Thực trạng quản lý thuế trên địa bàn huyện Mỹ Đức

Trong thời gian qua, tình hình kinh tế xã hội của huyện Mỹ Đức phát triển ổn định. Các chỉ tiêu về kinh tế - xã hội trọng tâm cơ bản của Huyện đều đạt mức khá. Năm 2018, tổng giá trị sản xuất trên địa bàn Huyện đạt 4.920,12 tỷ đồng, đạt 53,6% so với kế hoạch năm, tăng 10,2% so với cùng kỳ; Cơ cấu kinh tế có bước chuyển biến tích cực với tỷ trọng nông, lâm, thủy sản chiếm 25,6%, công nghiệp, xây dựng cơ bản chiếm 29,1%, thương mại, dịch vụ du lịch 45,3%; Công tác thu chi ngân sách được đảm bảo chi đúng, chi đủ cho các hoạt động thường xuyên và đột xuất.

Với thu ngân sách, công tác kiểm tra thuế không chỉ là một chức năng thiết yếu của cơ quan quản lý nhà nước mà còn là đòi hỏi khách quan trong quá trình quản lý thu thuế, đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời cho ngân sách nhà nước. Thời gian qua, Cục Thuế huyện Mỹ Đức đã triển khai nhiều giải pháp tập trung vào kiểm tra thuế nói chung và kiểm tra thuế đối với các doanh nghiệp (DN) ngoài quốc doanh nói riêng.

Để quản lý tốt người nộp thuế (NNT), cơ quan thuế phải nắm rõ số lượng các DN có trên địa bàn Huyện và phân rõ trách nhiệm. Theo số liệu của Chi cục Thuế Huyện, số lượng DN hoạt động trên địa bàn huyện Mỹ Đức không ngừng tăng lên về số lượng, trong đó lĩnh vực thương mại vận tải và lĩnh vực khác như: nông nghiệp, thực phẩm, du lịch, ăn uống, gia công cơ khí… có tốc độ tăng cao và liên tục qua các năm, tốc độ tăng bình quân qua các năm đạt 116% và 148%. Tuy nhiên, riêng trong lĩnh vực vận tải, thực tế quản lý thuế tại địa phương cho thấy, số lượng DN thành lập mới nhiều và số lượng DN phải đóng cửa hoặc bỏ địa chỉ kinh doanh cũng lớn. Điều này phản ánh thực tế kinh doanh kém hiệu quả của một số DN vận tải trong những năm qua. DN lĩnh vực xây dựng và dệt may có xu hướng tăng nhưng tỷ lệ không lớn và có xu hướng ổn định. Nguyên nhân của tình trạng này là do trong những năm qua, lĩnh vực xây dựng không chỉ ở huyện Mỹ Đức mà trên khắp đất nước đang có xu hướng chững lại, nguồn vốn ngân sách đầu tư cho xây dựng cơ bản giảm sút, các DN xây dựng trên địa bàn Huyện chủ yếu là sử dụng nguồn vốn ngân sách.

Cấp mã số thuế (MST) cho DN là công việc đầu tiên của cơ quan thuế ngay sau khi DN được thành lập. Thông qua việc cấp mã số thuế, cơ quan thuế có được thông tin về số lượng DN đăng ký kê khai nộp thuế, thông tin về tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh thông qua các chỉ tiêu kinh tế - tài chính cơ bản mà DN phải kê khai theo quy định. Số liệu tại Chi cục thuế Huyện cho thấy, số lượng DN ngoài quốc doanh đăng ký kinh doanh được cấp MST hàng năm tăng khá đều; năm 2016 có 377 DN tăng 15% so với năm 2015 (có 329 DN), năm 2017 có 437 DN tăng 16% so với năm 2016, năm 2018 có 481 DN tăng 10% so với năm 2017. Tốc độ tăng bình quân của số lượng DN được cấp MST là 14%/năm.

Số liệu của Chi cục Thuế Huyện cho thấy, tỷ lệ DN có khai thuế so với số DN đã đăng ký cấp MST là tương đối cao. Năm 2015 có 329 DN được cấp MST và 259 DN khai thuế, đạt 78,7% số DN ngoài quốc doanh đã được cấp NST khai thuế. Năm 2016 có 377 DN có MST và 313 DN khai thuế, đạt 83% số DN ngoài quốc doanh đã được cấp MST khai thuế. Năm 2017 có 437 DN có MST và 353 DN khai thuế, đạt 80,8% số DN ngoài quốc doanh đã được cấp MST khai thuế. Năm 2018, có 481 DN có MST và 386 DN khai thuế, đạt 80,3% số DN ngoài quốc doanh đã được cấp MST khai thuế.

Việc tập trung, huy động đúng, đủ, kịp thời cho NSNN là nhiệm vụ trọng tâm của công tác quản lý thuế. Theo quy định của Luật Quản lý thuế, các DN phải tự xác định số thuế phải nộp theo quy định của các Luật Thuế, tự kê khai với cơ quan thuế và tự nộp thuế vào Kho bạc Nhà nước. Số liệu của Chi cục thuế huyện cho thấy, số thu thuế qua các năm đều tăng.

Trong năm 2017, Chi cục Thuế Mỹ Đức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thu NSNN. Tổng thu ngân sách cả năm đạt 237,82 tỷ đồng, đạt 135,1% dự toán thu NSNN năm 2017 thành phố giao, tăng 4,6 % so với năm 2016. Hầu hết các chỉ tiêu thu ngân sách đều tăng so với năm 2016, trong đó thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh, thuế thu nhập cá nhân, thu lệ phí trước bạ tăng trưởng bền vững. Số thu phí ngoài quốc doanh  thu được 63,679 tỷ đồng, đạt 102,7% dự toán thu NSNN Thành phố giao, tăng 14,9% so với năm 2016; thu thuế thu nhập cá nhân đạt 8,423 tỷ đồng, đạt 105,3% dự toán thành phố giao; lệ phí trước bạ thu được 37,868 tỷ đồng, đạt 210,4% dự toán thu NSNN của TP. Hà Nội giao, đạt 209,2% dự toán thu HĐND huyện giao, tăng 19,4 % so với cùng kỳ.

Năm 2018, Chi cục thuế huyện Mỹ Đức triển khai nhiều giải pháp, phương thức hỗ trợ, giải đáp kịp thời các chính sách và các vướng mắc cho người nộp thuế. Công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế tiếp tục có những đổi mới, chuyển biến tích cực, hiệu quả. Công tác thu thuế trên địa bàn Mỹ Đức đạt kết quả cao. Huyện Mỹ Đức đã hoàn thành vượt mức dự toán thu NSNN với tổng thu năm 2018 là 282, 6 tỷ đồng, đạt 121% so với dự toán HĐND TP. Hà Nội giao, đạt 102% so với dự toán HĐND huyện giao và tăng 10% so với cùng kỳ năm 2017. Hầu hết các chỉ tiêu thu NSNN đều tăng so với năm 2017, trong đó, từ hoạt động sản xuất kinh doanh, thuế thu nhập cá nhân, thu lệ phí trước bạ, lệ phí môn bài tăng trưởng bền vững so với cùng kỳ. Cụ thể: Thuế thu nhập cá nhân thực hiện được 9,888 tỷ đồng, đạt 102% dự toán HĐND Thành phố giao. Thu phí trước bạ thực hiện được trên 42,2 tỷ đồng, đạt 101% dự toán thành phố giao; thuế môn bài thực hiện được 1,856 tỷ đồng, đạt 109% dự toán Thành phố giao… Công tác kiểm tra thuế, chống thất thu được tăng cường.

Các kết quả trên có được là nhờ có sự chỉ đạo sát sao của Cục thuế TP. Hà Nội, của huyện ủy, HĐND và UBND Huyện, sự nỗ lực phấn đấu của cán bộ toàn ngành thuế trong Huyện cùng với sự hỗ trợ tích cực của Đảng ủy, chính quyền các xã, thị trấn. Bên cạnh đó, tình hình sản xuất kinh doanh của các DN đã cơ bản phục hồi và duy trì được sự tăng trưởng... Mặt khác, cơ quan thuế đã nỗ lực trong chỉ đạo triển khai công tác kiểm tra, rà soát; triển khai các biện pháp đôn đốc DN thực hiện kê khai thuế, nộp thuế và rà soát việc kê khai thuế tháng, quyết liệt chống thất thu và xử lý nợ đọng thuế… Xác định vấn đề nâng cao quản lý thuế đối với DN là nhiệm vụ quan trọng, huyện Mỹ Đức đã tập trung thực hiện tốt ở tất cả các chức năng quản lý thuế. Kết quả là việc kê khai doanh thu, thuế giá trị gia tăng đầu ra, thuế giá trị gia tăng đầu vào, số thuế phải nộp, số thuế được hoàn của đa số các DN ngoài quốc doanh được đảm bảo.

Bên cạnh các kết quả đạt được nêu trên, công tác quản lý thuế huyện Mỹ Đức còn những hạn chế như: Công tác đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thu thuế có chỗ, có nơi chưa sâu sát; Sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác thu thuế còn chưa chặt chẽ. Một số DN bán hàng nhưng không ghi hoá đơn hoặc ghi hoá đơn thấp hơn giá trị thực tế, kê khai sai thuế suất, khai thuế giá trị gia tăng âm liên tục để đề nghị hoàn thuế... Công tác tuyên truyền, hỗ trợ chính sách pháp luật thuế cho các DN mới thành lập chưa kịp thời, một số DN chưa hiểu biết về chính sách, pháp luật thuế nên không thực hiện kê khai, nộp thuế...

Giải pháp tăng cường quản lý thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh

Trong điều kiện quản lý thuế theo cơ chế tự khai tự nộp hiện nay, công tác kiểm tra thuế đóng vai trò quan trọng. Kiểm tra thuế không chỉ góp phần phát hiện và ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật về thuế, trốn thuế, gian lận thuế mà còn góp phần cảnh báo, ngăn ngừa hành vi vi phạm pháp luật thuế; góp phần nâng cao tính tuân thủ pháp luật thuế, tạo sự bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế. Để công tác thu thuế đạt kết quả cao, thời gian tới, Chi cục Thuế huyện Mỹ Đức cần tăng cường đẩy mạnh các giải pháp sau:

Thứ nhất, tiếp tục thực thi tốt công vụ, đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Ngoài việc quản lý nợ thuế theo đúng quy trình quy định, Chi cục Thuế huyện Mỹ Đức tiếp tục thực hiện rà soát, đối chiếu, phân loại nợ thuế và áp dụng nhiều biện pháp thu nợ thuế...

Thứ hai, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân, DN thực hiện tốt kế hoạch nhiệm vụ, tăng cường giám sát, kiểm soát các nguồn thu và chú trọng công tác thanh, kiểm tra, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật thuế đến nhân dân và các tổ chức DN trên địa bàn huyện, để người chịu thuế tự giác nộp thuế, tiếp tục rà soát, mở rộng đối tượng chịu thuế, đối tượng hộ kinh doanh cá thể.

Thứ ba, tăng cường công tác quản lý thu, đảm bảo thu đúng, thu đủ tạo môi trường kinh doanh bình đẳng đối với người nộp thuế, làm tốt công tác quản lý thu nợ thuế, hoàn thuế, đổi mới công tác thanh tra, kiểm tra thuế; tăng cường công tác phối hợp với các đơn vị liên quan để hoàn thành và vượt mức dự toán được giao, nâng cao ứng dụng công nghệ thông tin trong kê khai thuế và xây dựng cơ sở dữ liệu thuế.

Thứ tư, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng xây dựng đội ngũ cán bộ thuế giỏi về chuyên môn, tinh thông về nghiệp vụ, chuyên nghiệp, minh bạch, liêm chính, đổi mới; tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn các xã, thị trấn tập trung thu thuế, phí và lệ phí để góp phần hoàn thành các chỉ tiêu kinh tế - xã hội của Huyện.

Thứ năm, tăng cường cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các tổ chức cá nhân nộp thuế, tạo môi trường đầu tư và kinh doanh cho các DN. TP. Hà Nội xây dựng đề án hỗ trợ khởi nghiệp đến năm 2020 cho các tổ chức cá nhân và Huyện Mỹ Đức cũng dành ra một số quỹ để hỗ trợ DN khởi nghiệp, mở ra môi trường để các DN trên địa bàn huyện phát triển.

Tài liệu tham khảo

1. Bộ Tài chính (2011), Thông tư số 28/2011/TT-BTC ngày 28/02/2011 của Bộ tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Quản lý thuế, hướng dẫn thi hành Nghị định số 85/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 và Nghị định số 106/2010/NĐ-CP ngày 28/10/2010 của Chính phủ;

2. Bộ Tài chính (2012), Thông tư số 06/2012/TT-BTC ngày 11/01/2012 của Bộ Tài chính Hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, hướng dẫn thi hành Nghị định số 123/2008/NĐ-CP ngày 08/12/2008 và Nghị định số 121/2011/NĐ-CP ngày 27/12/2011 của Chính phủ;

3. Bộ Tài chính (2012), Thông tư số 80/2012/TT-BTC ngày 22/05/2012 của Bộ Tài chính Hướng dẫn Luật Quản lý thuế về đăng ký thuế;

4. Chi cục Thuế huyện Mỹ Đức (2015, 2016, 2017, 2018), Báo cáo tổng kết công tác thuế năm 2015, 2016, 2017, 2018.