Trong Công điện số 129/CĐ-TTg ngày 9/12/2024, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh yêu cầu xử lý nghiêm các trường hợp không thực hiện hóa đơn điện tử nhằm nâng cao hiệu quả thu thuế đối với thương mại điện tử. Đây là bước đi quan trọng trong việc đảm bảo thu đúng, thu đủ và thu kịp thời, hạn chế thất thoát nguồn thu ngân sách nhà nước.

Thời gian qua, tình trạng trốn thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử diễn ra ngày càng phức tạp và tinh vi, bất chấp nỗ lực quản lý từ cơ quan chức năng. Những hành vi này không chỉ gây xói mòn cơ sở thuế và thất thu ngân sách mà còn làm tổn hại đến sự công bằng trong xã hội và môi trường kinh doanh.

Theo Cục Thuế Hà Nội, cơ quan thuế hiện gặp nhiều khó khăn trong việc kiểm soát các hành vi gian lận, trốn thuế trong thương mại điện tử. Theo đó, nhiều cá nhân và doanh nghiệp kinh doanh trên các nền tảng trực tuyến không công khai thông tin hoặc sử dụng thông tin giả mạo, khó xác định danh tính.

Bên cạnh đó, đặc thù của hoạt động kinh doanh thương mại điện tử là không có địa điểm vật lý dẫn đến khó xác định được địa chỉ kinh doanh, kho hàng, khó khăn để phân công cơ quan quản lý thuế. Các giao dịch thương mại điện tử xuyên quốc gia diễn ra phổ biến trong khi việc chia sẻ thông tin và phối hợp thu thuế giữa các quốc gia còn nhiều hạn chế. Các nhà cung cấp dịch vụ ở nước ngoài không đăng ký thuế tại Việt Nam nhưng vẫn cung cấp dịch vụ cho người tiêu dùng trong nước, làm thất thoát nguồn thu thuế. 

Thực tế cho thấy, hoạt động thương mại điện tử khó xác định doanh thu và giao dịch thực tế do các giao dịch trên nền tảng trực tuyến có thể không được ghi nhận hoặc ghi nhận không đầy đủ. Nhiều doanh nghiệp cố tình kê khai sai doanh thu, chi phí hoặc áp dụng sai mức thuế suất để giảm số thuế phải nộp; phương thức thanh toán đa dạng như ví điện tử, tiền điện tử hoặc tiền mặt khiến cơ quan thuế khó theo dõi dòng tiền. 

Đáng chú ý, pháp luật về thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam còn chưa bắt kịp sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và thị trường, do đó, tồn tại một số bất cập cần điều chỉnh. 

Thời gian qua, Cục Thuế Hà Nội đã thực hiện nhiều biện pháp đấu tranh mạnh mẽ, bao gồm thu thập và làm giàu kho dữ liệu người nộp thuế. Thông tin từ cá nhân, doanh nghiệp đến các giao dịch, dòng tiền được phân tích để phát hiện rủi ro, tự động hóa quy trình thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm.

Ngoài ra, Cục Thuế cũng đẩy mạnh chuyển đổi số trong tuyên truyền và hỗ trợ người nộp thuế, đồng thời công khai các vụ gian lận lớn nhằm răn đe và giáo dục cộng đồng. Việc hoàn thiện khung pháp lý cũng là một trọng tâm, bao gồm các quy định cụ thể về quản lý thuế trong thương mại điện tử và trách nhiệm của sàn giao dịch điện tử.

Cơ quan thuế còn phối hợp với công an, ngân hàng và các cơ quan liên quan để kiểm tra, xử lý các tài khoản có doanh thu lớn, cũng như thúc đẩy hợp tác quốc tế trong quản lý các giao dịch xuyên biên giới.

Năm 2024, cơ quan thuế đã chuyển hồ sơ gần 1.900 người nộp thuế có dấu hiệu vi phạm sang cơ quan công an để phối hợp điều tra. Đồng thời, gần 800 đề nghị từ công an về việc cung cấp hồ sơ liên quan đến hơn 2.000 trường hợp vi phạm đã được cơ quan thuế giải quyết.

Ông Vũ Mạnh Cường - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết cơ quan thuế sẽ phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an để xác minh thông tin, từ địa điểm kinh doanh, kho hàng, đến dòng tiền. Các biện pháp này nhằm xử lý nghiêm các trường hợp cố tình chây ì, đồng thời tạo môi trường kinh doanh ổn định và hỗ trợ người dân tuân thủ nghĩa vụ thuế.

Thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Thuế, Cục Thuế Hà Nội sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an (PC03) khi phát hiện những dấu hiệu bất thường để xác minh đia điểm. kho hàng, dữ liệu dòng tiền từ đó xác định được những trường hợp cố tình chây ỳ, không thực hiện nghĩa vụ về thuế với nhà nước để mang lại môi trường kinh doanh ổn định, hỗ trợ cho người dân ổn định hoạt động kinh doanh được tốt nhất.