Thời hạn, phạm vi kiểm tra sau thông quan

Điều 140 Thông tư số 128/2013/TT-BTC (Thông tư số 128) quy định rõ “Cơ quan hải quan thực hiện kiểm tra sau thông quan đối với các hồ sơ hải quan, hàng hóa đã thông quan trong thời hạn 5 năm kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan. Trường hợp doanh nghiệp (DN) có sai phạm tương tự ngoài thời hạn kiểm tra, doanh nghiệp có trách nhiệm tự rà soát và thực hiện khai bổ sung, nộp đủ tiền thuế theo quy định”.

Quy định này đã giải quyết vấn đề thời hạn KTSTQ hiện là 5 năm kể từ ngày đăng ký tờ khai, nhưng theo Luật Quản lý thuế sửa đổi thì quy định phải nộp đủ thuế thiếu trong thời hạn 10 năm về trước, kể từ ngày phát hành vi vi phạm.

Phạm vi KTSTQ cũng được bổ sung so với quy định tại Thông tư số 194/2010/TT-BTC (Thông tư số 194).

Theo đó, căn cứ yêu cầu của mỗi cuộc kiểm tra sau thông quan và từng trường hợp kiểm tra, cơ quan hải quan xác định phạm vi kiểm tra sau thông quan:

+ Kiểm tra việc xuất khẩu, nhập khẩu một mặt hàng của một DN trong một giai đoạn.

+ Kiểm tra việc xuất khẩu, nhập khẩu nhiều mặt hàng của một DN trong một giai đoạn.

+ Kiểm tra một hoặc nhiều nội dung (ví dụ kiểm tra chính sách, trị giá, mã số, xuất xứ) của một hoặc nhiều mặt hàng xuất khẩu, nhập khẩu của một DN trong một giai đoạn.

+ Kiểm tra một hoặc nhiều loại hình xuất khẩu, nhập khẩu của một DN trong một giai đoạn.

+ Kiểm tra tất cả hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu của một DN trong một giai đoạn.

Về nội dung KTSTQ, Thông tư số 194 quy định: Kiểm tra tính đủ, hợp pháp, hợp lệ của hồ sơ hải quan; kiểm tra tính chính xác của các căn cứ tính thuế, tính chính xác của việc khai các khoản thuế phải nộp, được miễn, không thu, được hoàn; kiểm tra việc thực hiện các quy định khác của pháp luật về thuế và kiểm tra việc thực hiện pháp luật về hải quan.

Điều 142 Thông tư số 128 đã bổ sung thêm 1 nội dung kiểm tra, đó là: Kiểm tra thực tế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đã thông quan tại trụ sở chính của DN, chi nhánh DN, cửa hàng, nơi sản xuất hoặc nơi lưu giữ hàng hóa trong trường hợp cần thiết.

Phân công trách nhiệm

Theo quy định mới, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan quyết định, tổ chức thực hiện KTSTQ tại trụ sở DN trong phạm vi toàn quốc đối với các vấn đề liên quan đến việc thực hiện chính sách lớn, các loại hình, mặt hàng xuất nhập khẩu có độ rủi ro cao; với các DN đã được kiểm tra sau thông quan, nhưng có dấu hiệu vi phạm cần tiếp tục thực hiện kiểm tra sau thông quan; các DN lớn có hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại nhiều địa phương.

Tổng cục trưởng cũng quyết định, tổ chức KTSTQ tại trụ sở DN với vấn đề mà địa phương thực hiện không thống nhất; các trường hợp kiểm tra theo chuyên đề và những trường hợp khác.

Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, thành phố quyết định, tổ chức thực hiện KTSTQ tại trụ sở DN đối với trường hợp kiểm tra theo kế hoạch hoặc theo chuyên đề.

Chi cục trưởng Chi cục KTSTQ quyết định, thực hiện KTSTQ tại trụ sở DN theo địa bàn quản lý được phân công đối với trường hợp kiểm tra theo dấu hiệu vi phạm.

Trường hợp kiểm tra DN không thuộc phạm vi địa bàn quản lý được phân công, Cục Hải quan tỉnh, thành phố báo cáo Tổng cục Hải quan xem xét phân công đơn vị thực hiện kiểm tra.

Các mốc thời gian cụ thể

Đối với trường hợp KTSTQ tại trụ sở cơ quan hải quan, Thông tư số 128 quy định cụ thể thời gian kiểm tra tối đa là 02 ngày làm việc; nội dung kiểm tra được ghi nhận bằng các biên bản kiểm tra.

Kết thúc kiểm tra tại trụ sở cơ quan hải quan, công chức hải quan thực hiện KTSTQ có trách nhiệm báo cáo phạm vi, nội dung, quá trình kiểm tra, kết quả kiểm tra và đề xuất dự thảo nội dung thông báo kết quả kiểm tra, biện pháp xử lý kết quả kiểm tra để người có thẩm quyền xem xét quyết định.

Trường hợp DN không chứng minh được số thuế đã khai là đúng và đồng ý với các nội dung kết quả kiểm tra của cơ quan hải quan thì DN thực hiện khai bổ sung, nộp đủ thuế theo quy định trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày thông báo kết quả kiểm tra.

Trường hợp DN giải trình và bổ sung thông tin, tài liệu chứng minh việc xuất khẩu, nhập khẩu và số tiền thuế đã khai, đã nộp là đúng thì hồ sơ hải quan được chấp nhận.

Đối với cả 2 trường hợp này, Thủ trưởng đơn vị tổ chức, thực hiện kiểm tra ký, ban hành thông báo kết quả kiểm tra cho DN bằng văn bản trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày kết thúc kiểm tra.

Trường hợp tiếp tục kiểm tra tại trụ sở DN, cơ quan hải quan ban hành quyết định kiểm tra tại trụ sở DN trong thời hạn tối đa 30 ngày kể từ ngày kết thúc kiểm tra tại trụ sở cơ quan hải quan.

KTSTQ theo kế hoạch để thẩm định sự tuân thủ pháp luật của DN và được thực hiện theo kế hoạch do Tổng cục Hải quan phê duyệt trên cơ sở đề nghị của Cục Hải quan tỉnh, thành phố thì thời hạn kiểm tra là 15 ngày làm việc.

Các trường hợp sau thì thời hạn KTSTQ là 05 ngày làm việc: Các trường hợp KTSTQ tại trụ sở cơ quan hải quan chuyển sang KTSTQ tại trụ sở DN; KTSTQ khi có dấu hiệu DN vi phạm pháp luật; KTSTQ theo chuyên đề, do Thủ trưởng cơ quan hải quan cấp trên chỉ đạo.

Trong trường hợp cần thiết, người ban hành quyết định kiểm tra quyết định gia hạn thời gian kiểm tra một lần, thời gian gia hạn không quá thời hạn quy định nêu trên (15 và 05 ngày). Lý do gia hạn, thời gian gia hạn được ghi trên quyết định gia hạn thông báo cho DN được kiểm tra biết.

Bản dự thảo kết luận KTSTQ tại trụ sở DN được trưởng đoàn kiểm tra lập và gửi cho DN, thủ trưởng đơn vị tổ chức thực hiện kiểm tra trong thời gian chậm nhất là 03 ngày làm việc, kể từ ngày kết thúc kiểm tra.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được bản dự thảo kết luận kiểm tra, DN phải hoàn thành việc giải trình (có văn bản giải trình kèm tài liệu chứng minh hoặc có văn bản đề nghị làm việc trực tiếp với thủ trưởng đơn vị tổ chức thực hiện kiểm tra) trong trường hợp chưa thống nhất với nội dung dự thảo kết luận kiểm tra.

Hết thời hạn trên, DN không gửi văn bản giải trình thì coi như đồng ý với nội dung dự thảo kết luận của trưởng đoàn kiểm tra.