Thống đốc Ngân hàng Nhà nước giải trình nguyên nhân chỉ cung, không mua lại vàng

Hoàng Minh

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) độc quyền sản xuất vàng miếng nên chỉ cung vàng, không thực hiện mua lại. Còn các ngân hàng, doanh nghiệp không mua lại vàng từ người dân có thể do phải cân đối dòng tiền.

Sáng 11/11, tại Nhà Quốc hội, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực ngân hàng. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì điều hành phiên họp.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn trước Quốc hội.
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn trước Quốc hội.

Phát biểu trước khi đại biểu Quốc hội tiến hành chất vấn, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng bày tỏ cảm ơn Quốc hội, cử tri cả nước đã quan tâm đến hoạt động ngân hàng trong thời gian vừa qua, đã lựa chọn chất vấn Thống đốc tại Kỳ họp thứ 8 này. Đây là dịp để Thống đốc và NHNN được lắng nghe những ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, đại diện cho tiếng nói cử tri của cả nước đối với những vấn đề liên quan đến hoạt động của ngành Ngân hàng. Từ đó giúp NHNN hoàn thiện và nâng cao hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng trong thời gian tới.

Trả lời câu hỏi của Đại biểu Quốc hội Đoàn Đồng Tháp Phạm Văn Hòa về việc nhiều ngân hàng, các cửa hàng vàng từ chối mua lại vàng của người dân, bà Hồng cho biết, đó có thể vì lý do cân đối dòng tiền của ngân hàng và các doanh nghiệp kinh doanh vàng miếng.

Cụ thể, theo bà Hồng, từ năm 2014 đến nay, NHNN không cung vàng miếng ra thị trường vì NHNN độc quyền sản xuất vàng miếng. Khi nhu cầu vàng gia tăng, NHNN sẽ cung vàng ra thị trường.

Hiện nay, hệ thống kinh doanh vàng miếng dưới sự quản lý của NHNN có 22 tổ chức tín dụng và 16 doanh nghiệp kinh doanh mua bán. Do đó, người dân có thể mua và bán trực tiếp vàng miếng tại các tổ chức và doanh nghiệp kinh doanh vàng miếng này.

“Tuy nhiên, câu chuyện ngân hàng hay doanh nghiệp không mua lại vàng của các cá nhân có thể là vì lý do nào đấy như cân đối dòng tiền…”, bà Hồng giải thích.

Đối với câu hỏi của Đại biểu Quốc hội đoàn Đắk Lắk Lưu Văn Đức về tính hiệu quả các giải pháp bình ổn thị trường vàng của NHNN trong thời gian qua, Thống đốc NHNN cho biết, thị trường vàng trong nước luôn biến động theo diễn biến chung giá vàng thế giới.

Trong bối cảnh giá vàng trong nước biến động mạnh, có xu hướng “vàng hóa” nền kinh tế trước đây, NHNN đã tham mưu trình Chính phủ ban hành Nghị định số 24/2012/NĐ-CP, thực hiện các giải pháp bình ổn thị trường vàng từ năm 2013. Trong giai đoạn 2014-2019, thị trường vàng trong nước tương đối ổn định và nhu cầu mua vàng của người dân giảm. Tuy nhiên, bắt đầu từ năm 2021, giá vàng thế giới tăng cao, kéo giá vàng trong nước tăng theo, nhu cầu mua vàng của người dân cũng tăng.

Trước biến động mạnh của thị trường vàng, chênh lệch giá vàng trong nước và giá vàng thế giới quá lớn, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, tháng 6/2024, NHNN bắt đầu có những giải pháp can thiệp thị trường vàng.

Căn cứ trên cơ sở pháp luật hiện hành, NHNN đã tổ chức đấu thầu vàng. Bà Hồng thừa nhận, giải pháp đấu thầu vàng khá hiệu quả trong năm 2013 nhưng lại không phù hợp với bối cảnh thực tiễn năm 2024. Do đó, sau 9 phiên đấu thầu vàng, giải pháp quản lý này không mang lại hiệu quả và cũng không đáp ứng được tâm lý kỳ vọng của thị trường. Để thu hẹp nhanh khoảng cách giá vàng trong nước và giá vàng quốc tế, theo chỉ đạo của Chính phủ, NHNN đã chuyển sang phương án bán trực tiếp vàng miếng SJC qua 4 ngân hàng thương mại nhà nước.

“Nhờ đó, chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới đã thu hẹp từ 15-18 triệu đồng/lượng xuống còn 3-4 triệu đồng/lượng”, Thống đốc NHNN cho hay.

Tuy nhiên, bà Hồng nhận định, thị trường vàng sẽ tiếp tục diễn biến khó lường, phức tạp, việc can thiệp thị trường vàng hoàn toàn phụ thuộc vào nhập khẩu vàng quốc tế. Theo đó, NHNN sẽ bám sát diễn biến thị trường, qua đó, đưa ra các chính sách, giải pháp phù hợp để ổn định thị trường vàng.