Nghiên cứu, xây dựng mô hình Trung tâm quản lý rủi ro liên ngành tập trung
Sáng ngày 9/6/2022, tại Hà Nội, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Tổng cục Hải quan tổ chức Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về Trung tâm quản lý rủi ro (QLRR) liên ngành tập trung và thảo luận khả năng thành lập mô hình Trung tâm QLRR liên ngành tập trung phù hợp với Việt Nam.
Phát biểu tại hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường cho biết, đến nay, 100% thủ tục hải quan cốt lõi được thực hiện tự động trên Hệ thống VNACCS/VCIS, số lượng doanh nghiệp tham gia trên 99%, thời gian thông quan luồng Xanh chỉ từ 1 đến 3 giây.
Trong khuôn khổ Dự án hỗ trợ kỹ thuật tạo thuận lợi thương mại (tài trợ bởi USAID) với nội dung trọng tâm là cải thiện công tác kiểm tra chuyên ngành, tiến tới phù hợp với các chuẩn mực quốc tế, chủ trương của Chính phủ về cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 623/QĐ-TTg ngày 24/5/2019, trong đó giao Bộ Tài chính là cơ quan chủ quản của Dự án.
Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính để triển khai dự án nêu trên, Tổng cục Hải quan đã phối hợp Dự án USAID tổ chức hội thảo này nhằm trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về QLRR và mô hình Trung tâm QLRR liên ngành tập trung.
“Việc áp dụng QLRR trong hoạt động kiểm tra chuyên ngành là cần thiết và phù hợp với yêu cầu cải cách, yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế. Thời gian qua, bằng sự nỗ lực của các bộ, ngành, công tác quản lý chuyên ngành đã đạt được những kết quả tích cực như cải cách thủ tục, chính sách chuyên ngành, cắt giảm danh mục mục kiểm tra chuyên ngành theo hướng trọng tâm, trọng điểm hơn, từng bước thực hiện áp dụng QLRR trong hoạt động quản lý chuyên ngành”, Phó Tổng trưởng Hoàng Việt Cường nhấn mạnh.
Trên thực tế, những năm qua, thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu đã có những bước cải thiện đáng kể. Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tỷ lệ tờ khai phải quản lý, kiểm tra chuyên ngành đã giảm từ 30% năm 2015 xuống còn 19%.
Tuy nhiên, cùng với kết quả đạt được vẫn còn tồn tại những hạn chế, khó khăn nhất định như: thông tin, dữ liệu phân tán, chưa thống nhất, đồng bộ, chưa kịp thời cung cấp, chia sẻ đến các bên có liên quan; chưa có cơ quan đầu mối chủ trì, quản lý chung các nội dung liên quan đến QLRR trong quản lý chuyên ngành, kiểm tra chuyên ngành.
Cũng tại hội thảo, đại diện Cục Giám sát Quản lý về Hải quan (Tổng cục Hải quan) trình bày về thực trạng quản lý kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại Việt Nam và nhu cầu cải tiến để tăng cường tạo thuận lợi thương mại đồng thời đảm bảo quản lý nhà nước.
Tiếp đó, ông Daniel Baldwin - Chuyên gia quốc tế Dự án tạo thuận lợi thương mại do USAID tài trợ (Dự án USAID TFP) giới thiệu những thông lệ quốc tế tốt nhất về Trung tâm QLRR liên ngành tập trung, bao gồm Mô hình Trung tâm xác định trọng điểm quốc gia của Cơ quan hải quan và biên giới Hoa Kỳ và đưa ra một số khuyến nghị cho Việt Nam.
Cũng tại hội thảo, các chuyên gia cũng bàn thảo, đánh giá về khả năng thành lập mô hình Trung tâm QLRR liên ngành tập trung tại Việt Nam phù hợp với tình hình thực tiễn.
Nhìn chung, thủ tục quản lý kiểm tra chuyên ngành được cải cách sẽ làm giảm thời gian và chi phí thông quan, giải phóng hàng, cũng như tạo thuận lợi thương mại cho doanh nghiệp.
Dự án Tạo thuận lợi Thương mại do USAID tài trợ được thực hiện trong 5 năm (2018 - 2023) với tổng vốn 21,7 triệu USD nhằm hỗ trợ Chính phủ Việt Nam áp dụng cách tiếp cận quản lý rủi ro trong lĩnh vực hải quan và kiểm tra chuyên ngành, cũng như hỗ trợ tăng cường công tác thực hiện Hiệp định Tạo thuận lợi Thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Dự án phối hợp với Tổng cục Hải quan thuộc Bộ Tài chính nhằm chuẩn hóa các thủ tục hải quan, tăng cường sự phối hợp ở cấp trung ương và cấp tỉnh, đồng thời nâng cao năng lực cho cán bộ hải quan.
