Số liệu của UBCKNN cho thấy, tính đến cuối tháng 11/2022, thị trường có 135 mã chứng quyền niêm yết với khối lượng niêm yết là 951 triệu chứng quyền, tương ứng 1.592 tỷ đồng.

Tính từ đầu năm tới nay, thanh khoản của chứng quyền có đảm bảo tăng mạnh với khối lượng giao dịch đạt 32,67 triệu chứng quyền/phiên, tăng 53% so với bình quân năm 2021. Tuy nhiên, UBCKNN cho biết, do giá chứng quyền giảm, giá trị giao dịch chỉ đạt 21,5 tỷ đồng/phiên, giảm 70% so với năm 2021.

Theo các chuyên gia chứng khoán, chứng quyền (Stock Warrant) là khái niệm còn khá mới mẻ với nhiều nhà đầu tư tại Việt Nam. Tuy nhiên, xét trên phương diện quốc tế, chứng quyền là một trong những sản phẩm chứng khoán giúp nhà đầu tư có nhiều lựa chọn trên thị trường.

Cụ thể, chứng quyền là một sản phẩm phái sinh giữa công ty đại chúng và nhà đầu tư. Nó cung cấp cho người mua quyền mua cổ phiếu của doanh nghiệp trong tương lai tại giá xác định trước. Loại chứng khoán này giúp huy động thêm nguồn vốn cho doanh nghiệp phát hành.

Trong khi đó, chứng quyền có đảm bảo (Covered Warrant) - một sản phẩm mở rộng của chứng quyền, là một loại chứng khoán được phát hành bởi tổ chức tài chính, cung cấp cho nhà đầu tư quyền mua cổ phiếu cụ thể trong tương lai với mức giá đã được xác định trước. 

Tại Việt Nam, các tổ chức tài chính phát hành chứng quyền bảo đảm thường là công ty chứng khoán. Do vậy, chứng quyền bảo đảm là sản phẩm do công ty chứng khoán phát hành và được niêm yết trên sàn chứng khoán có mã giao dịch riêng và có hoạt động giao dịch tương tự như chứng khoán cơ sở. Công ty chứng khoán được phát hành chứng quyền bảo đảm phải được UBCKNN cấp phép.

Nhà đầu tư mua chứng quyền bảo đảm có thể bán khi chứng quyền niêm yết trên sàn giao dịch hoặc giữ đến đáo hạn. Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng có thể giữ chứng quyền đến đáo hạn sẽ được nhận lãi chênh lệch bằng tiền mặt giữa giá thanh toán chứng quyền tại ngày đáo hạn và giá thực hiện của chứng quyền bảo đảm.

Liên quan đến chứng quyền đảm bảo, hiện nay, UBCKNN cũng đang lấy ý kiến của các đơn vị, tổ chức, cá nhân đối với Dự thảo Thông tư hướng dẫn về chứng quyền có bảo đảm. Dự kiến, Thông tư sau này khi có hiệu lực sẽ thay thế Thông tư số 107/2016/TT-BTC ngày 29/6/2016 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn chào bán và giao dịch chứng quyền có bảo đảm.

Theo dự thảo, tổ chức phát hành chỉ được chào bán chứng quyền dựa trên chứng khoán cơ sở là chứng khoán trong danh sách chứng khoán đáp ứng điều kiện chào bán chứng quyền.

Chứng khoán cơ sở của chứng quyền phải đáp ứng các điều kiện là cổ phiếu niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán tại Việt Nam đáp ứng tiêu chí về mức vốn hóa thị trường, mức độ thanh khoản, tỷ lệ tự do chuyển nhượng, kết quả hoạt động kinh doanh của tổ chức phát hành chứng khoán cơ sở và các tiêu chí khác theo quy chế của UBCKNN; chứng chỉ quỹ ETF niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán tại Việt Nam; chỉ số chứng khoán do Sở Giao dịch chứng khoán tại Việt Nam xây dựng hoặc phối hợp xây dựng và quản lý cùng tổ chức quốc tế sau khi đã được UBCKNN chấp thuận.

Tổ chức phát hành không được chào bán chứng quyền dựa trên cổ phiếu của chính tổ chức phát hành và chứng khoán của tổ chức là người có liên quan của tổ chức phát hành theo quy định tại Luật Chứng khoán. Công ty chứng khoán đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 202 Nghị định số 155/2020/NĐ-CP được đăng ký chào bán chứng quyền.

Dự thảo thông tư cũng quy định, UBCKNN có quyền đình chỉ chào bán chứng quyền tối đa 30 ngày khi phát hiện hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận chào bán chứng quyền có những thông tin sai lệch, bỏ sót nội dung quan trọng có thể ảnh hưởng tới quyết định đầu tư và gây thiệt hại cho nhà đầu tư; hoặc khi phát hiện tổ chức phát hành không ký quỹ bảo đảm thanh toán hoặc có bảo lãnh thanh toán của ngân hàng.

Trong thời hạn 7 ngày kể từ ngày đợt chào bán chứng quyền bị đình chỉ, tổ chức phát hành phải thu hồi các chứng quyền đã phát hành nếu nhà đầu tư có yêu cầu, đồng thời hoàn trả tiền cho nhà đầu tư trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu. Khi những nguyên nhân dẫn đến việc đình chỉ đợt chào bán chứng quyền được khắc phục, UBCKNN ra văn bản thông báo hủy đình chỉ và chứng quyền tiếp tục được chào bán.