Thực tế hiện nay, ô nhiễm nhựa đang làm trầm trọng thêm biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học và ô nhiễm môi trường. Nghiên cứu của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) cho thấy, mỗi năm thế giới sản xuất khoảng 460 triệu tấn nhựa, nhưng chỉ chưa đầy 9% trong số đó được tái chế. Các sẩn phẩm nhựa với số lượng lớn đã trở thành rác thải, gây ô nhiễm đại dương, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái, sức khỏe con người và môi trường.

Theo các chuyên gia, nhựa có đặc tính khó phân hủy trong môi trường và khả năng di chuyển xa, để phân hủy rác thải nhựa phải mất đến hàng trăm năm, thậm chí cả nghìn năm. Ngoài ra, trong quá trình sản xuất, nhựa cũng tạo ra lượng khí thải nhà kính toàn cầu và góp phần gây ra cuộc khủng hoảng khí hậu.

Tại Việt Nam, theo nghiên cứu của Trung tâm Truyền thông, Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), mỗi năm có khoảng 1,8 triệu tấn rác nhựa thải ra môi trường Việt Nam.

Thể hiện vai trò chủ động, tiên phong trong cuộc chiến chống ô nhiễm nhựa, năm 2019, vào Ngày Môi trường Thế giới (ngày 5/6), Việt Nam đã phát động Chiến dịch toàn quốc chống rác thải nhựa. Đến nay, thông qua cuộc chiến chống ô nhiễm nhựa nhận thức về tác hại nhựa dùng một lần đã tăng lên mạnh mẽ, xuất hiện nhiều mô hình đô thị giảm nhựa tại nhiều tỉnh, thành phố như: Đà Nẵng, Quảng Nam, Phú Yên, Bà Rịa - Vũng Tàu, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế...  Hình thành hệ thống kết nối các đảo “Nói không với rác thải nhựa” hay liên minh tái chế các nhà sản xuất tự đổi mới công.nghệ.

Ngoài ra, trong quá trình thực hiện chống rác thải nhựa cũng đã tạo ra các phong trào hoạt động hiệu quả với các mô hình như: Mô hình trường học không rác nhựa, chợ dân sinh dùng làn nhựa thay túi nilon, siêu thị dùng túi phân hủy sinh học thay túi nilon sử dụng một lần, cửa hàng dùng cốc, ống hút giấy…  

Trong bối cảnh xu hương đô thị hóa, dân số gia tăng cùng sự phát triển của thương mại điện tử làm gia tăng rác thải nhựa. Để chống ô nhiễm rác thải nhựa, Ngày Môi trường Thế giới 5/6/2025, Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) phát động với chủ đề “Chống ô nhiễm nhựa”. Đây là lần thứ hai trong vòng ba năm (2023 - 2025), chủ đề “Chống ô nhiễm nhựa” được lựa chọn, điều này cho thấy tính ưu tiên, tính cấp thiết trong vấn đề kiểm soát ô nhiệm nhựa trên toàn cầu, đồng thời tái khẳng định cam kết sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ đa dạng sinh học, nâng cao khả năng thích ứng, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng cường hợp tác khu vực - toàn cầu, để hướng tới nền kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững.

Hưởng ứng Ngày Môi trường Thế giới và Tháng hành động vì môi trường năm 2025 với chủ đề “Chống ô nhiễm nhựa - Beat Plastic Pollution”, Việt Nam sẽ tổ chức thực hiện Lễ Mít tinh vào ngày 1/6/2025 tại Quảng trường 30/10 ở TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.