Tìm điểm cân bằng lợi ích cho các bên tham gia dự án BT
Tìm được điểm hài hòa lợi ích giữa nhà nước và nhà đầu tư dự án theo hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT) là điểm mấu chốt, để không chỉ giải quyết các vướng mắc hiện tại, mà còn tạo sự hấp dẫn thu hút nhà đầu tư tham gia dự án BT.
Nhiều góp ý từ phía doanh nghiệp
Để tiếp tục lắng nghe ý kiến đa chiều từ doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, các cơ quan quản lý nhà nước…, ngày 3/6, Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Tài chính) tổ chức họp lấy ý cho Dự thảo Nghị định Quy định chi tiết về dự án áp dụng loại hợp đồng BT.
Tham dự cuộc họp có đại diện Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam, Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh, Tập đoàn Sun Group, Tập đoàn Ecopark; sở tài chính các địa phương, các đơn vị thuộc Bộ Tài chính...
Rất nhiều nội dung cơ quan soạn thảo mong muốn nhận được góp ý cụ thể, sâu sắc từ phía các bên liên quan như: Danh mục quỹ đất, tài sản công được sử dụng để thanh toán cho dự án BT; Xác định giá trị quỹ đất để thanh toán; Tiêu chuẩn đánh giá tài chính dự án theo hợp đồng BT thanh toán bằng quỹ đất...
Góp ý cho Dự thảo, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh cho rằng, thanh toán hợp đồng BT bằng tiền ngân sách thì dễ, nhưng bằng đất thì không đơn giản.
“Việc cho phép sử dụng bảng giá đất để tính giá trị đất thanh toán cần xem xét kỹ, bởi theo thông tin Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh cho hay, khung giá đất do nhà nước ban hành chỉ bằng khoảng 70% giá thị trường. Do đó, bài toán đặt ra là tính giá đất để thanh toán cho dự án BT phải sát giá thị trường. Vậy ai, cơ quan nào xác định giá trị đất, để làm cơ sở cho thanh toán dự án BT? Nếu không làm rõ vấn đề này, thì có nguy cơ thất thoát về đất đai.’, ông Châu phân tích.
Theo đại diện Tập đoàn Sun Group, trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi và khả thi, nhà đầu tư đã phải đầu tư chi phí cho bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư, xây dựng hạ tầng kỹ thuật của khu đất đối ứng. Do đó, cần có cơ chế khấu trừ chi phí giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng cho nhà đầu tư.
Đại diện Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam đánh giá, Dự thảo Nghị định lần này đã tốt hơn rất nhiều so với dự thảo trước. Tuy nhiên, có một điều cần làm rõ, trong khi hiện chưa có Luật Hợp đồng, khi xảy ra tranh chấp giữa một bên là nhà nước và một bên là nhà đầu tư, thì giải quyết theo quy định nào của pháp luật?
Ý kiến của các bên phát biểu tại cuộc họp cho thấy, nếu đơn thuần xuất phát từ lợi ích của nhà nước hay của nhà đầu tư, thì ai cũng có lý lẽ để đưa ra các quy định hoặc đề xuất các quy định theo hướng bảo vệ tốt nhất lợi ích của mình. Tuy nhiên, nếu các bên giữ cách tiếp cận này, thì sẽ khó đưa ra hệ thống quy định pháp lý cho dự án BT có tính khả thi và trong thời gian sớm nhất. Do đó, để luật chơi của dự án BT được khẩn trương hoàn thiện và đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh mới, điểm mấu chốt là cần tìm được điểm cân bằng, hài hòa lợi ích giữa nhà nước và nhà đầu tư. Chỉ khi hai bên cùng thắng, thì họ mới có động lực tham gia nhiều dự án BT.
Sẽ tiếp thu ý kiến đa chiều để hoàn thiện dự thảo Nghị định
Tại cuộc họp, bà Vũ Quỳnh Lê, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Đấu thầu (Bộ Tài chính) đã trao đổi, giải đáp thẳng thắn, rõ ràng nhiều nội dung mà đại diện các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, các sở tài chính đưa ra…
Cụ thể, liên quan đến danh mục quỹ đất được sử dụng để thanh toán cho dự án BT, bà Lê cho biết, các quy định về nội dung này sẽ được hoàn thiện theo hướng linh hoạt hơn. Dự thảo lần này quy định việc xác định quỹ đất là khu đất nằm trong quy hoạch, nên cả nhà đầu tư và nhà nước yên tâm triển khai dự án.
Theo Bộ Tài chính, Nghị định quy định chi tiết về dự án áp dụng loại hợp đồng BT được nghiên cứu, xây dựng theo hướng đổi mới toàn diện cách thức thực hiện và thanh toán cho nhà đầu tư, khắc phục tối đa các bất cập, vướng mắc trong việc thực hiện loại hợp đồng BT trước đây, đồng thời bảo đảm khả thi, đồng bộ với các quy định pháp luật khác.
Bà cũng cho hay, các tranh chấp phát sinh trong quá trình triển khai dự án BT sẽ được giải quyết theo quy định của pháp luật dân sự.
“Việc xây dựng Dự thảo Nghị định này theo tinh thần vừa chạy vừa xếp hàng, bởi phải bám sát nội dung và tiến độ hoàn thành dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công... đang được Kỳ họp thứ 9 của Quốc hội cho ý kiến. Tinh thần hoàn thiện dự thảo Nghị định theo hướng cắt giảm nhiều thủ tục hành chính, để tạo thuận lợi cho các bên triển khai dự án BT”, bà Lê cho biết.
Trên cơ ý kiến của các doanh nghiệp, cơ quan quản lý, cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu tiếp thu, để tiếp tục hoàn thiện Dự thảo Nghị định trước khi trình Chính phủ có ý kiến.
