Tăng “đề kháng” cho thị trường chứng khoán trước rủi ro công nghệ
Để ứng phó với những mặt trái của xu thế phát triển quá nhanh của công nghệ trong lĩnh vực tài chính, chứng khoán, việc thúc đẩy hợp tác quốc tế là một chiến lược quan trọng, khi cùng nhau xây dựng các tiêu chuẩn bảo mật toàn cầu, tạo ra thị trường giao dịch chứng khoán an toàn, minh bạch.
Công nghệ giúp thị trường chứng khoán phát triển nhanh và mạnh hơn nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ như: Tấn công mạng, rủi ro từ hệ thống giao dịch tự động. Trong bối cảnh đó, Tiểu ban khu vực châu Á – Thái Bình Dương (APRC) thuộc Tổ chức Quốc tế các ủy ban chứng khoán (IOSCO) đã nhóm họp cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất những giải pháp xây dựng cơ chế bảo vệ thị trường, cải thiện cơ sở hạ tầng công nghệ và đảm bảo sự an toàn trong giao dịch, từ đó tạo ra một "đề kháng" vững chắc trước những nguy cơ từ các yếu tố công nghệ.
Ngày 20/2/2025, phiên họp toàn thể APRC đã diễn ra tại tỉnh Quảng Nam (Việt Nam). Đây là phiên họp để lãnh đạo cấp cao của các cơ quan quản lý thị trường chứng khoán- thành viên APRC thảo luận và thông qua các nội dung, kết quả làm việc của Tiểu ban trong chương trình Hội nghị.
Hội nghị có sự tham dự của ông Rodrigo Buenaventura – Tổng Thư ký IOSCO; bà Julia Leung – Chủ tịch APRC, Tổng giám đốc điều hành Ủy ban Chứng khoán và hợp đồng tương lai Hồng Công (SFC); ông Joseph Longo - Phó Chủ tịch APRC, Chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán và Đầu tư Australia (ASIC); bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam (UBCKNN); đại diện lãnh đạo cấp cao của các cơ quan quản lý thị trường chứng khoán của các nước là thành viên của APRC.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, bà Julia Leung cảm ơn và chúc mừng UBCKNN đăng cai thành công Hội nghị APRC năm 2025. Chủ tịch APRC nhấn mạnh, thị trường chứng khoán trong khu vực đang chứng kiến nhiều thay đổi tích cực về công nghệ. Tuy nhiên, đi liền với cơ hội phát triển sẽ là thách thức về mặt quản lý, giám sát thị trường, đòi hỏi phải có sự đối thoại liên tục, hợp tác thực tế giữa các thành viên thị trường để tăng cường bảo vệ nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ và đảm bảo thị trường vận hành công bằng, minh bạch.

“Các cuộc họp chuyên đề của APRC đóng vai trò quan trọng, giúp cơ quan quản lý chứng khoán trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương trao đổi, chia sẻ những bài học kinh nghiệm và tăng cường hợp tác về các vấn đề cùng quan tâm”, bà Leung khẳng định.
Về phía UBCKNN, Chủ tịch Vũ Thị Chân Phương cho rằng, Hội nghị APRC lần này bao trùm rất nhiều nội dung, bao gồm những vấn đề “nóng” nhất hiện nay trên toàn cầu, mà các cơ quan quản lý lĩnh vực tài chính, chứng khoán đang phải đối mặt, cần chung tay giải quyết. Bà Phương tin tưởng, trong 03 ngày diễn ra Hội nghị, các hội thảo chuyên đề và hội thảo toàn thể sẽ tạo ra diễn đàn trao đổi, thảo luận hữu ích, đạt kết quả thiết thực về những nội dung liên quan đến các công tác quản lý, giám sát của các cơ quan quản lý tài chính, chứng khoán như thanh tra – giám sát, công nghệ tài chính, tài sản số, phát triển bền vững, các thông lệ ESG…
“Chính những vấn đề mang tính thời sự, chưa từng có tiền lệ, có phạm vi tác động phi biên giới này đòi hỏi các cơ quan quản lý chúng ta phải tăng cường hợp tác, thúc đẩy các cơ chế chia sẻ, trao đổi thông tin phục vụ giám sát và cưỡng chế thực thi hiệu quả đảm bảo thị trường chứng khoán hoạt động hiệu quả, minh bạch, bền vững”, Chủ tịch Vũ Thị Chân Phương nhấn mạnh.

Bà Phương chia sẻ thêm, trong quá trình xây dựng và phát triển thị trường chứng khoán, UBCKNN luôn nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của hợp tác quốc tế, hướng đến các thông lệ chung của quốc tế trong quản lý, giám sát thị trường chứng khoán. Việc UBCKNN trở thành thành viên ký kết Biên bản ghi nhớ đa phương (S-MMOU) chính là thể hiện mong muốn nâng tâm của thị trường chứng khoán Việt Nam, cả về phát triển thị trường chứng khoán trong nước lên một trình độ cao hơn; thúc đẩy hợp tác chặt chẽ, hiệu quả hơn nữa với các nước thành viên, các cơ quan quản lý đối tác của APRC.
Tại Chương trình Hội nghị toàn thể APRC, nhiều nội dung quan trọng đã được các cơ quan quản lý thảo luận như: Ứng dụng công nghệ trong giám sát, cưỡng chế thực thi; Lừa đảo và các mối nguy hại trực tuyến; Các thị trường giao dịch; Tài chính bền vững; Công nghệ tài chính. Các nhóm công tác đã cập nhật lộ trình của IOSCO trong việc bảo vệ nhà đầu tư nhỏ lẻ trên môi trường trực tuyến, hoạt động của nhóm công tác APRC về lừa đảo và mối nguy hại trực tuyến.

Các thành viên đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm, cũng như đề xuất phương pháp tiếp cận mang tính khu vực; chiến lược quản lý, cách tiếp cận chính sách để tăng cường khả năng chống chịu, tạo ra môi trường giao dịch sôi động cho thị trường; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ quản lý/công nghệ giám sát trên thị trường chứng khoán. Bên cạnh đó, các thành viên APRC cùng trao đổi quan điểm, nhận thức về việc triển khai Hội đồng Tiêu chuẩn Bền vững Quốc tế (ISSB), xây dựng các thị trường các-bon, thảo luận tiến trình quản lý và giám sát liên quan đến tài sản số, trí tuệ nhân tạo (AI).
Thông qua thảo luận, Hội nghị APRC 2025 đã tạo ra được sự thống nhất chung trong khu vực để đồng hành giải quyết những thách thức của thị trường chứng khoán hiện nay; đồng thời kết nối hiệu quả, góp phần củng cố mối liên kết khu vực và quốc tế trong lĩnh vực chứng khoán giúp nâng cao vai trò, uy tín của APRC nói riêng, IOSCO nói chung trên trường quốc tế.
UBCKNN Việt Nam gia nhập IOSCO từ năm 2001 và trở thành bên ký kết đầy đủ của MMOU nhằm tăng cường trao đổi thông tin, thúc đẩy hợp tác phục vụ cưỡng chế thực thi từ năm 2013. Trong khuôn khổ chương trình APRC 2025, UBCKNN tiếp tục các cam kết về hợp tác quốc tế và khu vực thông qua việc tham gia ký kết S-MMOU tăng cường về giám sát (sự kiện sẽ diễn ra ngày 21/2/2015).