Trong 5 tháng đầu năm, Bộ Tài chính đã nghiên cứu, đề xuất các giải pháp đồng bộ, mạnh mẽ về thu, chi NSNN để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất - kinh doanh, đảm bảo an sinh xã hội và trật tự an toàn xã hội, ứng phó với dịch bệnh.

Thu cân đối NSNN tháng 5 ước đạt 70,4 nghìn tỷ đồng

Thu ngân sách những tháng đầu năm bị tác động bởi tình hình dịch bệnh và giá dầu thô liên tục sụt giảm so với mức dự toán. Bộ Tài chính đã tính toán các kịch bản điều hành ngân sách trên cơ sở tăng trưởng của nền kinh tế, cũng như giá dầu ở các thời điểm. Trước nguy cơ sụt giảm nguồn thu do tác động của giá dầu, Bộ Tài chính phấn đấu tăng thu từ các nguồn thu khác, trong đó đẩy mạnh tăng thu từ nội địa trong tổng thu ngân sách.

Kết quả, thu cân đối NSNN tháng 5 ước đạt 70,4 nghìn tỷ đồng. Lũy kế thu 5 tháng đạt 577 nghìn tỷ đồng, bằng 38,2% dự toán, giảm 5,9% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, thu nội địa tháng 5 ước đạt 56,5 nghìn tỷ đồng, lũy kế 5 tháng ước đạt 480,5 nghìn tỷ đồng, bằng 38% dự toán, giảm 5,9% so cùng kỳ năm 2019. Thu từ dầu thô tháng 5 ước đạt 1,5 nghìn tỷ đồng, giảm khoảng 1 nghìn tỷ đồng so với tháng 4. Lũy kế 5 tháng thu ước đạt 19,84 nghìn tỷ đồng, bằng 56,4% dự toán, giảm 17,8% so với cùng kỳ năm 2019.

Thu từ hoạt động xuất nhập khẩu tháng 5 ước đạt 12,3 nghìn tỷ đồng, lũy kế thu 5 tháng đạt ước đạt 76,2 nghìn tỷ đồng, bằng 36,7% dự toán, giảm 23,4% so với cùng kỳ năm 2019, trên cơ sở tổng số thu thuế ước đạt 123,94 nghìn tỷ đồng, bằng 36,7% dự toán, giảm 16,9% so với cùng kỳ năm 2019. Hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ khoảng 47,7 nghìn tỷ đồng.

Tăng chi cho các hoạt động y tế phòng chống dịch và hỗ trợ nhân dân

Ở chiều ngược lại, tổng chi NSNN tháng 5 ước đạt 130,3 nghìn tỷ đồng. Luỹ kế chi 5 tháng đạt 603,4 nghìn tỷ đồng, bằng 34,5% dự toán, tăng 9,1% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, chi đầu tư phát triển đạt 122,24 nghìn tỷ đồng, bằng 26% dự toán. Mức chi này tuy có khá hơn về tiến độ so với năm 2019, song vẫn ở mức thấp so với yêu cầu. Trong 5 tháng đầu năm, chi trả nợ lãi đạt 49 nghìn tỷ đồng, bằng 41,5% dự toán và chi thường xuyên đạt 428,7 nghìn tỷ đồng, bằng 40,6% dự toán.

Các nhiệm vụ chi ngân sách trong tháng 5 và 5 tháng đầu năm được thực hiện theo dự toán và tiến độ triển khai nhiệm vụ chuyên môn của các đơn vị sử dụng ngân sách, đáp ứng các nhiệm vụ đảm bảo an sinh xã hội. Trong đó, để phòng, chống dịch Covid-19, ngân sách trung ương (NSTW) và ngân sách địa phương (NSĐP) đã tăng chi cho các hoạt động y tế, bảo đảm vệ sinh môi trường và các hoạt động hỗ trợ kiểm soát, phòng, chống dịch.

Tính đến hết ngày 29/5/2020 các địa phương đã ban hành quyết định phê duyệt danh sách đối tượng và kinh phí với tổng số tiền khoảng 12,1 nghìn tỷ đồng. Các đối tượng là lao động, vẫn đang tiếp tục rà soát để ban hành các quyết định hỗ trợ sau. Tổng hợp số liệu từ KBNN các địa phương, đến hết ngày 29/5/2020 tất cả 63/63 địa phương đã thực hiện rút tiền từ KBNN để hỗ trợ 8,98 triệu người, với tổng số chi từ NSNN là 9.418 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, trong 5 tháng đầu năm, NSTW đã trích dự phòng để bổ sung 2,8 nghìn tỷ đồng cho Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và 169,6 tỷ đồng tạm cấp cho 07 địa phương để triển khai các hoạt động phòng chống dịch Covid-19, hỗ trợ 530 tỷ đồng cho 8 địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn và 339 tỷ đồng cho một số địa phương thực hiện chính sách phòng chống dịch tả lợn Châu Phi và khôi phục sản xuất sau thiên tai, dịch bệnh.

Ngoài ra, thực hiện quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã xuất cấp 12,76 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để khắc phục hậu quả thiên tai, cứu trợ, cứu đói cho nhân dân trong dịp giáp hạt đầu năm 2020.

Giải ngân khoảng 712 triệu USD vốn vay nước ngoài

Trong công tác tài chính đối ngoại và quản lý nợ công, 5 tháng đầu năm 2020 (tính đến 20/5/2020), Bộ Tài chính đã ký kết 5 hiệp định vay vốn nước ngoài với Ngân hàng Thế giới và Chính phủ Hàn Quốc trị giá khoảng 523 triệu USD.

Trong tháng 5 năm 2020 thực hiện rút vốn vay nước ngoài của Chính phủ khoảng 177 triệu USD (cao hơn tốc độ rút vốn bình quân 4 tháng đầu năm khoảng 130 triệu USD/tháng), trong đó cấp phát khoảng 153 triệu USD, cho vay lại khoảng 25 triệu USD. Lũy kế 5 tháng đầu năm 2020, giải ngân nguồn vay vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài khoảng 712 triệu USD, tương đương khoảng 16.520 tỷ đồng, trong đó cấp phát khoảng 549 triệu USD, vốn vay về cho vay lại khoảng 164 triệu USD.

Điều tra chống buôn lậu bắt giữ 5.320 vụ

Trong 5 tháng đầu năm 2020 Thanh tra Bộ Tài chính và các đơn vị có chức năng thanh tra chuyên ngành thuộc Bộ đã tiến hành kiểm tra 180.338 hồ sơ kê khai tại trụ sở cơ quan và qua điều tra chống buôn lậu bắt giữ 5.320 vụ. Kiến nghị xử lý tài chính 23.991.959 triệu đồng; Số tiền đã thu nộp NSNN 5.011.836 triệu đồng.

Trong thời gian vừa qua, Thanh tra Bộ Tài chính cũng đã triển khai, kết thúc, báo cáo kết quả kiểm tra đột xuất việc chấp hành các quy định về đấu thầu các quy định quản lý nhà nước đối với việc mua gạo dự trữ quốc gia năm 2020 tại Tổng cục Dự trữ Nhà nước và 22 Cục Dữ trữ Nhà nước khu vực.

Thanh tra Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định thanh tra hành chính đối với Cục thuế Bắc Ninh và Cục Hải quan Bắc Ninh về việc thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong việc kiểm tra thuế, kiểm tra sau thông quan đối với công ty TNHH Tenma Việt Nam.

Trong tháng 6, Thanh tra Bộ Tài chính và các đơn vị có chức năng thanh tra chuyên ngành thuộc Bộ căn cứ tình hình kiểm soát dịch bệnh Covid-19 tổ chức thanh tra tại một số đơn vị trong kế hoạch năm 2020 đã được phê duyệt đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế, tiếp tục phối hợp với Thanh tra các Tổng cục thực hiện việc Thanh tra đối với 22 Cục Dự trữ khu vực và Cục Thuế, Cục Hải quan Bắc Ninh…