Nghiên cứu cơ chế đầu tư công nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt

Nguyễn Trung

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cho biết, thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các bộ, ngành liên quan rà soát, nghiên cứu cơ chế đầu tư công nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo quy định của pháp luật về đầu tư và bảo vệ môi trường.

Chủ đầu tư dự án xử lý, tiêu hủy rác thải được vay vốn với lãi suất ưu đãi của Nhà nước.
Chủ đầu tư dự án xử lý, tiêu hủy rác thải được vay vốn với lãi suất ưu đãi của Nhà nước.

Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Đồng Tháp gửi tới Quốc hội trước Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV.

Theo đó, cử tri kiến nghị cần có cơ chế đầu tư công nhà máy xử lý rác thải hoàn chỉnh, sau đó tổ chức đấu thầu giao cho tư nhân quản lý khai thác, góp phần đảm bảo vệ sinh môi trường và đạt tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới. Vì hiện nay, việc kêu gọi xã hội hóa dự án nhà máy xử lý rác thải không khả thi, không có doanh nghiệp tham gia đầu tư, tình trạng rác thải ùn ứ gây ô nhiễm môi trường, người dân rất bức xúc.

Về vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cho biết, pháp luật về bảo vệ môi trường đã có chính sách, quy định ưu đãi, hỗ trợ cho các hoạt động cụ thể về sản xuất, kinh doanh, thu gom, vận chuyển tái chế và xử lý chất thải theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ.

Khoản 5, Điều 72, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định, Nhà nước có chính sách xã hội hóa công tác thu gom, vận chuyển, tái sử dụng, tái chế, xử lý và thu hồi năng lượng từ quá trình xử lý chất thải; áp dụng công nghệ xử lý chất thải tiên tiến, thân thiện với môi trường, kỹ thuật hiện có tốt nhất nhằm giảm thiểu, kiểm soát chất thải thứ cấp phát sinh, hạn chế tối đa lượng chất thải rắn phải chôn lấp. Đồng thời, Luật cũng khuyến khích đồng xử lý chất thải, sử dụng chất thải làm nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu thay thế.

Để đưa Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 nhanh chóng vào thực tiễn cuộc sống, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xây dựn, tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ quy định chi tiết về ưu đãi, hỗ trợ trong công tác bảo vệ môi trường.

Theo đó, Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, trong đó nêu rõ các quy định về ưu đãi, hỗ trợ trong công tác bảo vệ môi trường nói chung và quản lý, xử xử lý rác thải nói riêng.

Cụ thể, chủ đầu tư dự án xử lý, tiêu hủy rác thải nếu áp dụng công nghệ xử lý chất thải có tỷ lệ chất thải phải chôn lấp sau xử lý dưới 30% tính trên tổng lượng chất thải rắn thu gom, thì được vay vốn với lãi suất ưu đãi tối đa không quá 50% mức lãi suất tín dụng đầu tư của Nhà nước, do cơ quan có thẩm quyền công bố tại thời điểm cho vay.

Tổng mức vay vốn không quá 80% tổng mức đầu tư xây dựng công trình; được ưu tiên hỗ trợ sau đầu tư từ nguồn chênh lệch thu - chi hàng năm.

Việc đề xuất cơ chế đầu tư công nhà máy xử lý rác thải hoàn chỉnh sau đó tổ chức đấu thầu giao cho tư nhân quản lý khai thác phải thực hiện theo quy định của pháp luật về đầu tư công.

Bên cạnh đó, việc thu hút các ngành nghề thu gom, tái chế và xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại các địa phương thực hiện theo quy định của pháp luật về đầu tư và theo quy định của UBND cấp tỉnh.

Căn cứ vào các quy định hiện hành, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các bộ, ngành liên quan rà soát, hoàn thiện các quy định của pháp luật về đầu tư đảm bảo đồng bộ với quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường trong lĩnh vực quản lý chất thải rắn sinh hoạt.

Cùng với đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ xây dựng hướng dẫn hoạt động đầu tư cơ sở xử lý chất thải theo phương thức đối tác công - tư (PPP), trong đó sẽ phối hợp nghiên cứu cơ chế đầu tư công nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo quy định của pháp luật về đầu tư và bảo vệ môi trường.