Tham gia BHXH, BHYT để được hưởng lợi khi về già
Đó là khẳng định của ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội khi trao đổi với phóng viên mới đây. Theo ông Bùi Sỹ Lợi, người dân nên tham gia BHXH, BHYT hộ gia đình, để đóng góp hôm nay được hưởng lợi sau này. Khi hết tuổi lao động, người lao động hoàn toàn được hưởng lương hưu và quan trọng nhất có thẻ BHYT chăm lo sức khỏe khi về già.
Nhiều lợi ích khi tham gia BHXH
Phân tích thêm về những lợi ích khi tham gia BHXH, ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng, BHXH là một trong những trụ cột an sinh xã hội cơ bản nhất, bởi đây chính là sự đóng góp cho quỹ hiện tại để có cuộc sống tốt hơn trong tương lai khi về già. BHXH có 2 loại hình là BHXH bắt buộc (những người có quan hệ lao động, làm việc trong các khu vực nhà nước hoặc doanh nghiệp thì phải đóng BHXH, trong đó có cả phần của doanh nghiệp (DN) và của người lao động (NLĐ); được hưởng 5 chế độ ngắn hạn (ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp) và dài hạn (hưu trí và tử tuất).
BHXH tự nguyện đối với những người không có quan hệ lao động và theo Nghị quyết số 28/NQ-TW phấn đấu tất cả mọi người dân trong độ tuổi lao động đều được tham gia BHXH (cả bắt buộc và tự nguyện), vì đó là mục tiêu an sinh xã hội, chăm lo cho tuổi già.
Tuy nhiên, BHXH tự nguyện đóng ở mức thấp nhất bằng chuẩn nghèo khu vực nông thôn (700.000 đồng hiện nay) và cao hơn do người dân tự nguyện đóng để đảm bảo nguyên tắc có đóng - có hưởng, đóng cao hưởng cao và đóng thấp hưởng thấp. Song BHXH tự nguyện chỉ có 2 chế độ là tử tuất và hưu trí.
“Nếu người dân tham gia BHXH thì đó chính là trụ cột an sinh quan trọng để khi hết tuổi lao động, không còn khả năng lao động sẽ được hưởng lương hưu, được hưởng BHYT- 2 nội dung quan trọng cho nên BHXH được đánh giá như là trụ cột quan trọng số 1 của an sinh xã hội”, ông Lợi chia sẻ.
Quỹ BHXH luôn bảo đảm giá trị và có sự đầu tư, tăng trưởng
Đó là nhận định của ông Bùi Sỹ Lợi khi nói về Quỹ BHXH trước thông tin “bịa đặt” cho rằng nguy cơ “vỡ quỹ BHXH”. Thực tế cho thấy, hiện nay, Quỹ BHXH đang kết dư rất cao do được Nhà nước quản lý tốt nên có sự tăng trưởng. Quỹ BHXH hiện nay là hoàn toàn những người đang làm việc đóng để khi họ nghỉ hưu được hưởng từ kết quả đóng góp nhưng nó vẫn đang kết dư một số lượng quỹ rất lớn.
Bên cạnh đó, Quỹ BHXH là của Nhà nước, do Nhà nước quản lý bằng Hội đồng quản lý Trung ương mà Bộ trưởng Bộ Tài chính làm Chủ tịch Hội đồng; Quỹ BHXH công khai, minh bạch và hằng năm đều được Quốc hội giám sát cũng như thực hiện báo cáo công khai trước Quốc hội.
Giải thích lý do vì sao phải nâng tuổi nghỉ hưu, ông Lợi cho rằng, việc nâng tuổi nghỉ hưu không phải vì nguyên nhân vỡ quỹ BHXH mà do xu hướng già hóa dân số. Do đó, cần phải nâng thêm tuổi nghỉ hưu để đảm bảo lực lượng lao động cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội.
Trong thực tiễn trước khi sửa đổi Bộ luật Lao động năm 2019, tuổi nghỉ hưu đã nâng cho những người có trình độ chuyên môn kỹ thuật, những người có trình độ quản lý…; khu vực y tế, giáo dục đã có những người làm đến tuổi 70. Lần này điều chỉnh tuổi nghỉ hưu theo lộ trình để không tác động đến thị trường lao động; nam mỗi năm tăng thêm 3 tháng, nữ tăng thêm 4 tháng để đến năm 2028 nam 62 tuổi nghỉ hưu và đến năm 2035 thì nữ 60 tuổi được nghỉ hưu.
Mặc dù vậy, hiện nay có trên 5 triệu lao động làm công việc nặng nhọc, độc hại nguy hiểm đều được nghỉ hưu sớm từ 5 - 10 năm. Vấn đề quan trọng quy định trong Nghị quyết số 28/NQ-TW bắt đầu thực hiện cơ chế linh hoạt là không chỉ 20 năm đóng BHXH mới đủ điều kiện tuổi nghỉ hưu mà sẽ giảm thời gian đóng xuống còn 15 năm.
“NLĐ và người dân nên tham gia BHXH, BHYT hộ gia đình để đóng góp hôm nay được hưởng lợi sau này. Khi hết tuổi lao động, NLĐ hoàn toàn hưởng lương hưu, được chăm lo cuộc sống, sức khỏe khi về già. Vì vậy, NLĐ cần hiểu được bản chất của vấn đề và tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước để thực hiện tốt, đảm bảo cuộc sống trong tương lai”, ông Lợi khuyến nghị.