Sau dịch Covid-19, ngành ngân hàng cần bao lâu để phục hồi?

Theo Mộc Miên/reatimes.vn

Sau dịch Covid-19, cổ phiếu ngân hàng sẽ phục hồi sớm hơn Vn-Index, nhưng đây không phải là nhóm ngành đi đầu.

Tăng trưởng tín dụng cũng "vất vả" hơn thời Covid-19. Nguồn: internet
Tăng trưởng tín dụng cũng "vất vả" hơn thời Covid-19. Nguồn: internet

Sau Covid-19, ngân hàng khả năng đạt đỉnh trước VN-Index khoảng 5 tháng

Diễn biến của các nhóm ngành có một số điểm tương đồng giữa khủng hoảng năm 2008 - 2009 và thời điểm hiện tại, những ngành giảm mạnh nhất trong giai đoạn khủng hoảng có thể sẽ hồi phục mạnh nhất sau đó.

Nếu so sánh với đỉnh điểm năm 2019, Công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam (YSVN) cho rằng, thời điểm hiện tại rất nhiều nhóm ngành đã giảm rất sâu. Trong đó, dầu khí, bảo hiểm, ôtô và phụ tùng, bán lẻ đã giảm gần 50%. Các ngành giảm ít nhất bao gồm y tế, hàng cá nhân và gia dụng, công nghệ thông tin.

Nếu so với thời điểm cuối năm 2019, những ngành giảm mạnh nhất là bảo hiểm (-32%), dầu khí (-32%), du lịch và giải trí (-30%), bán lẻ (-29%). Những ngành giảm ít nhất là hóa chất (-6%), y tế (-7%), xây dựng và vật liệu (-12%), ngân hàng (-14%).

Theo phân tích của YSVN
Theo phân tích của YSVN

Dữ liệu trước và sau giai đoạn năm 2008 - 2009 cho thấy, ngành dịch vụ tài chính và du lịch - giải trí là 2 ngành giảm mạnh nhất trong giai đoạn khủng hoảng và tăng mạnh nhất sau đó.

Các cổ phiếu ngành khác như y tế, điện, nước, xăng dầu, khí đốt, thực phẩm và đồ uống ít bị ảnh hưởng vì đây là các ngành cung cấp các sản phẩm và dịch vụ phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân. Trong đó, ngân hàng là ngành nằm trong top 6 ngành giảm thấp nhất trong giai đoạn khủng hoảng nhưng sau đó thì lại tăng trưởng rất tốt và phản ứng sớm so với thị trường chung.

Dự đoán, sau giai đoạn khó khăn do Covid-19 một số ngành sẽ tăng giá mạnh theo thứ tự như sau: dịch vụ và giải trí (đạt đỉnh trước VN-Index khoảng 3 tháng), bán lẻ (đạt đỉnh trước VN-Index khoảng 5 tháng), dịch vụ tài chính (đạt đỉnh cùng VN-Index), ôtô và phụ tùng (đạt đỉnh cùng VN-Index), ngân hàng (đạt đỉnh trước VN-Index khoảng 5 tháng).

Ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 đến các doanh nghiệp trong ngành có thể thấy rõ qua số liệu những tháng đầu năm. Trong đó, tổng mức bán lẻ hàng hóa 2 tháng đầu năm 2020 tăng trưởng 8,3%, giảm so với mức 12,2% của năm 2019 và 10,1% của năm 2018. Khả năng lớn con số này tháng 3 còn thấp hơn nữa.

Số lượt khách quốc tế đến Việt Nam tháng 2 giảm 37,7% so với tháng 1 và giảm 21,8% so với cùng kỳ 2019 đều ảnh hưởng không chỉ tới lĩnh vực du lịch, giải trí mà bán lẻ cũng chịu tác động không kém.

Ngoài ra, các doanh nghiệp điện tử, dệt may, lắp ráp ôtô thiếu nguồn cung nguyên vật liệu do phần lớn nhập khẩu từ Trung Quốc. Điều may mắn là tình hình dịch bệnh Trung Quốc trong gần 1 tháng qua đã có những tín hiệu tích cực và các doanh nghiệp tại Trung Quốc đã bắt đầu hoạt động trở lại. Tuy nhiên, gần đây cuộc chiến giá dầu giữa Nga - Saudi Arabia và nguy cơ leo thang quân sự ở Syria khiến giá dầu lao dốc, sẽ là một áp lực với các doanh nghiệp dầu khí.

Trước động thái nới lỏng chính sách tiền tệ của Fed và các nước trên thế giới, Chính phủ cũng đã đưa ra một số chính sách giảm lãi, gia hạn nợ, cụ thể NHNN đã ban hành văn bản đồng loạt giảm lãi suất huy động, cho vay các kỳ hạn. Có thể nhà nước sẽ tăng đầu tư công nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, điều này sẽ tác động tích cực tới các doanh nghiệp hạ tầng, xây dựng.

Ngân hàng khó tăng trưởng cho vay giữa tâm dịch Covid-19

Dù cổ phiếu ngân hàng là một trong những nhóm giảm điểm ít nhất dưới tác động tiêu cực của dịch Covid-19. Tuy nhiên, khó khăn tăng trưởng cho vay có thể nhìn thấy rõ.

Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy, dư nợ toàn nền kinh tế chỉ tăng 0,1% trong hơn 2 tháng đầu năm, thấp hơn mức 0,85% của cùng kỳ năm 2019. Tốc độ giải ngân vốn của các TCTD chậm hơn cùng kỳ.

Lý do là những tháng đầu năm cũng là thời gian người dân ít có nhu cầu vay tiền. Mặt khác, dịch Covid-19 cũng tác động đến hoạt động doanh nghiệp, gián tiếp ảnh hưởng đến nhu cầu vay của nhóm khách hàng này.

Mới đây, Vụ trưởng Vụ tín dụng (NHNN) Nguyễn Quốc Hùng cho biết, dịch Covid-19 đã tác động đến nhiều lĩnh vực, ảnh hưởng đến nhu cầu vay vốn. Nhiều hiệp hội, doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực vận tải, xi măng, da giày, giáo dục… đã gửi văn bản kiến nghị tới NHNN, đề xuất các biện pháp hỗ trợ trong bối cảnh dịch bệnh.

Trước dịch bệnh khó khăn, nhiều khách hàng sẽ vướng vào khả năng không thể trả được nợ trong ngắn hạn. Đó cũng là lý do khiến các doanh nghiệp hạn chế đi vay và tiếp cận nguồn vốn mới.

Vừa qua, NHNN cũng đã chính thức ban hành Thông tư về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi vay hỗ trợ doanh nghiệp trong dịch Covid-19, trong đó quy định các điều kiện để khách hàng được cơ cấu nợ, giảm lãi, miễn phí giao dịch.

Điều kiện thứ nhất là dư nợ phải được phát sinh từ hoạt động vay thuê, tài chính. Thứ hai là khoản nợ phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi trong giai đoạn từ 23/1 đến ngày liền sau 3 tháng từ ngày Thủ tướng công bố hết dịch Covid-19. Thứ ba là khách hàng vay vốn phải được đánh giá không có khả năng trả nợ ngắn hạn do ảnh hưởng từ dịch Covid-19.

Thông tư cũng quy định điều kiện các TCTD được giữ nguyên nhóm nợ với các khoản nợ được cơ cấu lại. Điều này sẽ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp tiếp tục vay mới, đồng thời các TCTD cũng có điều kiện cho vay và cân đối tài chính.

Theo đó, một loạt ngân hàng tung ra các gói tín dụng ưu đãi, hỗ trợ doanh nghiệp bị ảnh hưởng dịch Covid-19. Có thể kể đến như Vietcombank thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giãn thời hạn trả nợ, không tính lãi suất phạt quá hạn và giảm lãi suất đối với các khoản vay hiện hữu, khoản vay mới. Ngân hàng này sẽ giảm 1%/năm đối với dư nợ vay VND ngắn hạn, giảm 1,5%/năm đối với dư nợ vay VND trung dài hạn, giảm lãi suất 0,5%/năm đối với dư nợ vay USD ngắn hạn, giảm 0,75%/năm đối với dư nợ vay USD trung dài hạn.

Hay như, BIDV triển khai gói tín dụng hỗ trợ có quy mô 20.000 tỷ đồng và 100 triệu USD dành cho các khách hàng doanh nghiệp hiện hữu có dư nợ vay phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh trong các lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 với lãi suất cho vay giảm tối thiểu 1%/năm đối với khoản vay bằng VND và 0,5%/năm đối với khoản vay bằng USD so với mức lãi suất cho vay cùng kì hạn đang áp dụng với khách hàng tại thời điểm gần nhất.