Quốc hội thảo luận về Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi)
(Tài chính) Trong ngày làm việc 27/5, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi). Đây là hai dự án luật được đông đảo đại biểu và cử tri quan tâm.
Tại kỳ họp Quốc hội lần này, Chính phủ đã trình Dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), trong đó cụ thể hóa chủ trương nới rộng điều kiện mua nhà ở Việt Nam với người nước ngoài.
Theo đó, Luật sửa đổi sẽ mở rộng đối tượng, điều kiện được mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam của người Việt Nam định cư ở nước ngoài; của tổ chức, cá nhân nước ngoài, để thu hút nhân tài, nguồn lực, kinh nghiệm cho đầu tư, phát triển đất nước. Các quy định này theo hướng, cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài khi được phép về Việt Nam thì được sở hữu nhà ở như công dân Việt Nam ở trong nước, không phân biệt loại nhà và số lượng nhà ở được sở hữu.
Đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài, trừ các tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực ngoại giao, tổ chức phi chính phủ, khi được phép vào Việt Nam làm việc thì được mua và sở hữu nhà ở trong các dự án đầu tư xây dựng nhà ở (bao gồm căn hộ chung cư và nhà ở riêng lẻ), kể cả nhà ở trong khu du lịch, sinh thái, nghỉ dưỡng. Thời hạn sở hữu nhà đối với tổ chức tối đa không quá thời hạn ghi trong Giấy chứng nhận đầu tư. Với cá nhân, thời hạn sở hữu là 50 năm, nhưng có thể được gia hạn nếu có nhu cầu, đồng thời có quyền cho thuê nhà ở.
Qua thảo luận tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hầu hết các ý kiến tham gia góp ý xây dựng Luật Nhà ở (sửa đổi) nhất trí với nội dung của Dự thảo do Chính phủ trình. Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề có ý kiến khác nhau liên quan đến quyền sở hữu nhà ở của tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam.
Ngoài ra, vấn đề quản lý đô thị về nhà ở, chung cư cũng được quan tâm. Theo các đại biểu, Hà Nội hiện có những khu chung cư xây từ năm 60 nhưng Luật không quy định rõ việc cải tạo thế nào, ai là người làm và chế định tài chính thế nào? Bởi vậy, các đại biểu đề xuất cần phải quy định rõ chất chung cư. Về điều khoản quy định về nhà ở công vụ, các đại biểu yêu cầu cần quy định rõ về đối tượng và hưởng thế nào, sau khi ở thì trả cho ai?
Về Luật kinh doanh bất động sản (sửa đổi), Đại biểu Nguyễn Minh Quang cho biết, việc cho tổ chức nước ngoài chuyển nhượng quyền sử dụng đất là không đúng với luật đất đai. Trong khi đó, về điều kiện và tổ chức cá nhân kinh doanh bất động sản, Đại biểu Quang tán thành việc nâng cao điều kiện với cá nhân kinh doanh bất động sản để hạn chế sự manh mún.
Tuy nhiên, Đại biểu Quang cũng đưa ra dẫn chứng số vốn pháp định 50 tỷ đồng như Dự luật đưa ra là quá cao, gấp gần 9 lần quy định hiện hành (6 tỷ với đơn vị kinh doanh bất động sản). “Mỗi dự án khác nhau, có mô hình kinh doanh khác nhau, cần số vốn khác nhau, nếu cố định 50 tỷ sẽ hạn chế quyền tự do kinh doanh và doanh nghiệp kinh doanh dự án nhỏ, không sử dụng hết, như vậy sẽ dẫn đến lãng phí. Nên điều chỉnh vốn pháp định không thấp hơn 20 tỷ đồng và Chính phủ quy định vốn pháp định cho từng thời kỳ để phù hợp thực tế” – Đại biểu Quang cho biết.
Một trong những điểm đáng chú ý trong Dự thảo là vấn đề liên quan đến giao dịch bất động sản qua sàn giao dịch. Luật hiện hành quy định tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản khi bán, cho thuê, cho thuê mua bất động sản bắt buộc phải thông qua sàn giao dịch bất động sản. Theo Bộ Xây dựng, quy định này đã làm tăng thêm tổ chức kinh doanh dịch vụ trung gian, tăng thêm thủ tục, tăng thêm chi phí và góp phần đẩy giá, tạo giao dịch ảo, không đạt được mục đích là nơi giao dịch để đảm bảo tính công khai, minh bạch cho thị trường bất động sản.
Qua thảo luận, hầu hết các đại biểu đều cho rằng, nếu Dự luật được ban hành sẽ khắc phục được những tồn tại, hạn chế của thị trường bất động sản hiện nay.
Theo đó, Luật sửa đổi sẽ mở rộng đối tượng, điều kiện được mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam của người Việt Nam định cư ở nước ngoài; của tổ chức, cá nhân nước ngoài, để thu hút nhân tài, nguồn lực, kinh nghiệm cho đầu tư, phát triển đất nước. Các quy định này theo hướng, cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài khi được phép về Việt Nam thì được sở hữu nhà ở như công dân Việt Nam ở trong nước, không phân biệt loại nhà và số lượng nhà ở được sở hữu.
Đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài, trừ các tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực ngoại giao, tổ chức phi chính phủ, khi được phép vào Việt Nam làm việc thì được mua và sở hữu nhà ở trong các dự án đầu tư xây dựng nhà ở (bao gồm căn hộ chung cư và nhà ở riêng lẻ), kể cả nhà ở trong khu du lịch, sinh thái, nghỉ dưỡng. Thời hạn sở hữu nhà đối với tổ chức tối đa không quá thời hạn ghi trong Giấy chứng nhận đầu tư. Với cá nhân, thời hạn sở hữu là 50 năm, nhưng có thể được gia hạn nếu có nhu cầu, đồng thời có quyền cho thuê nhà ở.
Qua thảo luận tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hầu hết các ý kiến tham gia góp ý xây dựng Luật Nhà ở (sửa đổi) nhất trí với nội dung của Dự thảo do Chính phủ trình. Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề có ý kiến khác nhau liên quan đến quyền sở hữu nhà ở của tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam.
Ngoài ra, vấn đề quản lý đô thị về nhà ở, chung cư cũng được quan tâm. Theo các đại biểu, Hà Nội hiện có những khu chung cư xây từ năm 60 nhưng Luật không quy định rõ việc cải tạo thế nào, ai là người làm và chế định tài chính thế nào? Bởi vậy, các đại biểu đề xuất cần phải quy định rõ chất chung cư. Về điều khoản quy định về nhà ở công vụ, các đại biểu yêu cầu cần quy định rõ về đối tượng và hưởng thế nào, sau khi ở thì trả cho ai?
Về Luật kinh doanh bất động sản (sửa đổi), Đại biểu Nguyễn Minh Quang cho biết, việc cho tổ chức nước ngoài chuyển nhượng quyền sử dụng đất là không đúng với luật đất đai. Trong khi đó, về điều kiện và tổ chức cá nhân kinh doanh bất động sản, Đại biểu Quang tán thành việc nâng cao điều kiện với cá nhân kinh doanh bất động sản để hạn chế sự manh mún.
Tuy nhiên, Đại biểu Quang cũng đưa ra dẫn chứng số vốn pháp định 50 tỷ đồng như Dự luật đưa ra là quá cao, gấp gần 9 lần quy định hiện hành (6 tỷ với đơn vị kinh doanh bất động sản). “Mỗi dự án khác nhau, có mô hình kinh doanh khác nhau, cần số vốn khác nhau, nếu cố định 50 tỷ sẽ hạn chế quyền tự do kinh doanh và doanh nghiệp kinh doanh dự án nhỏ, không sử dụng hết, như vậy sẽ dẫn đến lãng phí. Nên điều chỉnh vốn pháp định không thấp hơn 20 tỷ đồng và Chính phủ quy định vốn pháp định cho từng thời kỳ để phù hợp thực tế” – Đại biểu Quang cho biết.
Một trong những điểm đáng chú ý trong Dự thảo là vấn đề liên quan đến giao dịch bất động sản qua sàn giao dịch. Luật hiện hành quy định tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản khi bán, cho thuê, cho thuê mua bất động sản bắt buộc phải thông qua sàn giao dịch bất động sản. Theo Bộ Xây dựng, quy định này đã làm tăng thêm tổ chức kinh doanh dịch vụ trung gian, tăng thêm thủ tục, tăng thêm chi phí và góp phần đẩy giá, tạo giao dịch ảo, không đạt được mục đích là nơi giao dịch để đảm bảo tính công khai, minh bạch cho thị trường bất động sản.
Qua thảo luận, hầu hết các đại biểu đều cho rằng, nếu Dự luật được ban hành sẽ khắc phục được những tồn tại, hạn chế của thị trường bất động sản hiện nay.
