Theo Cục Thuế xuất nhập khẩu (Tổng cục Hải quan), lũy kế tổng kim ngạch xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa cả nước 5 tháng đầu năm 2020 đạt 197,03 tỷ USD, giảm 2,85% so với cùng kỳ năm 2019 và tổng trị giá kim ngạch XNK có thuế đạt 41,74 tỷ USD, giảm 12,6% so với cùng kỳ.

Kim ngạch có thuế của một số mặt hàng xuất khẩu có số thu chính giảm mạnh phải kể đến là: quặng và khoáng sản khác giảm tới 19,7% về lượng và 23,1% về giá; mặt hàng dầu thô giảm tới 27,3% về trị giá.

Ở chiều ngược lại, tình hình nhập khẩu các mặt hàng có thế mạnh như: ô tô nguyên chiếc các loại đạt 794 triệu USD, giảm 42,6%, số thuế phải thu đạt 11.014 tỷ đồng, giảm 7.829 tỷ đồng; máy móc, thiết bị dụng cụ phụ tùng đạt 6,88 tỷ USD, giảm 12,3%, số thuế phải thu đạt 17.696 tỷ đồng, giảm 2.847 tỷ đồng; linh kiện phụ tùng ô tô đạt 1,2 tỷ USD, giảm 22,9%, số thuế phải thu đạt 6.260 tỷ đồng, giảm 2.377 tỷ đồng; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 1,66 tỷ USD, giảm 41,6%, số thuế phải thu đạt 4.349 tỷ đồng, giảm 3.078 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước; đặc biệt, mặt hàng xăng dầu các loại nhập khẩu giảm kỷ lục tới 43,4% so với cùng kỳ năm 2019.

Theo đó, tổng trị giá kim ngạch XNK đã tác động lớn đến tình hình thu ngân sách nhà nước của ngành hải quan. Cụ thể, tổng thu ngân sách trong 5 tháng đầu năm 2020 đạt 123.485 tỷ đồng, bằng 36,5% dự toán, bằng 34,8% chỉ tiêu phấn đấu và giảm tới 25.621 tỷ đồng, tương đương giảm 17,18% so với cùng kỳ năm 2019 (149.106 tỷ đồng).

Lý giải về điều này, Tổng cục Hải quan cho biết, trong 35 cục hải quan tỉnh, thành phố trên cả nước có 8 đơn vị có số thu cao, chiếm 83% tổng dự toán của ngành, tuy nhiên, tính đến hết ngày 25/5, các đơn vị này có số thu giảm tới 16,54% so với cùng kỳ năm 2019 (tương đương khoảng 18.673 tỷ đồng).

Trong đó, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh thu 38.020 tỷ đồng, đạt 33% dự toán và giảm tới 17,79%; Cục Hải quan Hải Phòng thu gần 21.501 tỷ đồng, giảm tới 23,74% so với cùng kỳ năm 2019; Cục Hải quan Bắc Ninh thu gần 3.489 tỷ đồng, giảm 13,53%; Cục Hải quan Bà Rịa-Vũng Tàu giảm số thu trên 16%, chỉ đạt 6.315 tỷ đồng do giá xăng dầu của thế giới và trong nước thời gian qua chạm đáy; Cục Hải quan Đồng Nai chỉ đạt xấp xỉ 6.000 tỷ đồng, giảm tới 22,57%...

Bên cạnh đó, Báo cáo của Tổng cục Hải quan cho rằng, hoạt động xuất nhập khẩu tại một số cửa khẩu bị gián đoạn vì dịch, nguồn cung nguyên liệu cho sản xuất bị ảnh hưởng đã tạo sức ép lớn cho việc thu ngân sách của ngành từ đầu tháng 3 đến nay. Do tác động của đại dịch Covid-19 lan rộng ra nhiều quốc gia, một số cửa khẩu, sân bay đóng cửa đã khiến các mặt hàng xuất nhập khẩu chính giảm mạnh ảnh hưởng đến công tác thu nộp ngân sách.