Bảo hiểm Xã hội Việt Nam vừa có báo cáo về tình hình thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội và quản lý quỹ thời gian qua. 

Đề cập đến vấn đề tiền lương đóng bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam chỉ ra rằng, nhiều doanh nghiệp vẫn chủ yếu xây dựng thang, bảng lương để đóng bảo hiểm xã hội bằng mức thấp nhất.

Cụ thể, tiền lương đóng bảo hiểm xã hội tại nhiều doanh nghiệp bằng mức lương tối thiểu vùng, cộng thêm 7% đối với lao động đã qua đào tạo nghề và cộng thêm 5% hoặc 7% đối với lao động làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, đặc biệt nặng nhọc độc hại và nguy hiểm.

Đối với lao động giữ chức vụ, khoảng 80% doanh nghiệp đã xây dựng thang, bảng lương cụ thể theo chức danh.

Đơn cử như với chức vụ giám đốc sản xuất, giám đốc điều hành, trưởng phòng. Còn lại các doanh nghiệp xây dựng đối với lao động giữ chức vụ theo thang lương, bảng lương chuyên môn nghiệp vụ và bảng phụ cấp chức vụ, phụ cấp trách nhiệm.

Thống kê của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cũng cho thấy, đa số doanh nghiệp đã đăng ký đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động theo mức lương mà không có khoản bổ sung khác. Mặc dù quy định từ ngày 1/1/2018, tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội gồm mức lương, phụ cấp (phụ cấp chức vụ, chức danh; phụ cấp trách nhiệm; phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; phụ cấp thâm niên; phụ cấp khu vực; phụ cấp lưu động; phụ cấp thu hút; và các phụ cấp có tính chất tương tự) và các khoản bổ sung xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên trong mỗi kỳ trả lương.

Đề xuất mức đóng bảo hiểm xã hội trên căn cứ lương tối thiểu bằng 70% thu nhập 

Theo Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, có nhiều nguyên nhân dẫn đến mức một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng trên là do phần đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp của chủ sử dụng lao động chiếm tới 2/3 tổng số tiền phải đóng. Cụ thể mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hàng tháng hiện nay là 32% lương và thu nhập, trong đó chủ sử dụng lao động đóng 21,5%, người lao động đóng 10,5%.  Điều này dẫn tới nhiều doanh nghiệp cố tình lách để giảm bớt phần trách nhiệm đóng các loại bảo hiểm.

Bên cạnh đó, nhiều chủ sử dụng lao động cố tình giảm mức đóng bảo hiểm xã hội để tăng trả cho người lao động, làm tăng cạnh tranh trên thị trường lao động.

Ngoài ra, cũng có nguyên nhân từ phía người lao động. nhiều người lao động chỉ quan tâm tới lợi ích ban đầu, chưa có hiểu biết đầy đủ về pháp luật bảo hiểm xã hội, chưa hiểu rằng việc đóng mức cao thì sau này hưởng cũng cao.

Từ thực trạng trên, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam kiến nghị sửa đổi quy định về tiền lương đóng bảo hiểm xã hội đảm bảo hạn chế đến mức thấp nhất khả năng trốn tránh các khoản phải đóng của doanh nghiệp, theo hướng quy định tiền lương làm căn cứ đóng thấp nhất phải bằng 70% bình quân tổng thu nhập của người lao động.

Đồng thời tăng cường công tác thanh kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật về tiền lương, xử lý nghiêm và kịp thời các vi phạm về tiền lương và bảo hiểm xã hội.