Quốc hội “mổ xẻ” nhiều vấn đề xung quanh các dự án BOT
Ngày 04/06/2018, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể lần đầu tiên ngồi "ghế nóng" trả lời chất vấn trực tiếp tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV.
Giữ nguyên tên trạm thu phí BOT
Giải trình trước Quốc hội, ông Nguyễn Văn Thể - Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải xin nhận trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước, nhân dân và sẽ cố gắng thực hiện tốt chủ trương của Đảng và Nhà nước để hoàn thiện hạ tầng giao thông, tổ chức vận tải, đảm bảo an toàn giao thông, đặc biệt là vận hành các dự án BOT tốt nhất.
Ông Thể cho biết, tiếp thu ý kiến của cử tri, chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Giao thông Vận tải đã chỉ đạo rà soát và hiện nay đang trình với Chính phủ thay đổi tên gọi trạm thu phí BOT bằng một tên mới phù hợp với luật và các yêu cầu.
“Chúng tôi đã chỉ đạo rà soát và hiện nay đang trình với Chính phủ để chúng ta thay đổi tên trạm thu phí BOT bằng một tên mới phù hợp với luật và các yêu cầu. Chúng tôi rất cám ơn dư luận xã hội và đại biểu Quốc hội đã hết sức quan tâm trong thời gian vừa qua. Chúng tôi sẽ cố gắng sớm nhất báo cáo với Chính phủ để có một tên mới phù hợp với thực tiễn”, ông Thể nói.
Về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, Bộ Giao thông Vận tải không cần nghiên cứu thêm.
“Tôi thấy cứ trả về tên cũ là được, bây giờ đợi trình Chính phủ thì lâu lắm. Cái tên cũ thì cứ lấy lại thôi”, Chủ tịch Quốc hội nói.
Đối với về thu phí không dừng tại các trạm thu phí BOT, Bộ trưởng Thể biết đây là một chủ trương hết sức đúng đắn của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 07, trong đó nêu: Đến cuối năm 2018 toàn bộ các trạm BOT trên quốc lộ và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên phải vận hành thu phí tự động. Toàn bộ các trạm BOT trên hệ thống đường còn lại phải hoàn thành công tác này vào cuối năm 2019. Hiện nay Bộ Giao thông vận tải tập trung quyết liệt công tác này.
“Chúng tôi xem việc thu phí tự động, không dừng là một giải pháp công khai, minh bạch tốt nhất. Sắp tới khi vận hành toàn bộ thì người dân, các cơ quan nhà nước có thể giám sát nguồn thu của từng trạm BOT một cách cụ thể. Với quyết tâm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ chúng tôi sẽ cố gắng hoàn thành tốt kế hoạch và thời gian Thủ tướng đã đề ra”, Bộ trưởng nói.
Chưa đảm bảo lợi ích nhà đầu tư, người dân và Nhà nước
Đối với vấn đề được Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng đưa ra đó là hiện nay, PPP nói chung BOT nói riêng cón 2 vấn đề. Một là vấn đề thể chế của chúng ta chưa hoàn chỉnh. Hai là quá trình tổ chức thực hiện thời gian qua có rất nhiều sai phạm, lợi dụng chính sách này dẫn đến những bất cập, dẫn đến tranh chấp và bức xúc của người dân, đặc biệt theo tôi chưa giải quyết được 3 lợi ích căn bản của nhà đầu tư, người dân và Nhà nước. Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải thừa nhận, và cho rằng, thể chế chúng ta thực sự chưa hoàn chỉnh và hứa sẽ tiếp thu và khắc phục.
“Đến thời điểm này chúng ta vẫn chưa hoàn chỉnh được các luật, nhất là Luật Đầu tư công. Một số biểu hiện mà dư luận quan tâm là có sai phạm trong quá trình thực hiện các dự án BOT thì vừa qua cũng đã được các đoàn kiểm tra, thanh tra nhất là các bộ ngoài Bộ Giao thông vận tải chỉ ra và chúng tôi hiện nay cũng đang tiếp thu khắc phục một cách triệt để”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho nói.
Về việc lợi dụng chính sách để dẫn đến tranh chấp và bức xúc của người dân, cũng như việc các dự án chưa giải quyết được 3 lợi ích căn bản của nhà đầu tư, người dân và Nhà nước, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng, Đảng, Nhà nước và Chính phủ sẽ giao cho các ngành chức năng như là Tổng Thanh tra Chính phủ, Bộ Công an để vào cuộc một cách quyết liệt để chúng ta xử lý nghiêm những cá nhân, tổ chức mà lợi dụng chủ trương để làm ảnh hưởng đến người dân.
“Riêng Bộ Giao thông vận tải, chúng tôi quán triệt trong ngành là chúng ta phải làm một cách nghiêm túc với cái tâm, để làm sao phục vụ tốt cho Đảng và Nhà nước, nếu có trường hợp chỉ ra rõ sai phạm thì với trách nhiệm của mình, tôi sẽ cương quyết xử lý cán bộ thuộc quyền một cách nghiêm túc nhất. Việc tranh chấp do chưa hoàn chỉnh được thể chế, cũng như gây bức xúc của người dân và tranh chấp trong cộng đồng, việc này cũng có xảy ra giữa một số trạm hiện nay hoạt động không hiệu quả dẫn đến tâm tư của các nhà đầu tư, tranh chấp về một số việc liên quan đến đền bù, tái định cư, chính sách khác, hiện diện ra”, ông Thể nói.
Tuy nhiên, người đứng đầu ngành Giao thông Vận tải cũng cho rằng, làm công trình dự án thì hầu như không thể tránh khỏi một số bất cập, vì hệ thống chúng ta chưa hoàn chỉnh, còn để đảm bảo hài hòa lợi ích của nhà nước, người dân và doanh nghiệp thì chúng tôi sẽ quan tâm đặc biệt với những dự án BOT mà hiện nay có vấn đề, có dư luận, thì chúng tôi chỉ đạo các ngành chức năng xuống phối hợp với địa phương nghiên cứu, đề xuất ra giải pháp để xử lý ngay.
Đồng thời, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cũng cho biết, để đảm bảo hài hòa lợi ích Nhà nước, người dân và doanh nghiệp, Bộ sẽ quan tâm đặc biệt tới các dự án BOT. Bộ đã dừng 4 trạm thu phí BOT đã ký hợp đồng nhưng triển khai chậm, 10 dự án đã được phê duyệt, chưa ký hợp đồng cũng dừng lại, như vậy có 14 dự án không triển khai BOT trên đường hiện hữu.
“Sắp tới chúng tôi sẽ chỉ tổ chức trên đường song hành, đường mới hoàn toàn để đảm bảo có được hạ tầng, người dân có sự chọn lựa và hài hòa lợi ích của Nhà nước, của người dân”, Bộ trưởng nói.