Tiền ảo, rủi ro thật

Theo Hoàng Lan/congthuong.vn

Các sàn giao dịch tiền ảo phát triển nở rộ như nấm mọc sau mưa. Sàn này sập, sàn khác xuất hiện, tài sản bị lừa đảo của người bị hại lên đến con số hàng trăm tỷ đồng. Thế nhưng, dường như vẫn chưa đủ để các nhà đầu tư tỉnh ngộ.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

100% sàn đầu tư tiền ảo hoạt động trái phép

Thời gian gần đây, mô hình đa cấp tiền số nở rộ tại Việt Nam. Hàng loạt dự án đầu tư tiền số, sàn giao dịch được ra đời, cùng với đó là những hứa hẹn về mức lãi suất "khủng" dành cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, chưa kịp làm giàu, hàng nghìn tỷ đồng của các nhà đầu tư nhẹ dạ, cả tin đã bị cuốn trôi theo dự án lừa đảo. Chỉ trong vài tháng ngắn ngủi, hàng loạt sàn giao dịch tiền ảo đã "bay màu" tại Việt Nam.

Qua rà soát trên các phương tiện internet, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương) thu thập được nhiều thông tin quảng cáo, kêu gọi đầu tư tài chính thông qua các sàn đầu tư tài chính, đặc biệt là hình thức đầu tư thị trường ngoại hối (Foreign Exchange hay Forex) và quyền chọn nhị phân (Binary Options hay BO). Đánh giá các nội dung quảng cáo, Cục cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng nhận thấy, mô hình hoạt động của một số sàn đầu tư tài chính này tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho người tham gia.

Trước thực trạng này, Cục cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đã phát đi nhiều cảnh báo, các nhà đầu tư không nên tham gia vào các sàn đầu tư tiền ảo hoạt động theo mô hình đa cấp. Nguyên do, hiện nay, chưa có quy định cho phép các sàn đầu tư tiền ảo hoạt động theo mô hình đa cấp, 100% những sàn đều đang hoạt động trái phép.

Rủi ro về tài chính và pháp lý

Theo Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, mọi giao dịch trên các sàn tiền ảo của người tham gia đều thông qua tài khoản được mở trên hệ thống internet mà không có cơ quan quản lý tại Việt Nam cấp phép. Trong trường hợp xảy ra rủi ro liên quan đến hệ thống, kết quả đầu tư của người tham gia đều không được đảm bảo. Ngoài ra, tiền người tham gia nộp vào hệ thống là tiền thật, trong khi những lợi ích hay hoa hồng được ghi nhận trên hệ thống là các loại tiền ảo hay ví điện tử, không được cơ quan quản lý nhà nước thừa nhận là công cụ thanh toán hợp pháp.

Hiện nay, nhiều sàn đầu tư tài chính có dấu hiệu lôi kéo người tham gia bằng hình thức trả thưởng, hoa hồng cho việc mời thêm thành viên tham gia đầu tư theo nhiều cấp nhiều nhánh, có dấu hiệu của việc kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép. Do đó, các tổ chức, cá nhân tham gia, vận động người tham gia đầu tư thông qua các sàn đầu tư tài chính này đều có thể bị xử lý hình sự (xử phạt tới 5 tỷ đồng hoặc 5 năm tù giam theo Điều 217a Bộ luật Hình sự về tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp).

Theo thống kê của Cục cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, cả nước chỉ có 22 doanh nghiệp được cấp phép hoạt động đa cấp, những doanh nghiệp khác nếu hoạt động theo mô hình này đều là trái phép. Chính vì vậy, người tiêu dùng khi lựa chọn tham gia kênh đầu tư nào cũng cần phải tìm hiểu kỹ để tránh gặp rủi ro về mặt pháp lý cũng như thiệt hại vật chất.

Ông Trần Hùng Sơn - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển công nghệ ngân hàng (Trường Đại học Kinh tế - Luật):

Nhiều dự án huy động vốn đa cấp được ẩn dưới hình thức hợp đồng góp vốn đầu tư nên đây là giao dịch dân sự và không bị cấm. Chỉ đến khi các tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi lừa đảo và nạn nhân tố cáo, cơ quan công an mới có thể điều tra. Bên cạnh đó, do khung pháp lý về tiền ảo chưa đầy đủ nên nhiều cá nhân, tổ chức cũng "lách" được với nhiều chiêu trò khác nhau.