một thỏa thuận chuyển tiếp nào cũng phải được xác định rõ ràng, giới hạn về thời gian và phải tuân theo các cơ chế thực thi hiệu quả,” bản dự thảo viết.
Tuy nhiên, nó cũng cho biết thêm rằng trong trường hợp này, “các công cụ chính sách, ngân sách, giám sát và thực thi hiện hành của Liên minh (sẽ được) áp dụng.”
Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Donald Tusk nói với các phóng viên rằng “các cuộc đàm phán chuẩn bị bắt đầu sẽ rất khó khăn, phức tạp và đôi khi thậm chí còn gây tranh cãi. Không còn cách nào khác.” Tuy nhiên, ông cam kết EU sẽ không theo đuổi cách tiếp cận mang tính trừng phạt.
Chủ tịch Tusk, người đại diện cho 27 nguyên thủ quốc gia, sẽ có chuyến thăm Thủ tướng Theresa May tại London vào tháng tới. Chuyến đi này sẽ diễn ra trước khi các nhà lãnh đạo tập trung tại Brussels ngày 29/4 để phê chuẩn văn bản cuối cùng nêu rõ những gì EU muốn đạt được trong cuộc đàm phán Brexit.