Phán quyết xuất phát từ vụ kiện của 5 doanh nghiệp nhỏ do Trung tâm Tư pháp Tự do đại diện, khẳng định quyền điều tiết thương mại thuộc về Quốc hội. Đây là thách thức pháp lý lớn đầu tiên với chính sách thuế quan của ông Trump.

Trước đó, Tổng thống Trump áp thuế lên hàng hóa từ hơn 180 quốc gia. Dù tạm hoãn áp thuế 90 ngày với hơn 75 nước và đạt thỏa thuận tạm thời với Trung Quốc, thị trường vẫn biến động mạnh: Vàng lập đỉnh 3.500 USD/ounce, chứng khoán giảm sâu, USD và dầu lao dốc.

Sau phán quyết, thị trường đảo chiều: Dow Jones tương lai tăng 500 điểm, S&P 500 và Nasdaq 100 tăng hơn 1,5%, vàng giảm xuống 3.250 USD/ounce, USD vượt mốc 100 điểm, dầu WTI tăng 1,3% lên 62,7 USD/thùng. Trong nước, vàng miếng SJC giảm về 117 triệu đồng/lượng.

Dù phán quyết là đòn giáng mạnh vào chính sách “Nước Mỹ trên hết” của ông Trump, khả năng thực thi còn bỏ ngỏ. Chính quyền Trump đã kháng cáo và có thể xin hoãn thi hành. Họ cũng có thể lách luật bằng cách viện dẫn lý do an ninh quốc gia, duy trì thuế với các mặt hàng chiến lược, hoặc đàm phán song phương để giảm thuế có chọn lọc.

Theo các chuyên gia, việc tác Tòa án Mỹ chặn sắc lệnh thuế của Tổng thống Trump sẽ tác động tâm lý thị trường lạc quan, cổ phiếu tăng, vàng chịu áp lực giảm, USD phục hồi, dầu dao động theo đàm phán Mỹ - Iran và OPEC+.

Tuy nhiên, về dài hạn, nếu kháng cáo thất bại, thị trường ổn định hơn nhưng doanh nghiệp có thể vẫn e dè đầu tư. Nếu chính quyền tìm cách lách phán quyết, chiến tranh thương mại có thể leo thang, đẩy lạm phát và giá hàng hóa lên cao.