Nhiều lợi ích từ phối hợp thu ngân sách giữa Kho bạc Nhà nước và ngân hàng thương mại
Việc hệ thống Kho bạc Nhà nước mở rộng phối hợp thu ngân sách nhà nước qua các ngân hàng thương mại cổ phần trong thời gian qua đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cả người dân, ngân hàng và Kho bạc Nhà nước. Đây là chủ trương đúng hướng, góp phần tích cực vào hiện đại hóa nền tài chính nói chung, tiến tới xây dựng Kho bạc số nói riêng.
Tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp
Nhằm tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo thuận lợi hơn nữa cho người dân, doanh nghiệp (DN), Kho bạc Nhà nước (KBNN) đã báo cáo Bộ Tài chính chấp thuận chủ trương mở rộng việc phối hợp thu ngân sách nhà nước (NSNN) giữa KBNN với các ngân hàng thương mại (NHTM) cổ phần.
Sau khi ký kết thỏa thuận hợp tác với các NHTM nhà nước, từ đầu năm 2020 đến nay KBNN đã ký thỏa thuận phối hợp thu ngân sách và thanh toán song phương điện tử với 4 NHTM cổ phần, gồm: Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), Đông Nam Á (SeABank), Sài Gòn - Hà Nội (SHB) và Kỹ thương Việt Nam (Techcombank). Đây là các ngân hàng có quy mô lớn, mạng lưới rộng, hoạt động an toàn, ổn định, đáp ứng đầy đủ các tiêu chí theo quy định của Bộ Tài chính.
Với việc ký kết các thỏa thuận hợp tác này, KBNN phối hợp với các NHTM trong việc mở và sử dụng hệ thống tài khoản chuyên thu của KBNN tại ngân hàng và thực hiện phối hợp thu, ủy nhiệm thu NSNN, kết nối, trao đổi thông tin, dữ liệu điện tử về thu ngân sách giữa ngân hàng và KBNN.
Thông qua đó, toàn bộ khoản thu ngân sách qua ngân hàng sẽ được ghi nhận trực tiếp ngay vào hệ thống qua các tài khoản chuyên thu của KBNN tại ngân hàng, bảo đảm tập trung kịp thời vào NSNN, đồng thời, truyền thông tin các khoản thu ngân sách sang Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan nhanh chóng, thuận lợi và an toàn.
Trong quản lý ngân quỹ, với định hướng tiến tới một tài khoản thanh toán tập trung, KBNN đã đạt được việc hợp nhất số dư ngân quỹ trên 6 tài khoản chính – mở tại Ngân hàng Nhà nước và 5 ngân hàng thương mại. Có thể nói, hệ thống KBNN đã hiện đại hóa công tác quản lý thu NSNN, góp phần cải cách, nâng cao hiệu quả thu, nộp thuế.
Theo bà Trần Thị Huệ - Phó Tổng Giám đốc KBNN, việc hợp tác thu ngân sách giữa KBNN và các NHTM cổ phần thời gian qua đã mang lại những lợi ích thiết thực cho cả người nộp ngân sách, ngân hàng và KBNN. Người nộp NSNN được cung cấp các dịch vụ nộp NSNN đa dạng, thuận tiện, văn minh, hiện đại. Về phía KBNN, các khoản thu được tập trung nhanh, kịp thời vào NSNN, không phải qua các khâu trung gian.
Thông qua việc trao đổi thông tin dữ liệu điện tử về thu NSNN và ủy nhiệm thu bằng tiền mặt cũng giúp giảm thiểu khối lượng công việc thu NSNN tại KBNN, tạo điều kiện cho KBNN tiếp tục tinh gọn bộ máy, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XII). Về phía các NHTM có cơ hội cung cấp thêm các dịch vụ thanh toán có chất lượng cho khách hàng.
Nhằm đảm bảo và thúc đẩy lộ trình triển khai thỏa thuận hợp tác đã ký kết, KBNN và các NHTM cổ phần đã đang khẩn trương hoàn thành các quy trình nghiệp vụ; phát triển và kết nối các chương trình ứng dụng; chuẩn bị hạ tầng công nghệ... Cùng với đó, tổ chức đào tạo, tập huấn và hướng dẫn sử dụng cho cán bộ các chi nhánh, phòng giao dịch trực thuộc các ngân hàng về quy trình thu NSNN; đồng thời chỉ đạo các chi nhánh trực thuộc phối hợp chặt chẽ với đơn vị KBNN địa phương trong việc triển khai công tác phối hợp thu, ủy nhiệm thu NSNN theo thỏa thuận hợp tác.
Hướng tới xây dựng Kho bạc số
Thực hiện chủ trương của Chính phủ về đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho người dân, DN, trong những năm qua, KBNN đã tích cực cải cách cơ chế chính sách, triển khai nhiều dự án hiện đại hóa công tác quản lý thu, chi NSNN theo hướng đơn giản, công khai, minh bạch về quy trình, thủ tục; hiện đại về công nghệ; đảm bảo quản lý chặt chẽ tiền, tài sản nhà nước. Những cải cách này hướng tới xây dựng Kho bạc điện tử, tiến tới Kho bạc số với 3 không: “Không khách hàng tại trụ sở”, “Không tiền mặt” và “Không giấy tờ”.
Bên cạnh đó, KBNN đã phối hợp với các cơ quan trong phát triển và đa dạng hóa các phương thức thu NSNN như: thu NSNN qua Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công của cơ quan thu, qua ATM, internet banking, mobile banking, qua các điểm chấp nhận thẻ POS của ngân hàng thương mại...
Với các giải pháp này, đến nay, gần 70% số thu NSNN đã thực hiện qua các NHTM được KBNN ủy nhiệm thu và 99% số thu NSNN qua KBNN được thực hiện theo phương thức điện tử. Tuy nhiên, vẫn còn 1% số thu ngân sách thực hiện theo phương thức thủ công nhưng lại có số lượng giấy tờ rất lớn như thu phạt vi phạm hành chính và một số giao dịch khác.
Trong quản lý ngân quỹ, với định hướng tiến tới một tài khoản thanh toán tập trung, KBNN đã đạt được việc hợp nhất số dư ngân quỹ trên 6 tài khoản chính mở tại Ngân hàng Nhà nước và 5 NHTM.
Trước đó, KBNN đã phối hợp với các cơ quan có liên quan trong ngành Tài chính triển khai dự án Hiện đại hóa quy trình thu nộp thuế giữa cơ quan Thuế - Hải quan - KBNN từ năm 2006. KBNN đã phối hợp với các cơ quan trong ngành Tài chính triển khai phối hợp thu và ủy nhiệm thu NSNN qua NHTM, áp dụng các hình thức thu, nộp NSNN văn minh, hiện đại như ủy nhiệm thu NSNN bằng tiền mặt qua NHTM, nộp NSNN qua internet, ATM.
Với việc triển khai hiện đại hóa công tác thu NSNN và phối hợp thu, ủy nhiệm thu và xây dựng các hệ thống thanh toán song phương với các NHTM, KBNN đã tạo ra hệ thống kết nối thông suốt giữa người nộp thuế - Ngân hàng - Kho bạc - cơ quan Thuế - cơ quan Hải quan và điện tử hóa công tác thu ngân sách, hỗ trợ người nộp thuế, đảm bảo việc chia sẻ thông tin kịp thời.
Từ những việc làm thiết thực trên, hiện nay, người dân đã có thể thực hiện nghĩa vụ nộp ngân sách 24/7 tại bất kỳ thời gian, địa điểm nào. Tốc độ thực hiện giao dịch cũng như trao đổi thông tin thu được cải thiện đáng kể: Thời gian thực hiện giao dịch thu ngân sách còn dưới 5 phút/giao dịch; tốc độ luân chuyển thông tin thu giữa KBNN, cơ quan Thuế, Hải quan và NHTM gần như tức thời. Việc hiện đại hóa và đa dạng phương thức thu đã giúp giảm thiểu chi phí tổ chức thu ngân sách.
Như vậy, việc đẩy mạnh phối hợp thu ngân sách và thanh toán song phương điện tử giữa KBNN với các NHTM là một chủ trương đúng hướng, góp phần tích cực vào hiện đại hóa nền hành chính nói chung tiến tới hình thành kho bạc số.