Chênh lệch lãi suất qua đêm VND-USD chuyển từ dương sang âm

Chia sẻ với Báo Đầu tư Chứng khoán, ông Hoàng Minh Hoàn, Phó tổng giám đốc SCB cho biết: “Năm nay không có bất kỳ tổ chức tín dụng nào vay trên OMO do không có nhu cầu. Thanh khoản năm nay tốt hơn năm ngoái rất nhiều”.

Một thông tin tương tự đến từ giám đốc tiền tệ một ngân hàng 100% vốn nước ngoài: “Tỷ giá USD xoay quanh mức giá của Ngân hàng Nhà nước, lãi suất liên ngân hàng giao dịch qua đêm dưới 1%. Có thể nói, thanh khoản trên thị trường rất tích cực, đặc biệt trong thời điểm sát Tết Nguyên đán này”.

Thực tế, thông tin trên thị trường tiền tệ liên ngân hàng tuần từ 6 - 10/1 cho thấy, lãi suất VND liên ngân hàng giảm mạnh ở tất cả các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống qua các phiên. Vào phiên ngày cuối tuần 10/01, lãi suất VND liên ngân hàng giao dịch quanh mức:

Qua đêm là 0,94%/năm (-0,98 điểm phần trăm); 1 tuần là 1,46%/năm (-1,08 điểm phần trăm); 2 tuần là 2,65%/năm (-0,35 điểm phần trăm); 1 tháng là 3,44%/năm (-0,28 điểm phần trăm).

Song song với đó, lãi suất USD liên ngân hàng cũng trong xu hướng giảm ở tất cả các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống, nhưng với biên độ ít hơn.

Ngày cuối tuần 10/1, lãi suất đứng ở mức qua  đêm là 1,74%/năm (-0,04 điểm phần trăm); 1 tuần là 1,83%/năm (-0,04 điểm phần trăm); 2 tuần là 1,91%/năm (-0,06 điểm phần trăm) và 1 tháng là 2,08%/năm (-0,02 điểm phần trăm).

Chênh lệch lãi suất qua đêm VND-USD trên liên ngân hàng đã chuyển từ dương sang âm. Lãi suất liên ngân hàng hạ mạnh dịp cận Tết là điều khá đặc biệt so với mọi năm, thậm chí còn khiến các chuyên gia kinh tế nhận định là “bất thường”.

Thông tin đáng chú ý đến từ thị trường mở tuần từ 6 - 10/1, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đều đặn chào thầu 3.000 tỷ đồng/phiên trên kênh cầm cố, 3 phiên đầu với kỳ hạn 14 ngày, 2 phiên cuối tuần với kỳ hạn 28 ngày, lãi suất chào thầu đều ở mức 4,0%.

Tuy nhiên, không có khối lượng trúng thầu trong tuần, nên không có khối lượng lưu hành trên kênh này.

Đối với thị trường trái phiếu trong tuần, Kho bạc Nhà nước huy động thành công toàn bộ 3.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ gọi thầu.

Trong đó, kỳ hạn 5 năm và 20 năm huy động được 500 tỷ đồng mỗi kỳ hạn, kỳ hạn 10 năm và 15 năm huy động được 1.000 tỷ đồng mỗi kỳ hạn.

Lãi suất trúng thầu các kỳ hạn đồng loạt giảm mạnh so với phiên trước đó, cụ thể: Lãi suất kỳ hạn 5 năm giảm 20 điểm xuống 1,8%/năm; kỳ hạn 10 năm giảm 38 điểm xuống 3,1%/năm; kỳ hạn 15 năm giảm 45 điểm xuống 3,2%/năm; kỳ hạn 20 năm giảm 39 điểm xuống 3,63%/năm.

Lý giải về sự “bất thường” trên, ông Nguyễn Đức Hùng Linh, Giám đốc Phân tích và tư vấn đầu tư khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán SSI cho rằng, Thông tư 22/2019/TT-NHNN có hiệu lực từ 1/1/2020 quy định giới hạn tỷ lệ dư nợ tín dụng trên huy động (LDR) là 85% đối với tất cả các ngân hàng thương mại, thay vì phân biệt mức 80% với các ngân hàng tư nhân và 90% với các ngân hàng có vốn nhà nước như trước.

Các ngân hàng như BIDV, VietinBank đang có tỷ lệ LDR trên 85% nên buộc phải dịch chuyển vốn sang kinh doanh trên liên ngân hàng nhiều hơn để đáp ứng quy định mới.

“Nguồn cung tiền đồng từ các ngân hàng có vốn nhà nước và dòng tiền từ Kho bạc Nhà nước là lý do chính khiến lãi suất trên liên ngân hàng giảm mạnh”, ông Linh nói.

Khảo sát trên thị trường 1 (thị trường vốn ngắn hạn và khu vực dân cư), sau bước giảm lãi suất cuối tháng 12/2019 và đầu tháng 1/2020, lãi suất tiền gửi đến tuần vừa qua đã ổn định ở mức 4,1-5%/năm với kỳ hạn dưới 6 tháng, 5,3-7,4%/năm với kỳ hạn 6 tháng đến dưới 12 tháng và 6,4-7,5%/năm với kỳ hạn 12-13 tháng.

Dự trữ ngoại hối dồi dào, bệ đỡ cho thanh khoản

Số liệu từ NHNN cho biết, lượng ngoại hối mua vào bổ sung dự trữ ngoại hối trong năm 2019 vào khoảng 20 tỷ USD, đưa tổng dự trữ ngoại hối lên mức 80 tỷ USD - tương đương với 3,8 tháng nhập khẩu và khoảng 6% GDP (theo cách tính mới).

Cùng với đó, cơ quan quản lý đã cung tiền ra thị trường giúp thanh khoản dồi dào.

NHNN đã nhịp nhàng điều chỉnh thanh khoản trên hệ thống thông qua công cụ tín phiếu và OMO tại các thời điểm thanh khoản hệ thống có biến động bất thường.

Ước tính cả năm, NHNN đã hút ra khoảng 64.000 tỷ đồng.

Trong bối cảnh cán cân thương mại tiếp tục duy trì trạng thái xuất siêu ở mức cao, đồng thời dòng tiền kiều hối vẫn tăng trưởng ổn định, giám đốc tiền tệ của ngân hàng 100% vốn nước ngoài ước tính, NHNN sẽ tiếp tục trạng thái mua vào ngoại tệ, ở mức 10-12 tỷ USD để nâng dự trữ ngoại hối lên 92 tỷ USD, tương đương 4 tháng nhập khẩu.

“Việc mua vào ngoại tệ của NHNN sẽ giúp thanh khoản trên toàn hệ thống tiếp tục ổn định, trừ khi có những biến động đặc biệt trên thế giới”, vị giám đốc tiền tệ nói.

TS. Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia kinh tế dự báo, dòng vốn FDI dự kiến sẽ tiếp tục được rót mạnh vào Việt Nam, cũng như không có sự rút vốn đột ngột nhờ vào các yếu tố: Thứ nhất, dòng vốn dịch chuyển khỏi Trung Quốc sẽ tìm kiếm các địa điểm đầu tư tiềm năng mới có lực lượng lao động dồi dào;

Thứ hai, Việt Nam đang là điểm đến hàng đầu với chính sách mở cửa, chi phí lao động hấp dẫn, cũng như được hưởng lợi từ chiến tranh thương mại;

Thứ ba, các yếu tố đã hỗ trợ tăng trưởng kinh tế cũng như thanh khoản hệ thống ngân hàng Việt Nam trong năm 2019 sẽ tiếp tục được đảm bảo trong các năm tiếp theo.

“Dự đoán thanh khoản hệ thống sẽ tiếp tục dồi dào và không gây áp lực từ bên ngoài cho lãi suất nhờ nguồn vốn FDI và xuất khẩu mạnh tạo ra thặng dư thương mại, thanh khoản trong năm 2019 rất tốt ngay cả khi NHNN giảm tốc độ tăng trưởng tín dụng.

Đặc biệt, việc thặng dư thương mại lớn trong vài năm qua đã giúp NHNN tích trữ được lượng dự trữ ngoại hối cao kỷ lục”, TS. Hiếu nhận định.

Vị Giám đốc tiền tệ nhấn mạnh: “Sẽ có một chút áp lực đến từ lạm phát, nhưng sẽ không là yếu tố đáng ngại bởi dự báo vẫn trong tầm kiểm soát dưới 4%”.