Phát biểu trước báo giới ngày 4/6, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga nói: "Điều cực kỳ tồi tệ là tình hình này không cải thiện kể cả sau khi Tokyo đã bày tỏ quan ngại ở các cấp độ với Washington."

Ông nhấn mạnh các biện pháp thuế quan của Chính phủ Mỹ, viện cớ an ninh, có nguy cơ sẽ gây rối loạn thị trường toàn cầu, đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự hợp tác kinh tế giữa 2 đồng minh Nhật-Mỹ và toàn hệ thống thương mại đa phương theo các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Tokyo và Washington đang tranh cãi gay gắt về chính sách thương mại sau khi Mỹ từ chối miễn trừ áp mức thuế mới đối với các sản phẩm thép và nhôm, vốn có hiệu lực từ ngày 1/6, nhập khẩu từ Nhật Bản. Tranh cãi thương mại đã phủ bóng đen lên quan hệ giữa Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Hồi tháng trước, Nhật Bản đã thông báo tới WTO rằng Tokyo có quyền áp thuế đối với 50 tỷ yên (tương đương 456 triệu USD) hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ - tương đương với mức tác động của mức thuế do Mỹ áp đặt đối với các sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu từ Nhật Bản.

Theo số liệu mới nhất, trong tháng 4, thặng dư thương mại của Nhật Bản với Mỹ đạt 615,7 tỷ Yên (5,6 tỷ USD), tăng 4,7% do nhu cầu ô tô và máy móc xây dựng tăng cao.

Kyodo đưa tin tại phiên bế mạc Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới G7 tại thành phố Whistler của tỉnh British Columbia, Canada, Bộ trưởng Tài chính các nước đồng minh thân cận nhất của Mỹ trong nhóm này đã lên án việc Washington áp những mức thuế mới đối với các sản phẩm nhôm và thép.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đã chịu sức ép khi những người đồng cấp thuộc nhóm G7 cùng bày tỏ "sự quan ngại và thất vọng" đối với Tổng thống Mỹ Donald Trump do việc áp thuế 25% đối với thép và 10% đối với nhôm nhằm vào những đối tác thương mại lớn của nước này, bao gồm cả Canada, Liên minh châu Âu EU và Nhật Bản.

Chỉ trích từ đảng Cộng hòa Mỹ

"Tôi không đồng tình với quyết định này. Có những cách tốt hơn để hỗ trợ người lao động và người tiêu dùng ở Mỹ. Tôi dự định sẽ tiếp tục làm việc với Tổng thống về những lựa chọn tốt hơn", CNN dẫn lời Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan phát biểu về chính sách thuế mới được Tổng thống Donald Trump phê chuẩn.

Nhà Trắng hôm 31/5 bất ngờ quyết định áp dụng mức thuế 25% với thép và 10% với nhôm nhập khẩu từ Canada, Mexico và Liên minh châu Âu, bất chấp những nỗ lực thuyết phục của đảng Cộng hòa để Trump nhắm mục tiêu vào Trung Quốc thay vì áp thuế với các đồng minh của Mỹ.

Quyết định của chính quyền Trump được đưa ra đột ngột đến mức các nghị sĩ đảng Cộng hòa sau đó mới nhận được thông tin. Nhà Trắng cũng chỉ thông báo với Quốc hội sau khi đã đưa ra quyết định.

"Điều này thật ngu ngốc. Châu Âu, Canada và Mexico không phải là Trung Quốc, và bạn không thể đối xử với đồng minh theo cách bạn đối xử với đối thủ", Ben Sasse, nghị sĩ đảng Cộng hòa bang Nebraska, tuyên bố.

Về phần mình, Trump giữ nguyên lập trường về thuế quan, thể hiện qua thông điệp "Thương mại công bằng" mà ông đăng trên Twitter hôm 31/5, với lý do là ông đang theo đuổi mối quan hệ "thương mại có đi có lại".

Mỹ hiện nhập khẩu thép từ hơn 100 quốc gia với kim ngạch nhiều hơn xuất khẩu. Trump luôn cam kết gây dựng lại ngành thép và nhôm của Mỹ, mà ông cho là chịu ảnh hưởng từ các biện pháp bất công từ các nước khác, đặc biệt là Trung Quốc, từ nhiều thập kỷ qua.