Tăng khả năng tiếp cận vốn của thị trường chứng khoán Việt Nam
Theo Ủy ban chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), những sản phẩm như cổ phiếu và chứng chỉ quỹ không có quyền biểu quyết (NVDR) sẽ tiếp tục được cân nhắc và xem xét, có những điều chỉnh phù hợp về mặt kỹ thuật với thực tế các vùng miền. Trong trường hợp được áp dụng, đây cũng là những giải pháp hiệu quả với thị trường.
Đó là chia sẻ của bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển Thị trường-UBCKNN về tăng khả năng tiếp cận vốn của thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam.
Theo đó, trong thời gian tới UBCKNN sẽ thực hiện đồng thời nhiều giải pháp nhằm kích thích dòng vốn ngoại tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Cụ thể:
Thứ nhất, về nâng trần sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại doanh nghiệp, UBCKNN rà soát lại giới hạn tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài (room ngoại, nhà đầu tư nước ngoài), sẽ chỉ giới hạn tham gia trong những lĩnh vực thực sự cần thiết, tác động đến an ninh quốc phòng hoặc tài chính, còn lại thì sẽ mở room đến 100%. Đấy là gốc rễ của vấn đề.
Thứ hai, rà soát, cắt giảm các thủ tục hành chính đối với nhà đầu tư nước ngoài. Hiện nay, Trung tâm lưu ký (VSD) đã có thủ tục cấp mã số giao dịch (trading code) online và các thủ tục rà soát tài liệu sẽ chuyển thành khâu hậu kiểm để rút ngắn thời gian mở tài khoản. Nếu đúng theo thủ tục chỉ cần 1 ngày để nhà đầu tư nước ngoài hoàn tất mở tài khoản trên thị trường Việt Nam.
Thứ ba, dưới góc độ các sáng kiến kỹ thuật, UBCKNN cho rằng đây chỉ là những giải pháp mang tính tình huống, tạm thời, không thể giải quyết gốc rễ. Ví dụ như việc tổ chức phát hành những sản phẩm như cổ phiếu và chứng chỉ quỹ không có quyền biểu quyết (NVDR) tại Việt Nam.
NVDR là một sản phẩm khá độc đáo của thị trường Thái Lan. Trên thế giới, hầu hết các nước khác áp dụng cơ chế cổ phiếu không có quyền biểu quyết như Nhật Bản, Malaysia. UBCKNN đang cân nhắc về điều này bởi vì muốn làm được như của Thái Lan chúng ta cần phải có một định chế là tổ chức đứng ra phát hành NVDR. Hiện nay Sở GDCK TP. Hồ Chí Minh chưa có căn cứ pháp lý để thành lập một công ty con đảm nhận việc phát hành NVDR.
Tuy nhiên, trong trường hợp quá trình giải quyết vấn đề cốt lõi là nới room cần thời gian thì chúng ta có thể cân nhắc đề nghị những sáng kiến kỹ thuật. Các sản phẩm mới sẽ được nghiên cứu triển khai, sản phẩm NVDR sẽ tiếp tục được cân nhắc, xem xét và có những điều chỉnh phù hợp về mặt kỹ thuật với thực tế các vùng miền trong trường hợp được áp dụng, đây cũng là những giải pháp hiệu quả với thị trường.
Ngoài ra, hiện nay UBCKNN đang trong quá trình nghiên cứu, xây dựng Luật Chứng khoán sửa đổi để phù hợp với bối cảnh thị trường. Về quy định các loại hình chứng khoán được phép phát hành và giao dịch trên thị trường, Luật Chứng khoán sửa đổi sẽ có một số điểm mở cho phép những loại sản phẩm mới nghiên cứu và giao dịch trên thị trường.
Theo bà Tạ Thanh Bình, việc bỏ hạn chế của nhà đầu tư nước ngoài trong những lĩnh vực nên nới room đang là vấn đề mà chúng tôi nhiều lần ý kiến nhưng vẫn chưa giải quyết được vì ngoài khả năng quản lý của UBCKNN. Hiện nay, những lĩnh vực bị hạn chế nằm rải rác ở những ngành khác nhau. Ví dụ như ngành vi tính, hóa mỹ phẩm… đều có những quy định riêng về vấn đề hạn chế đối với nhà đầu tư nước ngoài. Những ngành không thật sự cần thiết hạn chế thì chúng ta cân nhắc nới lỏng dần, cũng như những nước trong khu vực đều đi theo lộ trình giảm bớt hạn chế đối với nhà đầu tư nước ngoài theo lộ trình, dần dần chỉ giữ lại hạn chế với những ngành thật sự cần thiết.
"Về việc rà soát, tôi cho rằng Bộ Kế hoạch Đầu tư phải là đầu mối vì đây là Bộ tham mưu chính về vấn đề sở hữu và đầu tư với doanh nghiệp nước ngoài vào Việt Nam", bà Bình nêu ý kiến.