Tuần giao dịch từ 13-17/8 sẽ đánh dấu những phiên giao dịch đầu tiên trong tháng ngâu. Tương tự như hiệu ứng “sell in May” của thị trường các nước phương Tây, đây sẽ là giai đoạn nhạy cảm tạo ra lo ngại cho một bộ phận nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.

Tuần giao dịch trước (6-10/8), thị trường chứng khoán Việt đã trải qua tuần giao dịch khá giằng co, tuy nhiên chỉ số lớn Vn-Index vẫn ghi nhận mức tăng gần 1% khi đạt mốc 968,47 điểm.

“Có kiêng có lành”

Theo một thống kê từ năm 2000 tới nay, giai đoạn này thị trường chứng khoán thường diễn biến “lình xình”, chỉ số Vn-Index khó có những biến động mạnh thu hút nhà đầu cơ tham gia giao dịch.

Sở dĩ thị trường diễn biến như vậy là do tâm lý “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, các “chứng sĩ” thường rỉ tai nhau nên nghỉ chơi, hạn chế giao dịch trong giai đoạn này đợi qua “tháng hạn”.

Bên cạnh đó, tháng ngâu thường rơi vào tầm tháng 8 dương lịch, đây là khoảng thời gian mà câu chuyện về kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm đã kết thúc, thị trường rơi vào “vùng trũng” thông tin, cũng như là thời điểm thích hợp để các nhà đầu tư “chốt lời” cho danh mục nắm giữ từ đầu năm.

Ngoài ra, trong những năm trước đó, tháng 7 âm cũng “tình cờ” mang đến những “vận xui” cho ngành tài chính như việc khởi tố, bắt giam ông Nguyễn Đức Kiên, cựu thành viên hội đồng sáng lập ACB (năm 2012); Khởi tố, bắt giam ông Phạm Công Danh, cựu chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng (VNCB) năm 2014; Trung Quốc liên tục phá giá đồng Nhân dân tệ năm 2015 khiến thị trường chứng khoán “đỏ lửa”…

Đồ thị VN-Index trong giai đoạn 2010- 2016 cho thấy vào thời điểm tháng 8 dương trùng với tháng 7 âm lịch, thị trường gần như nằm trong xu hướng giảm với thanh khoản èo uột. Điều này là do dòng tiền phần lớn bị rút ra khỏi thị trường.

Gần đây nhất, thời điểm tháng ngâu năm 2017, chỉ số Vn-Index đã có sự thay đổi nhưng chỉ số Vn-Index cũng chỉ tăng 2,8%, thấp hơn nhiều so với mức tăng trung bình của các tháng cuối năm.

Một điểm khác cũng khiến các nhà đầu tư e dè khi đổ tiền vào thị trường trong giai đoạn tháng ngâu bởi đây là thời điểm các doanh nghiệp dần công bố BCTC kiểm toán nửa đầu năm, khả năng xuất hiện những con số vênh so với BCTC tự lập là rất cao.

Trong quá khứ, không ít cổ phiếu đã khiến các nhà đầu tư “choáng váng” bởi những khoản lỗ khổng lồ của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến tâm lý chung của thị trường.

Câu chuyện về cổ phiếu TTF của CTCP Tập đoàn Kỹ nghệ Gỗ Trường Thành là một bài học đắt giá cho các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán khi doanh nghiệp công bố BCTC quý II/2016 với khoản lỗ 1.123 tỷ đồng dẫn đến lũy kế lỗ 1.082 tỷ đồng.

Nguyên nhân chính là do việc kiểm kê phát hiện thiếu tới gần 980 tỷ đồng hàng tồn kho và trích lập dự phòng đối với khoản phải thu khó đòi.

Đồ thị Vn-Index và biến động của chỉ số vào tháng ngâu (nguồn : tradingview)

Có thật sự đáng ngại?

Tâm lý “có kiêng có lành” của giới đầu tư cần được tôn trọng nhưng thị trường chứng khoán tháng ngâu có thật sự đáng ngại như nhiều nhà đầu tư lo lắng?

Trên thực tế, sự kiện tháng ngâu xảy ra trên thị trường thường mang hơi hướng tâm lý đám đông và hành vi của các nhà đầu tư nhỏ lẻ đã tác động lên giá cổ phiếu.

Trong một thống kê khác, tính từ năm 2007 đến nay, Vn-Index đã có 7/11 lần tăng điểm trong tháng ngâu và có mức biến động trung bình là hơn 3,4%.

Ngoài ra, theo quan điểm của một số nhà đầu tư, tháng ngâu sẽ tiềm ẩn những cơ hội mới khi các cổ phiếu được thị trường đánh giá lại, phản ánh hết các thông tin xấu, nhà đầu tư có thể mua được những cổ phiếu cơ bản tốt nhưng giá đã giảm hơn rất nhiều.

Đáng chú ý, ngay trong phiên giao dịch đầu tiên của tháng “cô hồn” năm 2018 (10/8) dòng tiền ồ ạt chảy vào nhóm cổ phiếu tài chính, giúp các chỉ số bật tăng mạnh mẽ, bất chấp thị trường châu Á giảm mạnh.

Kết thúc phiên giao dịch, Vn-Index tăng 9,57 điểm (0,99%) lên 978,04 điểm; HNX-Index tăng 2,05 điểm (1,89%) lên 110,46 điểm. Thanh khoản thị trường được cải thiện đáng kể với tổng khối lượng khớp lệnh đạt 273 triệu cổ phiếu, trị giá 5.900 tỷ đồng, trong đó có 650 tỷ đồng là của giao dịch thỏa thuận.

Theo nhiều nhà đầu tư, tháng ngâu năm nay sẽ khác, bởi những lo ngại về biến động tỷ giá, chiến tranh thương mại trong nhiều tháng qua đã dần lắng xuống, FED có khả năng sẽ không tăng lãi suất trong tháng 8.

Với những diễn biến tích cực của thị trường chứng khoán Việt Nam trong những phiên giao dịch gần đây, một bộ phận các nhà đầu tư tự tin kỳ vọng vào sự hồi phục sẽ tiếp diễn.

Ngoài ra, tình hình kinh tế vĩ mô trong nước vẫn ổn định, kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp trên sàn trong 6 tháng đầu năm với nhiều đơn vị ghi nhận sự tăng trưởng cao cả về doanh thu và lợi nhuận so với cùng kỳ.

Nhiều cổ phiếu của các nhóm ngành được dự báo có triển vọng tăng trưởng tốt như xây dựng, tài chính, thủy điện… hiện đã có mức định giá tương đối thấp với P/E dưới 13 lần so với mặt bằng chung.

Tuy vậy, các chuyên gia vẫn khuyến cáo giới đầu tư sử dụng chiến thuật “đứng ngoài thị trường”, bởi các yếu tố bất ổn vẫn đang “rình rập”, tiềm ẩn nhiều rủi ro, tâm lý tháng ngâu vẫn có thể tác động đến tâm lý nhà đầu tư theo một cách gián tiếp nào đó.