DATC đã mua bán, xử lý nợ và tài sản đạt trên 90.000 tỷ đồng

 Công ty TNHH Một thành viên Mua bán nợ Việt Nam (DATC) tiền thân là Công ty Mua bán nợ và tài sản tồn đọng của doanh nghiệp được thành lập theo Quyết định số 109/2013/QĐ-TTg ngày 05/6/2003 của Thủ tướng Chính phủ.

Chức năng, nhiệm vụ chính của DATC ban đầu được Chính phủ giao gồm: Tiếp nhận và xử lý nợ, tài sản loại trừ không tính vào giá trị doanh nghiệp khi thực hiện sắp xếp, chuyển đổi sở hữu DNNN; Tiếp nhận và xử lý nợ, tài sản theo chỉ định của Thủ tướng Chính phủ; Mua và xử lý nợ xấu, tài sản tồn đọng theo cơ chế thị trường…

Như vậy, việc thành lập DATC nhằm tạo động lực thúc đẩy sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động doanh nghiệp nhà nước (DNNN).

Sau gần 15 năm hoạt động, DATC đã mua bán, xử lý nợ và tài sản đạt trên 90.000 tỷ đồng. Qua đó, DATC đã hỗ trợ khoảng 3.000 DN xử lý được công nợ và tài sản tồn đọng cũng như để tái cấu trúc phục hồi kinh doanh.

Trong bối cảnh mới, với nhu cầu xử lý nợ ngày càng lớn, sự phát triển mạnh mẽ của thị trừng mua bán nợ và những đỏi hỏi đặt ra từ thực tiễn cần có sự đổi mới về cơ chế hoạt động của DATC. Cụ thể là cần thiết phải ban hành Nghị định cho DATC quy định chức năng, nhiệm vụ của DATC.

Theo Bộ Tài chính, thực tiễn hoạt động của DATC đã phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc về cơ chế, cùng với những thay đổi mới về tình hình thị trường mua, bán nợ cũng như các cơ chế chính sách so với tổ chức tương đồng về chức năng, nhiệm vụ của DATC như Công ty quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC).

Đặc biệt, kể từ khi Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng được thực hiện đã phát sinh một số vấn đề bất cập cho hoạt động của DATC. Do vậy, việc ban hành Nghị định cho DATC là cần thiết để đảm bảo đúng mục tiêu khi thành lập là công cụ xử lý nợ để hỗ trợ cho quá trình sắp xếp, tái cơ cấu DNNN.

Tiếp tục đổi mới 

Tại dự thảo Nghị định về chức năng, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động của DATC, Bộ Tài chính đã đưa ra những quy định về chức năng nhiệm vụ, các hoạt động nghiệp vụ của DATC có sự đổi mới, nhằm lấy ý kiến đóng góp của các tổ chức, cá  nhân trong xã hội. Cụ thể:

Về chức năng nhiệm vụ (khoản 1 Điều 5), dự thảo bổ sung chức năng là công cụ của Chính phủ tham gia “xử lý nợ xấu của các tổ chức kinh tế, tham gia hình thành và phát triển thị trường mua bán nợ có tổ chức và có sự quản lý của Nhà nước” để phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ và Quyết định số  1058/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Về các hoạt động của DATC (Điều 6). Hiện nay, các hoạt động chính của DATC gồm: Tiếp nhận, xử lý các khoản nợ và tài sản; Mua, bán, xử lý nợ và tài sản; Tái cơ cấu doanh nghiệp thông qua hoạt động mua, bán, xử lý nợ; Quản lý, khai thác, xử lý tài sản đã mua và tiếp nhận; Thực hiện các hoạt động đầu tư theo quy định đối với doanh nghiệp nhà nước;

Cùng với các hoạt động khác như: Tư vấn xử lý nợ, tài sản, mua, bán, sáp nhập, tái cơ cấu doanh nghiệp; quản lý, xử lý khai thác tài sản đảm bảo khoản nợ, tài sản nhận gán nợ và tài sản đã mua; thẩm định giá, đấu giá; dịch vụ quản lý nợ và thu nợ trên cơ sở đảm bảo đầy đủ các điều kiện hoạt động theo quy định của pháp luật.

Trước yêu cầu thực tiễn, các quy định này không còn phù  hợp, do đó Bộ Tài chính đã dự thảo sửa đổi, bổ sung một số nội dung sau:

Thứ nhất, đối với hoạt động tiếp nhận, xử lý các khoản nợ và tài sản. Bổ sung quy định tại điểm a khoản 1 Điều 6 cho phép DATC tiếp nhận nợ và tài sản của các đơn vị sự nghiệp công lập khi thực hiện cổ phần hóa theo quy định của Chính phủ để phù hợp với quy định hiện nay về cổ phần hóa đơn vị sự nghiệp công lập (Quyết định số 22/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) và định hướng sửa đổi, bổ sung Quyết định số 22/2015/QĐ-TTg sau khi Chính phủ ban hành Nghị định số  126/2017/NĐ-CP về cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước.

Đồng thời, bổ sung quy định tại điểm b khoản 1 Điều 6, cho phép DATC tiếp nhận các tài sản khác theo chỉ định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là các tài sản tồn đọng, các tài sản gắn với xử lý nợ để tiếp tục đầu tư khai thác hoặc xử lý thu hồi cho Nhà nước.

Thứ hai, đối với hoạt động mua, bán, xử lý nợ và tài sản.  Tại điểm b khoản 2 Điều 6, đối với hoạt động mua nợ và tài sản theo chỉ định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, dự thảo Nghị định bổ sung nội dung đối tượng mua theo chỉ định là các dự án cần hỗ trợ xử lý nợ để tiếp tục đầu tư, khai thác theo chỉ định (tương tự như điểm a nêu trên).

Với những quy định này, nếu được Chính phủ thông qua, sẽ là động lực quan trọng thúc đẩy hoạt động mua bán, xử lý nợ, tài sản của DATC phát triển mạnh mẽ, góp phần tích cực vào tái cơ cấu doanh nghiệp.