Thị trường giá xuống sẽ khiến giá cổ phiếu ngày càng trở về vùng giá thấp hơn và do đó trở nên hấp dẫn hơn. Do đó, sự suy giảm của thị trường có thể xem là món quà dành cho những nhà đầu tư đã bỏ lỡ xu hướng tăng trước đó, cũng như những nhà đầu tư có xu hướng tiết kiệm và đầu tư dài hạn.

Thị trường chứng khoán toàn cầu nói chung và Việt Nam nói riêng đã liên tiếp lao dốc trong những tuần gần đây, trong đó không ít chỉ số đã bước vào thị trường con gấu, tức rơi vào xu hướng giảm giá được xác định khi giảm hơn 10% so với mức đỉnh gần nhất. Trong tình hình trên, ngay cả những nhà đầu tư lạc quan nhất cũng trở nên e ngại tham gia thị trường. Tuy nhiên, trong một thị trường giá xuống, vẫn có những lợi ích mà nhà đầu tư cần xem xét.

Rõ ràng trong một thị trường mà cứ mải miết đi lên, thì những nhà đầu tư mới muốn tham gia thật sự rất khó khăn, vì rủi ro đã trở nên quá lớn. Trong khi đó, những giai đoạn suy yếu chính là cơ hội cho nhóm nhà đầu tư này, cũng như những người có xu hướng tiết kiệm và đầu tư một cách nhất quán trong suốt giai đoạn dài mà không quá để tâm đến sự biến động bất thường của chỉ số.

Thời kỳ cổ phiếu điều chỉnh mạnh sẽ giúp nhiều người có cơ hội mua cổ phiếu với giá thấp hơn trung bình, hoặc may mắn chọn được những cổ phiếu bị thị trường định giá thấp hơn cả giá trị thực và tiềm năng tăng trưởng.

Nếu ai nhất quán với kế hoạch tiết kiệm và đầu tư, bằng cách không bán và thay vào đó tiếp tục mua cổ phiếu, thì cuối cùng số lượng cổ phiếu tích lũy sẽ cứ tiếp tục tăng. Và vì thị trường luôn có tính tuần hoàn, sau nhiều năm hoạt động kém hiệu quả sẽ theo sau bởi nhiều năm hoạt động tốt hơn, khi đó danh mục của người này sẽ tăng giá trị nhờ vào số lượng cổ phiếu mua được giá rẻ trong thời kỳ thị trường suy yếu.

Thứ hai, sẽ học hỏi được nhiều điều chỉ khi sống sót qua thị trường con gấu, như biết được khả năng chấp nhận rủi ro đến đâu và cách để tiết chế cảm xúc.

Việc phân bổ tài sản là nhân tố quyết định chính cho lợi tức đầu tư của mỗi người. Khi quyết định gánh thêm rủi ro bằng cách phân bổ tài sản nhiều hơn vào cổ phiếu, thì phải đảm bảo rằng điều đó sẽ giúp thu được lợi nhuận cao hơn về dài hạn. Nhưng liệu ai đó có thể chịu đựng được rủi ro đến mức độ nào mà vẫn có thể "kê cao gối ngủ”? Một trong những điều quan trọng nhất trong đầu tư là hiểu rõ bản thân.

Việc sống qua thị trường con gấu là cách duy nhất để khám phá bản thân và học được cách phân bổ rủi ro giữa các tài sản. Có những người lựa chọn rót 100% tài sản vào thị trường cổ phiếu, nhưng cũng có những nhà đầu tư chỉ rót 80% hoặc 60%, tuy nhiên tỷ lệ này sẽ tùy thuộc vào tính cách của mỗi người cũng như thị trường đang ở giai đoạn nào trong mỗi thời điểm.

Và cuối cùng, thị trường con gấu chính là "cái tát" cần thiết để làm thức tỉnh những nhà đầu tư đang say men theo đuổi một thị trường tăng giá mất kiểm soát và thiếu bền vững. Một thị trường như thế không chỉ đẩy giá cổ phiếu cao hơn đến mức vô lý và khiến việc đầu tư trở nên rủi ro hơn bao giờ hết, mà còn khiến sự hưng phấn bị đẩy lên quá mức và thu hút thêm nhiều người và nhiều tiền hơn đổ vào thị trường một cách thiếu cân nhắc, mà không ít người tham gia vào đúng đỉnh điểm để rồi sau đó thị trường lao dốc tồi tệ, và những nhà đầu tư này sợ hãi đến mức không bao giờ dám quay lại thị trường nữa.

Mong muốn chắc chắn khi đầu tư là tâm lý cố hữu ở mỗi người. Khi thị trường đang trong xu hướng tăng trưởng mạnh, thật dễ dàng để quên rằng thị trường chứng khoán cũng có lúc phải chịu những tổn thất ngắn hạn và đáng sợ. Trong khi đó, sự lạc quan luôn có tính chất lây lan rất mạnh, khi mọi thứ đang diễn ra tốt đẹp trong nền kinh tế và sự lạc quan tràn lan, thật khó để chống lại tâm lý bầy đàn.

Vì vậy, thị trường con gấu là điều cần thiết để cảnh tỉnh nhà đầu tư, dù sự suy yếu chắc chắn sẽ làm giảm danh mục đầu tư trong ngắn hạn, nhưng nó có thể giúp tiết kiệm nhiều hơn nữa trong thời gian dài, vì nó ngăn cản nhà đầu tư tránh được thảm cảnh phải làm mồi cho sự hưng phấn thị trường và sự lao dốc thường xảy ra ngay sau đó.