Tăng cường tính tự chủ của các cơ quan, đơn vị trong quản lý tài sản công
Ngày 26/8/2024, Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) tổ chức Hội nghị lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương vào đề nghị sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý, sử dụng tài sản công (TSC).
Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thông qua sửa đổi các quy định về quản lý, sử dụng TSC
Khai mạc Hội nghị, ông Nguyễn Tân Thịnh – Cục trưởng Cục Quản lý công sản cho biết, Bộ Tài chính đang gấp rút hoàn thiện dự án một luật sửa đổi, bổ sung một số điều tại các luật thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Tài chính, trong đó có Luật Quản lý, sử dụng TSC. Mục tiêu sửa Luật là để giải phóng nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Do đó, phạm vi sửa đổi, bổ sung lần này chỉ tập trung vào các vấn đề quan trọng, có tác động “tức thì” đến việc đạt các mục tiêu nêu trên.
Cục trưởng Nguyễn Tân Thịnh nhấn mạnh, trong sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý, sử dụng TSC, Bộ Tài chính mong muốn đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương, cơ sở nhằm tăng cường tính tự chủ và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị địa phương trong quản lý TSC. Song, việc này cần đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế của các bộ, ngành, địa phương, phù hợp với năng lực của các cơ quan, đơn vị được phân quyền trong quản lý TSC. Đồng thời, cần có các cơ chế kiểm tra, kiểm soát để để đảm bảo việc phân cấp, phân quyền được thực hiện đúng và hiệu quả.
“Việc phân cấp, phân quyền không có nghĩa là các cơ quan cấp trên không chịu trách nhiệm, họ vẫn phải chịu trách nhiệm khi xảy ra vấn đề”, Cục trưởng nêu cho hay.
Phát biểu tại Hội nghị, bà Trần Diệu An - Phó Cục trưởng Cục Quản lý công sản nêu rõ, trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế, do sự biến động nhanh, khó lường của kinh tế - chính trị thế giới tác động đến nền kinh tế Việt Nam, nên yêu cầu về việc quản lý, sử dụng TSC cũng có sự thay đổi, dẫn đến một số quy định tại Luật Quản lý, sử dụng TSC đã bộc lộ những điểm không còn phù hợp.
Có thể kể đến như: Luật hiện hành quy định “cứng” thẩm quyền phê duyệt Đề án sử dụng TSC vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan trung ương, chủ tịch UBND cấp tỉnh. Quy định này đã hạn chế tính chủ động của các bộ, ngành, địa phương, đơn vị cấp dưới trong việc khai thác TSC tại đơn vị sự nghiệp công lập.
Bên cạnh đó, quy định về khai thác tài sản kết cấu hạ tầng (TSKCHT) hiện nay chưa hợp lý, làm phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết đối với một số trường hợp TSKCHT phục vụ mục đích công cộng không phát sinh nguồn thu từ khai thác tài sản (do vẫn phải lập Đề án khai thác tài sản) và hạn chế các đối tượng được giao quản lý TSKCHT tự khai thác TSKCHT được giao để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng, khai thác tài sản.
Ngoài ra, một số quy định về tính khấu hao, hao mòn TSC chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được thực tiễn của cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp được giao quản lý TSC trong quá trình quản lý, sử dụng, khai thác tài sản...
Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý, sử dụng TSC
Từ những vướng mắc trong thực tiễn, bà Trần Diệu An cho biết, Cục Quản lý công sản đã đề xuất sửa đổi Điều 39 về bảo dưỡng, sửa chữa TSC theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, giao trách nhiệm ban hành định mức chi bảo dưỡng, sửa chữa TSC cho thủ trưởng cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao quản lý, sử dụng TSC gắn với việc xác định cụ thể căn cứ ban hành định mức, làm cơ sở để tổ chức thực hiện và kiểm tra, giám sát.
Việc sửa đổi này là do TSC tại cơ quan, tổ chức, đơn vị rất đa dạng, phong phú về chủng loại, giá trị; tần suất sử dụng tài sản ở mỗi cơ quan, đơn vị là khác nhau, điều kiện thời tiết, môi trường ở mỗi vùng là khác nhau. Đặc điểm này có tác động tới khả năng duy trì công năng, thời gian sử dụng của tài sản. Vì vậy, việc ban hành chế độ, tiêu chuẩn, định mức kinh tế - kỹ thuật bảo dưỡng, sửa chữa TSC chung cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị rất khó thực hiện.
Do đó, cần thiết phải sửa đổi từ cơ chế phân cấp sang cơ chế phân quyền cho Chính phủ, bộ, cơ quan trung ương, địa phương quy định thẩm quyền trong mua sắm, thuê, quản lý, sử dụng, xử lý TSC.
Phó Cục trưởng cũng cho biết, cần sửa đổi quy định về hình thức xử lý TSC là trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp (nhà, đất) theo hướng không thực hiện bán trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp theo pháp luật về quản lý, sử dụng TSC.
Nêu ý kiến tại Hội nghị, đại diện tỉnh sơn La đề xuất bổ sung điều 47 a, quy định về hình thức chuyển giao tài sản về địa phương xử lý, trong đó có 3 khoản. Gồm: Khoản 1 quy định về là hình thức chuyển giao về phương quản lý, xử lý được áp dụng đối với TSC là trụ sở làm việc, cơ sở sự nghiệp và được thực hiện trong các trường hợp quy định cụ thể; Khoản 2 quy định để cơ quan nhà nước có tài sản chuyển giao sẽ có trách nhiệm bàn giao tài sản cho tổ chức phát triển quỹ đất theo quy định của Luật Đất đai; Khoản 3, Chính phủ sẽ quy định thẩm quyền, trình tự, thủ tục để quyết định chuyển giao nhà đất về địa phương quản lý, xử lý.
Về quy định bán TSC là trụ sở làm việc và cơ sở đơn vị sự nghiệp, theo đại diện tỉnh Sơn La, vẫn còn một phần nhỏ liên quan đến quy định về thu hồi tài sản, do đó, đại diện Tỉnh này đề nghị bổ sung Điều 41 quy định tổ chức phát triển quỹ đất sẽ có trách nhiệm tiếp nhận những TSC là nhà, đất phải thu hồi theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng sản công, điều này để các địa phương đỡ phải tranh luận hoặc đùn đẩy nhau trong nội dung tiếp nhận tài sản khi thu hồi.
Đại diện tỉnh Hà Giang đề nghị sửa đổi luật cần lưu ý tính đồng bộ đối với các luật khác và các nghị định có liên quan.
Về cơ bản, các đại biểu tại Hội nghị đồng ý với các quy định sửa đổi, bổ sung được Cục Quản lý công sản đưa ra tại dự thảo. Nhiều ý kiến cho rằng, nội dung sửa đổi, bổ sung phù hợp với thực tiễn hiện nay. Đối với các vấn đề các đại biểu chưa rõ tại dự thảo, đại diện Cục Quản lý công sản cũng đã có trao đổi, giải đáp cụ thể.