Xuất nhập khẩu là điểm sáng của nền kinh tế

Phát biểu tại sự kiện “Xuất nhập khẩu Việt Nam: Tôn vinh - Công bố - Kết nối - Hợp tác” diễn ra chiều 1/8, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên nêu rõ, trong bối cảnh phải đối mặt với hàng loạt khó khăn thách thức từ những biến động lớn của thị trường thế giới, Bộ Công Thương đã triển khai thực hiện nhiều giải pháp hữu hiệu nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp và hiệp hội, ngành hàng phát triển sản xuất kinh doanh, thúc đẩy xuất khẩu.

Theo đó, tổ chức nhiều hoạt động kết nối cung cầu giữa các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam với các nhà cung cấp nước ngoài thông qua các kênh xúc tiến thương mại và hệ thống Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài; các hoạt động kết nối tiêu thụ sản phẩm.

Tăng cường hỗ trợ, cung cấp thông tin ở từng thị trường xuất khẩu và tập trung tháo gỡ rào cản để giúp các doanh nghiệp duy trì thị trường truyền thống cũng như thâm nhập, khai thác các thị trường mới. Qua đó, góp phần thúc đẩy kim ngạch xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh mẽ, liên tục đạt các kỷ lục mới và là một trong các động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế đất nước.

Cụ thể, năm 2024, trong  bối cảnh vĩ mô tích cực hơn so với năm 2023 cùng với sự vào cuộc mạnh mẽ của Chính phủ và các Bộ, ngành và những nỗ lực vượt khó của cộng đồng doanh nghiệp, xuất nhập khẩu hồi phục mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào tăng trưởng chung của nền kinh tế, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 đạt 786,9 tỷ USD, tăng 15,5% so với năm 2023. Trong đó, xuất khẩu đạt 405,9 tỷ USD (tăng 14,4%); nhập khẩu đạt 381,0 tỷ USD (tăng 16,7%).

Năm 2025, tình hình xuất nhập khẩu tiếp tục có nhiều khởi sắc, dù đối diện với không ít khó khăn. Theo số liệu của Bộ Công Thương, 6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 432,1 tỷ USD, tăng 16,1% so với cùng kỳ năm trước; trong đó, xuất khẩu đạt 219,9 tỷ USD, tăng 14,5%, nhập khẩu đạt 212,2 tỷ USD, tăng 17,9%.

Ba giải pháp định hướng chiến lược để xuất nhập khẩu đột phá

Để vượt qua các khó khăn, thách thức, tiếp tục đẩy mạnh xuất nhập khẩu, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8% trong năm 2025 và đạt mức 2 con số trong những năm tới, đồng thời để xuất khẩu tiếp tục giữ vững vai trò là động lực then chốt của tăng trưởng kinh tế, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã nhấn mạnh 3 định hướng chiến lược cùng các giải pháp cần được triển khai đồng bộ.

Thứ nhất, các đơn vị chức năng thuộc Bộ tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng việc tham mưu, đề xuất để hoàn thiện cơ chế, chính sách, nhất là các nghị định, thông tư nội luật hoá các cam kết quốc tế theo các Hiệp định FTA mà nước ta là thành viên. Thực hiện tốt việc kết nối giúp các doanh nghiệp trong nước tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng của các doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp lớn toàn cầu, tạo thị trường cho các ngành công nghiệp phát triển.

Đẩy mạnh công tác thông tin thị trường, kịp thời cung cấp các thông tin về nhu cầu thị trường (nhất là các thị trường mới, thị trường còn tiềm năng), các quy định, chính sách mới của các thị trường sở tại và tư vấn chính sách cho các doanh nghiệp, hiệp hội, ngành hàng xuất nhập khẩu.

Tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả các hoạt động xúc tiến thương mại; đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử, đặc biệt thương mại điện tử xuyên biên giới, thúc đẩy phát triển các chuỗi cung ứng, lưu thông hàng hóa. Chủ động phối hợp, hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp, hiệp hội, ngành hàng khai thác hiệu quả các FTA mà nước ta là thành viên; đồng thời, tham mưu đẩy nhanh tiến độ đàm phán nâng cấp các FTA hiện có và ký kết các FTA mới với các đối tác tiềm năng nhằm đa dạng hóa sản phẩm, chuỗi cung ứng và thị trường xuất khẩu.

Nâng cao năng lực công tác phòng vệ thương mại, tăng cường cơ chế cảnh báo sớm về nguy cơ các vụ kiện ở thị trường ngoài nước; hướng dẫn các doanh nghiệp, hiệp hội cách thức ứng phó kịp thời, hiệu quả với các vụ kiện thương mại, bảo vệ lợi ích chính đáng của doanh nghiệp Việt trong thương mại quốc tế.

Thứ hai, các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục quan tâm, phối hợp tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi, thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu của các doanh nghiệp; tích cực đàm phán để mở cửa thêm thị trường xuất khẩu cho hàng hóa của Việt Nam, nhất là cho các mặt hàng nông, thủy sản. Đồng thời, chú trọng thực hiện giải pháp, chính sách hướng tín dụng vào sản xuất kinh doanh, ưu tiên lĩnh vực xuất nhập khẩu, tạo thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng để phục vụ sản xuất và xuất khẩu.

Thứ ba, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, hiệp hội, ngành hàng tăng cường bám sát thị trường, phản ứng linh hoạt với thị trường để tổ chức kế hoạch sản xuất, xuất nhập khẩu phù hợp hiệu quả. Đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu chính ngạch gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm.

Chủ động phối hợp với các đơn vị của các Bộ, ngành liên quan để kịp thời tiếp nhận các thông tin về nhu cầu, quy định, chính sách mới của các thị trường ngoài nước cho doanh nghiệp hội viên. Song song đó, tăng cường tổ chức các khóa đào tạo về kỹ năng thâm nhập vào các thị trường mục tiêu; đồng thời, tích cực tham gia phản biện chính sách, góp ý với các Bộ, ngành liên quan trong xây dựng cơ chế, chính sách xuất nhập khẩu và đàm phán các FTA.