Thông tin trên đã lý giải lý do vì sao giá vàng, giá đồng euro lại tăng đột ngột đến vậy. Thay thế đồng USD trong giao dịch dầu mỏ thời gian tới có thể là đồng Yên của Nhật Bản, đồng Nhân dân tệ (NDT) của Trung Quốc, đồng euro của châu Âu, vàng và thậm chí là một đơn vị tiền tệ chung của các nước thuộc Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) (gồm Ảrập Xêút, Các tiểu vương quốc Ảrập thống nhất, Kuwait và Qatar). Để bàn thảo cụ thể kế hoạch này, các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương các nước trên đã bí mật họp tại Nga, Trung Quốc, Nhật Bản và Brazil. Họ quyết định thời hạn chót cho việc chuyển giao tiền tệ này là năm 2018.

Brazil và Ấn Độ đã tỏ ý quan tâm hợp tác trong việc thanh toán các hợp đồng dầu mỏ không phải bằng đồng USD. Nhưng xem ra Trung Quốc là nước nhiệt tình nhất trong số các cường quốc tài chính có liên quan, đặc biệt do kim ngạch trao đổi thương mại của nước này với Trung Đông rất lớn. Hiện nhập khẩu dầu mỏ của Trung Quốc chiếm tới 60% lượng dầu tiêu thụ của nước này, trong đó phần nhiều được nhập từ Trung Đông và Nga. Trung Quốc được hưởng những ưu đãi về sản xuất dầu mỏ tại Iraq (trước đó bị Mỹ ngăn cản) và từ năm 2008 đã đạt được thỏa thuận trị giá 8 tỷ USD với Iran về việc phát triển các mỏ khí đốt và năng lực hóa dầu. Trung Quốc cũng nắm các hợp đồng khai thác dầu mỏ với Sudan (hất cẳng Mỹ) và đang đàm phán để được hưởng những ưu đãi về dầu mỏ với Lybia.

Trong khi đó, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Jean-Claude Trichet vừa cam kết với Bắc Kinh về việc tăng giá đồng NDT trước sự mất giá của đồng USD và nới lỏng sự phụ thuộc của Trung Quốc vào chính sách tiền tệ của Mỹ, nhằm giúp khôi phục sự cân bằng của nền kinh tế thế giới và giảm áp lực tăng giá trị đối với đồng euro. Vì vậy, đây là cơ hội để Bắc Kinh nâng tầm vóc của đồng NDT, trước mắt là trong giao dịch các ngành hàng quan trọng. Tuy nhiên, về lâu dài, “tham vọng” của Bắc Kinh sẽ gặp không ít trở ngại mà khó khăn trước hết là làm thế nào để giữ cho đồng nội tệ linh hoạt hơn.

Trong thời gian quá độ, đơn vị để giao dịch dầu mỏ có thể là vàng. Một khối lượng lớn vàng có thể sẽ được đưa ra lưu hành từ Ảrập Xêút, Các tiểu vương quốc Ảrập thống nhất, Kuwait, Qatar, những nước có tổng dữ trữ ngoại tệ ước tính khoảng 2,1 nghìn tỷ USD.

Chính giới đã cảnh báo nguy cơ chia rẽ sâu sắc giữa Trung Quốc và Mỹ về phạm vi ảnh hưởng và nguồn năng lượng dầu mỏ tại Trung Đông, vì có tin cho hay Washington đã biết về cuộc hội ý này và tuyên bố sẽ phá bằng mọi giá. Những cuộc tranh cãi và va chạm tay đôi là không thể tránh khỏi, nguy cơ gia tăng sự thù địch ở khu vực Trung Đông xung quanh vấn đề lợi ích năng lượng và an ninh cũng có thể xảy ra. Tức là đang tồn tại một dự báo nguy hiểm về một cuộc chiến tranh kinh tế trong tương lai giữa Mỹ và Trung Quốc xung quanh nguồn dầu mỏ ở Trung Đông, một lần nữa biến các cuộc xung đột ở khu vực này trở thành một cuộc chiến tranh giành ảnh hưởng giữa các cường quốc.

Hiện nay, Trung Đông đã hết sức lo ngại khi cuối tháng trước, Iran tuyên bố sẽ chuyển kho dự trữ ngoại tệ từ đồng USD sang đồng euro. Lo ngại là vì đã có tiền lệ xấu tại khu vực này, đó là Iraq. Năm 2003, chỉ vài tháng sau khi Saddam Hussein công bố quyết định bán dầu bằng đồng euro thay vì đồng USD, Iraq bị tấn công.

Chuyển hoạt động giao dịch dầu mỏ khỏi đồng USD đã không ít lần được nêu ra trong những năm gần đây, nhưng giới chuyên gia cho rằng điều này không thể sớm xảy ra.  David Moore, chuyên gia phân tích của Ngân hàng Commonwealth ở Australia nhận định: “Tôi không cho rằng chúng ta sẽ chứng kiến nhiều động thái cụ thể sau các cuộc thảo luận trên, bởi vì ngay cả khi đồng USD yếu, điều đó cũng không có nghĩa rằng hàng hoá các loại bị đánh giá thấp giá trị. Trên thực tế, khi đồng USD yếu thì giá cả các mặt hàng có xu hướng tăng cao”. Vì vậy, ngay cả khi đây là một trong những động thái điều chỉnh tài chính sâu sắc nhất trong lịch sử khu vực Trung Đông thì trước mắt, đó sẽ vẫn chỉ là một cuộc hội ý.