Từ chủ trương lớn đến mô hình phù hợp thực tiễn

Trong bối cảnh cả nước quyết liệt thực hiện tinh gọn tổ chức bộ máy theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW, VDB -  một định chế tài chính công thực thi chính sách tín dụng đầu tư, tín dụng xuất khẩu của Nhà nước - đã chủ động, kiên trì triển khai tiến trình tái cấu trúc tổ chức.

Từ khi thành lập (2006) đến nay, VDB đã trải qua nhiều giai đoạn cải tổ, với trọng tâm là giảm đầu mối, hợp nhất chi nhánh, nâng cao hiệu quả vận hành và kiểm soát nguồn lực.

Cột mốc quan trọng đầu tiên là năm 2009 khi VDB thí điểm thành lập 3 chi nhánh khu vực trên cơ sở hợp nhất sáu chi nhánh tại Bắc Kạn - Thái Nguyên, Bắc Ninh - Bắc Giang và Minh Hải. Dù bước đầu còn nhiều thách thức, mô hình chi nhánh khu vực cho thấy hiệu quả vượt trội: Giảm thiểu chi phí quản lý, tập trung nguồn lực nhân sự, đồng thời đảm bảo tính linh hoạt theo đặc thù vùng miền.

Đến năm 2015, VDB tiếp tục mở rộng mô hình này, tổ chức lại thêm 15 chi nhánh để thành lập 7 chi nhánh khu vực mới, từng bước hoàn thành giai đoạn 1 của kế hoạch cơ cấu theo Chiến lược phát triển đến năm 2020, tầm nhìn 2030 (Chiến lược 369).

Cũng trong thời gian này, VDB tích cực triển khai công tác cơ cấu lại nguồn nhân lực, theo hướng đánh giá hiệu quả làm việc, phân nhóm đào tạo và sắp xếp phù hợp với năng lực, nhu cầu công việc và nguyện vọng cá nhân. Nhờ đó, tính đến cuối năm 2021, lực lượng cán bộ của VDB đã giảm còn 2.016 người (giảm gần 33% so với thời điểm ban đầu), đồng thời vẫn đảm bảo chất lượng hoạt động chuyên môn và thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao.

Mô hình chi nhánh khu vực dần chứng minh tính hiệu quả về mặt tổ chức và vận hành trong quản lý tín dụng, thanh toán, xử lý nợ và hỗ trợ doanh nghiệp. Trên thực tế, VDB là một trong số rất ít ngân hàng chính sách tại khu vực châu Á thiết kế và vận hành thành công mô hình tổ chức khu vực theo định hướng chuyên biệt, phù hợp với cơ chế tín dụng Nhà nước.

Cơ cấu lại để nâng tầm, vận hành hiệu quả trong bối cảnh mới

Giai đoạn 2019–2022, VDB bước vào chặng đường tái cấu trúc toàn diện với việc thực hiện Đề án 48 của Chính phủ về cơ cấu lại hoạt động và xử lý nợ xấu. Trên cơ sở này, VDB ban hành Đề án 65 về sắp xếp tổ chức bộ máy và tinh giản biên chế theo lộ trình hai bước. Kết quả giai đoạn đầu cho thấy bước tiến lớn: Số lượng chi nhánh giảm từ 62 còn 30 đầu mối, các đơn vị tại Trụ sở chính giảm từ 18 còn 15, toàn bộ hệ thống tinh gọn, rõ trách nhiệm, nâng cao chất lượng điều hành.

Tiếp nối thành công đó, năm 2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 90/QĐ-TTg phê duyệt “Phương án cơ cấu lại, định hướng hoạt động của VDB giai đoạn 2023–2027”. VDB xác định đây là giai đoạn củng cố, nâng cao chất lượng tổ chức và hiệu quả tín dụng chính sách, đồng thời tiếp tục cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ VDB nhiệm kỳ 2020–2025 – trong đó nhấn mạnh ba trụ cột: xây dựng Đảng bộ vững mạnh; cơ cấu lại tổ chức, hoạt động; và phát huy vai trò ngân hàng chính sách trong phát triển kinh tế - xã hội.

Ngay trong năm 2024, toàn hệ thống VDB đã “tái gia nhập thị trường tín dụng” khi triển khai cơ chế tín dụng đầu tư tự chủ theo Nghị định 78/2023/NĐ-CP. VDB đã ký kết cho vay 22 dự án với tổng vốn hơn 11.400 tỷ đồng, đồng thời tiếp tục thẩm định nhiều dự án lớn tại các Tập đoàn, Tổng Công ty. Đây là minh chứng cho năng lực triển khai chính sách của một định chế tài chính công sau quá trình cơ cấu sâu rộng, kỹ lưỡng và bài bản.

Tuy nhiên, tinh gọn không chỉ dừng ở việc sáp nhập đầu mối hay giảm biên chế. Với VDB, tinh gọn còn là sự thay đổi tư duy tổ chức, định vị lại vai trò của từng bộ phận, từng cán bộ trong toàn hệ thống. Công tác đào tạo, tuyển dụng, đánh giá nhân sự được tiến hành trên nền tảng minh bạch, chú trọng đạo đức công vụ, năng lực thực tiễn và khả năng thích ứng trong môi trường điều hành hiện đại.

Từ góc nhìn dài hạn, việc tái cơ cấu VDB không chỉ để tiết kiệm nguồn lực, mà còn hướng đến một bộ máy tổ chức linh hoạt, đủ sức thực hiện vai trò “bệ đỡ tín dụng” cho các chương trình trọng điểm quốc gia.

Với mạng lưới chi nhánh khu vực tinh gọn, đội ngũ cán bộ chuyên sâu, hành lang pháp lý được hoàn thiện theo hướng tự chủ và minh bạch, VDB đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành ngân hàng chính sách hiệu quả, có khả năng dẫn dắt và hỗ trợ phát triển bền vững.

Hành trình tinh gọn tổ chức của VDB là minh chứng rõ ràng cho tư duy cải cách mạnh mẽ trong lĩnh vực tài chính công. Không chỉ phù hợp với xu thế chung của đất nước, quá trình này còn góp phần củng cố vai trò chủ lực của VDB trong triển khai chính sách tín dụng đầu tư và xuất khẩu. Đây là nền tảng để VDB vững vàng đồng hành cùng đất nước trong giai đoạn phát triển mới.